Notes

Aşk tüm insanların yaşayacağı belki de yaşadığı hayatın kaçınılmaz bir öğesidir ve çoğu anlarda ruhumuzda ve benliğimizde öyle bir tutkuya dönüşür ki gözlerimiz başka bir şey görmez ve her şeye, herkese rağmen bu tutkunun peşinden gider hayatın içinde bir kuru yaprak gibi sürüklenip dururuz. Raif Efendinin durumu da tam olarak bu. Hayatının aşkı olarak tanımladığı, kendisini derin bir uykudan uyandıran Maria Puderin yani Kürk Mantolu Madonnasının peşinden kuru bir yaprak misali savruluşuna tanıklık ettik. Nasıl ki kuru bir yaprak hoyrat rüzgârın götürdüğü yönde yalnızlığı ile baş başa kalmışsa; Raif Efendide kendisini hayata tutunduran ona hayatın özünü ruhuna üfleyen Maria Puderi kaybetmesiyle hayatta hoyrat bir yalnızlığa sürüklenmiştir. Kitapta yazar Maria ve Raif Efendinin duygu ve düşüncelerini, toplumdan farklılıklarını ayrıca birbirinden olan farklılıklarını o kadar güzel anlatmış ki kitabı elimden bırakmam ve etkisinden çıkmam biraz zor oldu. Her ne kadar bir aşk hikâyesi olsa da, ben kitabı kalabalık içinde yolunu arayan iki yalnızın birbirini arayışı olarak düşünmekte istiyorum. Fikirleri, hisleri, ruh yapıları toplumdan farklı iki yalnızın hikâyesi. Ayrıca en başta okuyan herkesin belkide her gün karşılaştığı ama hiç dikkate almadığı bir insan olarak bakılan Raif Efendiyi, ön yargılı bu düşünceyi yüzümüze bir tokat gibi çarpması, Raif Efendinin içinde herkesten daha büyük ruhun bulunması, kitabın belki de bu kadar tutulmasının en önemli sebebidir. Hayatta hepimizin bir kez olsun yaptığı önyargılı davranma gafletine sevgili Sabahattin Ali beni bir kez daha düşürdü. Ve bu durumu da kitabında şu cümlelerle çok güzel dile getirmiş; Dünyanın en basit, en zavallı, hatta en ahmak adamı bile, insanı hayretten hayrete düşürecek ne müthiş ve karışık bir ruha maliktir!.. Niçin bunu anlamaktan bu kadar kaçıyor ve insan dedikleri mahlûku anlaşılması ve hakkında hüküm verilmesi en kolay şeylerden biri zannediyoruz? Niçin ilk defa gördüğümüz bir peynirin evsafı hakkında söz söylemekten kaçtığımız halde ilk rast geldiğimiz insan hakkında son kararımızı verip gönül rahatıyla öteye geçiveriyoruz?(Sf 37). Kitap, üzerinde bir çok tahlilin yapılacağı, önyargılı davranmanın, insanların birbirleriyle menfaat ilişkilerinin ve yüzeysel iletişimlerinin eleştirileceği bir derinliğe sahip. Her ne kadar kısa gibi görünse de buz dağı misali barındırdığı anlam ve ruh, bu aşk hikayesinin altında gizli belki de…