Notes

orta asya

asya kıtasının ortasında yer alan geniş ve yüksek plato kapplı yerdir
türklerin ilk anayurdu doğuda altay dağları natıda aral gölü kuzeyde ise ural dağları arasında kalan bölgedir
tarıma elverişli değil
kurak bir iklime sahip


orta asya kültür bölgeleri

tagar: madencilikle uğraşmışlar ve tunçtan ve demirden yaptıkları eşyalara hayvan motifleri eklemişler.
karasuk: maden işlemişler ve hayvanları besleyip onlardan giysi vb. elde etmişler bir nevi hayvancılık
anav: tarım hayvancılık iplik bükümü dokumacılık gibi işlerle uğraşmışlardır.
kelteminar: avcılık ve balıkçılıkla uğlaşmışlar ve yerleşik hayat sürmüşler.
afanasyevo: ilk zamanlarda avcılık ve hayvancılık yerleşik hayata geçtikten sonra çanak çömlek yapımı ve keçe işçiliği
andronova: sığırı ve deveyi evcilleştirmişler. altın bakır tunç gibi madenlerden esya yapmışlar


iç asyada hayat

islamiyet öncesi dönemde iç asyada yaşayan türk toppluluklarının sosyal ve ekonomik özellikleri konar göçer yaşam tarzına göre şekillenmiştir.
iç asya büyük ölçüde bozkırla kaplıydı
kışın çok soğuk yazın ise çok sıcak geçerdi
tarıma elverişli olmadığından hayvancılıkla geçimlerini sağlarlardı
yılı yazlak, kışlak, yaylak, güzlek olmak üzere 4 e ayırırlardı (kışlakta 5 yazlakta 1 yaylada 4 güzlekte 2 ay kalırlardı.)
mevsime göre belirledikleri belli başlı bölgeler arasında hareket ederlerdi
türkler çoğu konuda hayvanlardan yararlanmışlardır ulaşım, beslenme, barınma ve hayvanlardan elde ettikleri ürünleri takas ederek ticarrette bile hayvanlardan yararlanmışlardır


ordu miller türkler

hayatın belli bir disiplinde olmasını sağlamak doş saldırılara karşı kendini savunmak ve hakimiyet sahalarını koruyup genişletmek için idari ve askeri teşkilatları kurdular
türkklerde ilk askeri teşkilatı metehan kurdu onluk sistem üzerine kurulan bu ordu 10lu 100lü 1000li ve en büyük birim olan 10000li birlikler halinde kuruldu ve bu birliklerin başına onbaşi binbaşı tümenbaşı yüzbaşı denilen komutanlar duruyordu.
türk ordularında savaş esnasında savaşı kalaylaştırmak ve galibiyete ulaşmak adına kullanılan bazı aletler ve bazı ekipmanlar vardı. syf 104 105


TURAN TAKTİĞİ

ordu üçe ayrılırdı
ordunun bir kısmı düşmanla yüzyüze gelerek savaşa başlar diğer kısmı ise sağ ve sola saklanarak gelecek olan sahte çekilme emrini beklerlerdi
savaşa başladıktan sonra ordu komutanı sanki yenileceğini anlamış ve geri çekiliyormuş gibi davranır orduya sahte bir geri çekilme emri verirdi
ordu geri çekilirken düşmanlar daha güçlü olduğunu düşünüp ordunun peşinden gelirlerdi tam orta noktaya geldikleri anda sağ ve solda bulunan askerler hilal şeklinde düşmanın arkasından da dolaşarak düşmanı kapana kıstırırlardı ve bu sayede düşmanı çember içine alırlardı.