Notes

Ödemeler Dengesi Bilançosu Nedir?

Ödemeler Dengesi Bilançosu, bir ekonominin yerleşik kişilerinin diğer ekonomilerle gerçekleştirdiği ekonomik işlemlerin sistemli bir şekilde kaydedildiği istatistiksel bir rapordur. Bu bilanço, bir belirli dönem içinde mal, hizmet, gelir ve finansal işlemleri içererek, ülkenin dış ekonomilerle olan tüm etkileşimlerini ölçer. Genel olarak dört ana kalemden oluşan bu bilanço, Cari İşlemler Hesabı, Sermaye Hesabı, Finansman Hesabı ve Net Hata Noksan olmak üzere kategorize edilir.

1. Cari İşlemler Hesabı:

Dış Ticaret Dengesi: Genel mal ticareti, transit ticaret geliri, ticari altın ve bavul ticareti gibi unsurları içerir.
Hizmetler Hesabı: Turizm ve diğer hizmetlerin ihraç ve ithal gelirlerini kapsar.
Birincil Gelir Dengesi: Doğrudan yatırımların gelir ve giderleri, portföy yatırımları gelir ve giderleri gibi unsurları içerir.
İkincil Gelir Dengesi: Transferler, örneğin işçi gelirleri gibi unsurları içerir.
2. Sermaye Hesabı:

Üretilmeyen Varlıklar: Kara parçası gibi maddi olmayan varlıkların edinimi ve elden çıkarılmasını içerir.
Sermaye Transferleri: Borç affı gibi sermaye transferlerini kapsar.
3. Finans Hesabı:

Doğrudan Yatırımlar: Uzun vadeli yatırımlar, işletme yönetimini kontrol etme gibi unsurları içerir.
Portföy Yatırımları: Menkul değerlere yapılan yatırımları, hisse senetleri, bono ve tahvilleri içerir.
Diğer Yatırımlar: Bankacılık sektörü ve özel sektörün mevduat-kredi hesapları gibi unsurları içerir.
4. Net Hata Noksan:

Kaynağı belirlenemeyen döviz giriş-çıkış hareketlerini izler.
Bilançonun aktif ve pasif taraflarının denkliğini sağlar.
Bu istatistikler, yerleşik bankaların raporları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kültür ve Turizm Bakanlığı, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), yıllık yurtiçi doğrudan yatırım anketi, idari kayıtlar ve medya gibi çeşitli kaynaklardan elde edilir. Cari işlemler dengesi, bir ülkenin tasarruf ve yatırım ilişkilerini gösterir ve ekonominin genel sağlığı hakkında önemli bilgiler sağlar. Ayrıca, yatırımcılar tarafından yakından takip edilir ve bir ülkenin borç sürdürülebilirliği konusunda önemli ipuçları sunar. Cari işlemler açığı veya fazlası, finansman şekli ile birleşerek ekonominin durumu hakkında kapsamlı bir değerlendirme sağlar.