Notes

Gastroenterit terimi bakteriyal, viral veya parazitik patojenlerden kaynaklanan gastrointestinal (Gİ) yolun enfeksiyonunu tarif eder (Tablo 332-l’den 332-3’e kadar). Bu enfeksiyonlarının çogu besinlerden kaynaklanır. En sık bulgular ishal ve kusma olup karın ağrısı ve ateş gibi sistemik özelliklerle ilişkili olabilir. Gastroenterit terimi, enfeksiyöz ishal vakalarının çoğunu kapsar. Diyareal hastalıklar ise daha sık halk sağlığı bağlamında enfeksiyöz ishali belirtmek için kullanılmakla birlikte, kusma ve ! veya ishalle giden Gİ hastalıkların iyi tanımlanmıştır enfeksiyon dışı bazı nedenleri de mevcuttur (Tablo 332-4).

çocuxıux çAĞl İSHALLERİNİN EPİDEMİYOLOJİSİ

Çocukluk çağındaki ishal hastalıkları çocukluk çağı ölümlerinin büyük bir kısmından sorumlu olup, küresel olarak yılda 1,5 milyon ölüme tekabül etmektedir; dolayısıyla bu hastahklar dünya çapında çocuk ölümlerinin en sık ikinci sebebidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve UNICEF, gelişmekte olan ülkelerde <5 yaş çocuklarda yıllık ishal atak sayısını 2,5 milyar olarak hesaplarruştır ve bunların %80’i Afrika ve Güney Asya'dandır (sırasıyla %46 ve %38). Küresel mortalite azalmakta olabilir, ancak genel ishal insidansı çocuk başına yılda 3,6 atak olacak şekilde değişmeden kalmaktadır (Şekil 332-1) ve çocukluk çağı maluliyete göre uyarlanıruş yılların (childhood disability-adjusted life years: DALYS) %13’ünden sorumludur.

Gelişmekte olan ülkelerde ishalin kesin etiyolojik fraksiyonu birçok çalışmaya konu olmuştur, bakteriyel ishalin çeşitli tiplerinin oranlanmn azalmakta olduğu ile ilgili emareler vardır. Shigella enfeksiyonları (özellikle şigellozisin en şiddetli formu olan Shigella dysenteria tip 1) için hastaneye yatış ve ölüm oranlarının azalabildiği ile ilgili göstergeler vardır ve yıllık olarak neredeyse 160.000 ölümden sorumludur. Enterotoksijenik Escherichia coli (ETEC), <5 yaş çocuklarda yıllık 300.000-500.000 ölümden sorumlu olabilir. Rotavirus enfeksiyonu (tüm çocuklarda gastroenteritin en sık tanımlanabilen viral nedeni) <5 yaş çocuklarda yıllık 527.000 ölümden ve ishale bağlı ölümlerin %29’ undan sorumludur. Rotavirus hastalığına baglı ölümlerin yaklaşık %23'ü Hindistan'da görüldü; 6 ülke (Hindistan, Nijerya, Kongo, Etiyopya, Çin ve Pakistan) rotavinıs enfeksıyonuna bağlı ölümlerin >%50’sinden sorumlu idi.

lnsidanstada önemli değişiklik olmamasına rağmen, ishale bağlı mortalitedeki azalma, koruyucu rotavirus aşılamasının ve