Notes

-Eğitim
Özel ders şeklinde eğitim hayatına başlamıştır.
İlk hocası Jacopo Borghini
Sonra tekrar Floransa’ya dönüyorlar.
Galileo Santa Maria manastırında eğitimine devam ediyor. Keşişlerden Latince, Matematik ve din eğitimi alıyor.
Bu dönemde Keşiş olmak istiyor ancak babası buna karşı çıkıp onu manastırdan alıyor. Babası Pisa üniversitesinde burslu eğitim alması için oğlu adına başvuruyor ancak kabul edilmiyor, Galileo bu arada keşişlerle çalışmaya devam ediyor.
1581’de Pisa Üniversitesi Tıp Bölümü
Ancak Galileo tıp istemiyor çünkü eğitim eski model ve Aristotelesçi doğa felsefesi ona saçma geliyor.
Galileo matematiği seviyor. Babasının arkadaşı Ostillo Ricci’den matematik dersi alıyor. Ancak babası, Ricci’den oğluna matematik öğrenmemesini istiyor. Galileo gizli gizli ders almaya devam ediyor. En son üniversiteyi bırakıp evde matematiğe yoğunlaşıyor.
Fizikle de ilgileniyor ve Aristoteles’e tam zıt


-İŞ
Geçimini sağlamak için özel ve kamusal matematik dersleri veriyor.
*Eserleri;
-1586 Küçük Terazi(La Bilancetta)
Altın taç hikâyesine pek inanmıyor. Sonra Arşimet’in “yüzen cisimler üzerine” adlı kitabını okuyor. Sonra bu bakış açısıyla bende uğraşacağım deyip bunu yazıyor.
-Dante İlahi Komedya eserindeki cehennem tasvirinin coğrafyasını matematiksel olarak anlatması istenmiş. Bunun üzerine bunun hakkında ders notları yayınlamıştır.(1588)
1588’de Paraboloitlerin ağırlık merkezlerinin bulunması üzerine çalışmıştır.
*Yani Galileo Arşimet’i okumuş ve onun izinden gitmiştir.

* Guidobaldo del Monte’nin desteği ile Bolonya üniversitesi matematik kürsüsüne başvurmuş ancak Galileo’nun yerine matematik artı Astronomi bilen birini almışlar. Galileo bunun üzerine astronomi öğrenmeye başlamıştır.

*Babasıyla evde harmoni tartışması yapmışlar ve müzik aletleri üzerinde deneyler yapmışlar.(Akustik)
*1589 Pisa Üniversitesi Matematik kürsüsüne girmiş ancak arkadaş edinememiş. Aristotelesçi fiziğin geçersiz olduğunu anlatmaya çalışmış ve sevilmeyen adam olmuş.

-De Montu(Hareket Üzerine)
Aristotelesçi fiziğe karşı çıkan eseridir. İsmi sonradan konulmuştur.
Bu kitabı yazarken yer merkezli astronomi anlayışını henüz terk etmemiştir.
Babası 1591’de ölmüş ve geçim yükü Galileo’nun üzerine kalmıştır.

*Venedik Padua Üniversitesi Matematik kürsüsü

Maggi de kürsüyü istemiştir bu sonradan düşmanlık getirecektir.
Galileo burada kendi gibi insanlar bulmuştur.
FİZİK TARİHİ
GALİLEO DEVAM;
Sözde Aristoteles tarafından yazılan Mekanik Problemleri Kitabından dersler vermiştir.
1593-1594-1600 yıllarında 3 parça halinde “Mekanik” isimli bir eser yayınlamıştır.
1597 de kepleri okumuş ve astronomiye merak sarmıştır.(Kepler Kopernikçidir.)
Keplerle mektuplaşmış ve eserini beğendiğini söylemiştir. Kepler de ona “öyleyse kopernik sistemini açıkça savun” demiştir.
Mark antonio mazzelini(Zanaatkâr) ile birlikte Galileo’nun evine kurdukları atölyede çalışmalar yapmışlardır.
Oransal Pergel(Sektör) geliştirerek satıp para kazanmışlardır.
1606 yılında aletler satıldıktan sonra oransal pergelin nasıl çalıştığını anlatan bir kullanma kılavuzu yayınlamıştır.(Geometrik ve Askeri Pergelin kullanımı üzerine kitapçık-İtalyanca)
O dönem Baldasare Capra da Latince kitapçık yazmış, aralarında ihtilaf çıkmış.
Galileo “Baldasare’ın İftira ve Düzenbazlıklarına Karşı Savunma” kitabını yayınlamış. Bunun üzerine Baldasare’ın bütün kitapları toplatılmış ve üniversiteden kovulmuştur.
Galileo’nun Venedikli metresinden 2kız 1oğlu olmuş
Büyük kız Virginia, kızları rahibe manastırından okumuştur oğlunuysa sonradan meşrulaştırmıştır.

1602 Sarkaç hareketi ve ivme konularında çalışmaya başlamış
1604’te bir süpernova gözlemi olmuş. Aristotelesçi görüşe ters gözlemler yapılmış(Ay üstü evrenin kusursuz olduğu düşüncesi sürekli çürütülüyor). Bu dönemde 3 Konferans vermiştir.
1609 da hareket konusunu sistematik olarak incelemeye başlamıştır. Eğik düzlem ve sarkaç ile yaptığı incelemeleri “İvme Yasası” altında birleştirmiştir.
İlk teleskopun 1608 de yapıldığını öğreniyor ve 1609 da Venedik’te bir teleskop satın alıyor. Bu merceklerle çalışarak 3 kat daha güçlü bir teleskop yapıyor. Bu keşifle üniversite de ölene kadar kalıcı kadro kazanıyor ve maaşı arttırılıyor.
Her yıl teleskopu geliştiriyor ancak hala gökyüzünü gözlemlemek için kullanmıyor.
1610 yılında gökyüzüne bakıyor ve Ay’ın kusursuz olmadığını görüyor. Samanyolu’nun yıldızlar kümesi olduğu, Jüpiter’in 4 uydusu olduğu vb. görülüyor. Bunların hepsini “Yıldızların Habercisi” kitabında yayınlıyor.
1610 Yıldızların Habercisi (Bilim Tarihi Araştırmaları Sayı 1-2005)
Aristotelesçi Astronomiyi anlatmak istemediği için Padua dan istifa etmiş ve Floransa’ya dönmüştür. Pisa üniversitesinde ders verme yükümlülüğü olmayan Baş Matematikçi ve Toskana üniversitesinde Baş Astronom ve Baş Matematikçi unvanını almıştır.
1612 Suda Yüzen Nesneler Üzerine Söylev
Aristoteles’e karşı Arşimet’i savunan, Suda yüzen cisimlerin hareketi hakkında bir eser. Moment kavramını kullanmış(Kuvvet)
1613 de açıkça Kopernikçi olmuş. “Güneş lekelerinin tarihi ve kanıtları”
1616 da kopernik görüşünü savunmak yasaklanıyor. Kopernik’ in kitapları yasaklı kitaplar listesine konuluyor.
Galileo ömrünün son 4 yılını kör olarak geçiriyor. Hakkında bildiklerimizin büyük çoğunluğunu Yardımcısı Vincenzio Vivani ye borçluyuz.
1642 yılında Floransa da öldü…


*De Motu
Aristotelesçi fizik geleneğinden kopuşu temsil eder.
Doğal ve Zorlanmış hareket konuları ve Yatay düzlemde Cisimler nasıl hareket eder
Ör: Aristoteles görüşüne göre;
5 kg bir cisim ile 10 kg bir cisim aynı anda aynı yükseklikten yere bırakılırsa ağır olan önce yere düşer.
Peki, bu cisimler birbirine bağlanırsa hafif olan ağır olanın hızını mı keser? Ya da toplam 15 kg olduğu için daha mı hızlı düşer?
Peki, 2 cisimde havadayken birleşirse ne olur?
Aristoteles mantığına göre hızı 2 katına çıkacaktır…

*Suda Yüzen Nesneler Üzerine(1612)
Medici Ailesi yemeğinde bir tartışma: Buz Neden Suda Yüzer
*Aristotelesçiler
Buz sudan ağırdır bu yüzden batmalıdır. Ancak buzun yüzeyi geniş ve biçimi düz, bu yüzden buzun biçimi suyun akışkan yüzeyini delip geçemiyor.
*Galileo
Buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan azdır. Biçimi ne olursa olsun buz suda yüzecektir. Buz suyun dibine batırılsa da her halükarda yukarı çıkar. Eğer buzun suya batmaması biçiminden kaynaklansaydı; suyun içine batırıldıktan sonra da suyun yüzeyine çıkamazdı.

BİLİM TARİHİNE GİRİŞ
Galileo Devam;
*İki Büyük Dünya Sistemi Üzerine Diyalog
-Astronomi ile ilgilidir. Kopernik ve Batlamyus sistemini karşılaştırır.
-Kitap 3 karakter arasında geçen 4 gün süren diyaloglardan oluşur.
-Karakterler;
1-Salliati: Kopernik sistemini savunur. Aristoteles ve Batlamyusun fikirlerine karşı çıkar. Bir akademi üyesidir. (Galileo’nun fikirlerini temsil eden karakter.)
2-Sagredo: Sıradan ama akıllı bir kişidir. Ne Aristotelesçi ne Batlamyusçu ne de Kopernikçidir. Tartışmalar sırasında tarafsız kalmıştır.
3-Simplicio: Batlamyus ve Aristoteles’in sadık bir izleyicisidir. Kopernik’e karşı geleneksel fikirleri savunuyor. 2 muhafazakâr felsefecinin karışımı bir karakter.(Ludovico ve Cesare Cremonini(teleskopla Ay a bakmayı reddeden adam)
-Tartışmaların mekânı Venedik Tophanesi.
-Mekanik, mühendislik ve hareketle ilgili konular tartışılmıştır.
-Konular;
1-Mekanikle İlgili: Kirişlerin dayanıklılığı meselesini tartışmışlar. Bu konu inşaat ve makine mühendisliği açısından önemli bir konudur.
Tartışma > Model/maket ile gerçek ebatlarda yapılan nesne arasındaki ilişki üzerinden yapılıyor.

2-Hareketle İlgili:
* Düzgün Doğrusal Hareketi tanımlar.(Düzgün doğrusal hareket eden cisim sabit hızla hareket eder, eşit zaman aralıklarında eşit miktarlarda yol kat eder.)
Hareketi modern anlamıyla ilk tanımlayan Galileo olmuştur bununla fizik yasalarını elde etmiştir. Galileo mekanik ve hareketi birleştirdiği için modern fiziğin babasıdır.
*Doğal Olarak İvmelenen Hareket
1-Eğik düzlem üzerinde hareket eden cismi model olarak ele almıştır.
“Cismin hızında eşit zaman aralıklarında eşit miktarda artış olur.” Bu tanımı yapar ve formülleştirir ve sonra bunu serbest düşmeye uygular. Serbest düşmede cismin kat ettiği yol; zamanın karesi ile orantılıdır.

2-Sarkaç Hareketi(Basit Sarkaç)
Sarkaç ne kadar alçalırsa o kadar yükselir.
Sarkaç ne kadar sürede alçalırsa o kadar sürede yükselir.
Sarkaç periyotu bağlı bulunduğu ipin uzunluğuyla ilgilidir ancak bağlı olan cismin ağırlığıyla ilgili değildir.
Sarkaç ilk anda ve son anda hızı sıfırdır. Bırakıldığında hızlanır, en hızlı olduğu nokta orta noktadır, orta noktayı geçtiğinde giderek yavaşlar.

*Fırlatılan Cisimlerin Hareketi
Yatay Atış: Yere paralel olarak atma
Eğik Atış: Yukarı doğru fırlatma
Fırlatılan cismin hareketi bu 2 hareketin birleşimidir.
Doğal olarak ivmelenen dikey bir hareket + Düzgün yatay bir hareket
Fırlatma açıları birbirine eşit 2 merminin menzilleri de eşittir.
Merminin kaç derecelik açıyla atılınca kaç metre yükseğe çıkacağını gösteren bir tablo yapmış.(45-90 derece)
*Galileo’nun Fiziğe Katkıları
Sarkaçları fizik bakımından inceleyen ilk bilim insanıdır.
Sarkaç araştırmaları sarkaçlı saatlerin temelini oluşturmuştur.
Serbest düşme hareketini ilk kez doğru olarak ele alan bilim insanıdır.
Fırlatılan cisimlerin hareketi ile ilgili araştırmaları da bu alanda önemlidir.
Eylemsizlik yasasını da doğru olarak ele almıştır.