Notes

narodowy język i najbardziej rozpowszechniony język w Rosji, z grupy i rodziny słowiańskich, stanowi wschodniosłowiańską grupę która wchodzi w skład indoeuropejskich, oficjalny język Rosji Białorusi Kirgizji i Kazachstanu, współczesny stanowi kontynuację j.starorosyjskiego(mówili w tym języku wschodniosłowiańskie plemiona,które budowały Ruś Kijowską w IX-Xw), bracia Cyryl i Metody-twórcy słowiańskiej cyrylicy j.starosłowiańskiego, j.starosłowiański był zapożyczony przez Ruś Kijowską i przekształcony zgodnie z fonetyką j.starorosyjskiego i stał się j.rosyjskiego prawosławia otrzymując nazwę do dzisiejszego dnia język prawosławnego nabożeństwa cerkiewno-słowiański, Piotr I-reforma alfabetu(1708-1711) uproszczona i wykluczono niektóre litery, po reformie(1918) we współczesnym języku 33litery, normy j.współczesnego-literackiego wypracowano na bazie moskiewskiego dialektu, duży nakład w formowanie j.literackiego miał Puszkin udowodnił że można i trzeba pisać prostym narodowym językiem, j.urzędowym-j.rosyjski posługuje się nim jako pierwszym ok 145mln ludzi, republiki mogą wprowadzać dodatkowe j.urzędowe-obecnie oprócz rosyjskiego statut urzędowego posiada 27innych jezyków m.in ukraiński adygejski ałtajski tatarski.
Największą grupą etniczną Rosji są Rosjanie należący do Słowian Wschodnich Rosje zamieszkuje ok. 111mln, grupami etnograficznymi narodu rosyjskiego są m.in. karimczycy kołymczanie kozacy kierżacy, narody żyjące w Rosji wymienione od największej liczby z 2010r. to m.in rosjanie tatarzy ukraińcy baszkiny czeczeni ormianie kazachowie białorusini jakuci
Religia powstała w 1054r-podzielenie chrześcijaństwa na prawosławie i katolicyzm, msze odprawiają popowie, lud zgromadza się w cerkwiach, zwierzchnikiem kościoła jest patriarcha, występuje tylko chór bez instrumentów, znak krzyża wykonuje się trzema palcami
Pierwsze cerkwie stawiali budowniczy greccy z Konstantynopola, słowo cerkiew odnosiło się do świątyni prawosławnej, prostokąt-symbol arki-wędrówki i krzyża-śmierć Chrystusa, koło-nieskończoność w czasie triumf nad grzechem
Historia ponad 1000lat, w IXw. rozpowszechnienie chrześcijaństwa na Rusi(sąsiedztwo z Bizancjum i misjonarska działalność braci Cyryla i Metodego), chrzest Rusi 988, przez pierwsze 500lat głowy rosyjskiej cerkwi-greccy z pochodzenia wyznaczani przez kontantynopolskiego patriarchę, I klasztor na Rusi-1013-Kljewo-Piecioskij, klasztory pełniły religijno-kulturową funkcję, rosyjsko-prawoslawna cerkiew odegrała ważną rolę w zjednoczeniu narodu rosyjskiego, w 1448 niezależność rosyjskiej cerkwi od konstantynopolskiego patriarchatu, I rosyjski patriarcha-moskiewski metropolita Kow 1589, 1700-reforma cerkwi(Piotr I) najwyższym organem cerkiewnym był Sjatjejszyj Sinod, po rewolucji 1917 nagonki na cerkiew- ideologiczny przeciwnik dla bolszewików, widoczne zmiany w cerkwi 1988 po świętowaniu 1000lecia chrztu rusi, kipill-papriarh moskowskoj i bsjeja rusi
Edukacja w większości bezpłatna, rok szkolny 1.09 do końca maja, większość szkół pracuje od poniedziałku do soboty, szkoła podstawowa trwa 4 lata, dzieci rozpoczynają naukę w wieku 6lat, 11klas, każdy uczeń zdaje jege, wykształcenie wyższe:licencjat 4 lata magisterka 2 lata, istnieje ponad 900wyższych uczelni z czego 1/3 płatne, najstarszy i największy uniwersytet 1766r Moskwa