Notes

Orhan Gazi medresesi(1331):Osmanlı'daki ilk medrese olup olmadığına yönelik tartışmalar var.Senesi kesin değildir.Bu İznik'te kurulmuştur.Genel kabul olarak Osmanlı'daki ilk medresedir.Diğer görüş Orhan Gazi'nin büyük oğlu adına vefatından sonra yapılan Süleyman Paşa medresesidir.İlk Osmanlı müderrisi ise Davud-i Kayserî'dir.
Sultaniye medresesi(1419)
Muradiye medresesi(1425-1426)
Saatli medrese(1437-1447):Edirne'de ki ilk medrese.
Sahn-ı Seman medreseleri(1463-1471)
Süleymaniye medreseleri(1550-1557)
OSMANLI MEDRESE(ÜNİVERSİTE) EĞİTİMİNDE SIRALAMA
20'li medrese(Haşiye-i Tecrid)
30'lu medrese(Haşiye-i Miftah)
40'lı medrese(Haşiye-i Telvih)
50'li medrese:Dahil ve hariç olarak ayrılır.
Sahn-ı Seman medresleri(Musıla-i Sahn-ı Seman):Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul'da kurulmuşlardır.Bu medreseleri düzenleyen 3 kişi:Fatih'e 15 sene sadrazamlık yapmış Mahmut Paşa,dönemin ünlü alimlerinden Fatih Sultan Mehmet'e hocalık yapmış Molla Hüsrev ve Ali Kuşçu'dur.
60'lı medrese:Ayasofya medresesi 60'lı medreselerden biridir.Fatih,Ali Kuşçu'yu Ayasofya medresesinde ders vermesi için 1000 akçeye İstanbul'a getirtmiştir.Ayasofya medresesi 60'lı medrese olup buradaki diğer müderrislere(profesör) 60 akçe maaş verilirken Ali Kuşçu'ya 200 akçe maaş bağlanmıştır.Eyüp medresesi de 60'lı medreselere bir örnektir.
Süleymaniye medresesi:Osmanlı Devleti'ndeki en üst seviye eğitim veren medreselerdir.Kanuni Sultan Süleyman tarafından kurulmuştur.
NOT:50'li medreselerde hariç olanlar ve 40'lı medreseler Selçuklu'dan Anadolu'da Osmanlı Devletine miras kalmış medreselerdir.Osmanlı bu Selçuklu medreselerini onarıp tekrar hizmete sunmuştur.

Medreselerde yükselme(kat'ı merâtib,devr-i medâris) yukarıda sıraladığımız gibi olur.Talebe bir medreseyi bitirdikten sonra icazet alır ve eğer eğitimine devam etmek isterse icazet belgesini bir üst medreseye teslim ederek orada eğitimine devam eder.Son seviyeye gelmiş medrese öğrencilerine ''danişmend'' denilir.Danişmendler arasında en başarılı olanı ''muid''(doçent) seçilir.Müderrisin yardımcısıdır.Muid,Müderris dersi bitirdikten sonra öğrencilerle dersi tekrar eder.Medrese yaş aralığı 14-30 arasındadır.Bir müderrisin ilk rütbeden son rütbeye gelmesi 25-30 senede gerçekleşir.Medrese eğitimini tamamlayan talebe kazaskerin yanına gider ve mülâzım olarak sıraya girerdi.Bu sisteme mülâzemet(bekleme) sistemi denilmiştir.İcâzet,mülâzemet ve berât belgelerini alan mülâzım atama sırası geldiğinde en aşağı seviye olan 20'li medresede müderrislik yapmaya başlardı.Her müderris bulunduğu medresenin seviyesiyle aynı maaşı alır.Yani 20'li medresede müderrislik yapan bir hoca 20 akçe maaş alır.30'lu medresede müderrislik yapan ise 30 akçe alır.İstisnası söylediğimiz gibi Ali Kuşçu'dur.Muid ise 5 akçe maaş alır.Müderrislere terakki(zam) de verilirdi. Fatih devrinde 5 akçe terakki verilirken sonraki dönemlerde 10 akçe terakki verildiği görülmüştür.Medreselerde pozitif ilimler ve dini eğitim beraber verilmiştir.
Medreselerdeki Bazı Görevliler
Kâtib,câbî(vakıf gelirlerini toplayan kişi),câbî kâtibi,noktacı(yoklamacı),hâfız-ı kütüb(kütüphaneci),bevvâb(kapıcı),kennâs-ı helâ(tuvalet temizlikçisi),ferrâş(temizlikçi),sirâci(kandilci)...Medreselerde en fazla maaşı alan kişi müderrislerdir.
RESİMLER
1.resim:Ayasofya medresesi
2.resim:Süleyman Paşa medresesi
3.resim:Sultaniye medresesi
4.resim:Muradiye medresesi
5.resim:Süleymaniye medresesi