Notes

KANADA'NIN SİYASİSİ

Federal bir yapıya sahip olan Kanada'da, mevcut Anayasa uyarınca yetkiler, eyaletler ile merkezi hükümet arasında dağılmıştır. Kanada federalizmi gevşek bir birliktelik niteliği taşımaktadır. Gelişmiş bir adem-i merkeziyetçi yönetim sistemine sahip ülkede, eyaletlerin dahi bazı alt bölgelere yetki devretmesi sözkonusu olabilmektedir. Ülkenin yönetim anlayışında coğrafi ve demografik özellikleri, birçok etnik grubun oluşturduğu çok kültürlü toplumsal yapısının dinamikleri ve sınır komşusu ABD’yle olan yakın siyasi, ekonomik ve kültürel bağları önemli rol oynamaktadır.

Kanada’nın kuruluş aşamasında egemen olan merkeziyetçi yaklaşım, Fransız kökenli Kanadalıların çoğunlukta olduğu Kebek Eyaleti’nin direnci sonucunda değişime uğramış ve Kebek Eyaletine bazı ilave ayrıcalıklar tanınmıştır. Kebek’e tanınan ayrıcalıkları örnek gösteren diğer eyaletler de daha özyönetimci bir tutum benimsemişler ve tarihsel süreç içerisinde ülke bugünkü işleyiş biçimine kavuşmuştur. Kebek’in bağımsızlığı için düzenlenen 1980 ve 1995 referandumlarından ise sırasıyla % 60 ve % 50.6 oranlarında "hayır" oyu çıkmıştır.

Kanada'da 19 Ekim 2015 tarihinde yapılan genel seçim sonuçlarına göre Justin Trudeau liderliğindeki Liberal Parti yaklaşık %40 oy alarak parlamentoda tek başına iktidar kurabilecek çoğunluğu elde etmiştir. Dokuz yıldır iktidarda bulunan Muhafazakar Parti %32'de kalırken Başbakan Harper hem görevinden hem Muhafazakar Parti liderliğinden istifa etmiştir. Ana muhalefetteki Yeni Demokratik Parti'nin destek oranı ise %20'lere gerilemiştir.

Kanada Federal Seçimlerinin ardından Liberal Parti lideri Justin Trudeau Başbakanlığındaki Hükümet 4 Kasım 2015 tarihinde göreve başlamıştır.

Kanada'da 19 Ekim 2015 tarihinde yapılan federal seçimlerin ardından Kanada Parlamentosu Avam Kamarası Başkanlığına Nova Scotia eyaletinin başkenti Halifaks'ı temsil eden Liberal Parti milletvekili Geoff Regan seçilmiştir. Kanada Senatosu Başkanı olarak Newfoundland ve Labrador eyaletini temsil eden Liberal Partili Senatör George Furey atanmıştır.

Kanada'nın yerli halklarına (First Nations) yönelik uygulamalarını ortaya koymak amacıyla oluşturulan “Truth and Reconciliation” Komisyonu 2 Haziran 2015 tarihinde raporunu kamuoyuna açıklanmıştır. Rapor özetle, Kanada'nın yerli halklara yönelik 100 yıllık politikalarını "fiziki ve biyolojik soykırım" olarak nitelendirmektedir. Başbakan Trudeau, Raporda yer alan "Eylem Çağrısı"ndaki önerileri hayata geçireceğini, kayıp ve öldürülen yerli halk kadınları hakkında federal soruşturma başlatılacağını açıklamıştır.

KANADA'NIN EKONOMİSİ

Kanada, G-8 ve G-20 üyesi ve dünyanın en büyük 11. ekonomisidir. Dış ticaretinde ağırlıklı olarak doğal kaynaklar ve kereste ihracatında ön plana çıkmaktadır. En önemli ticaret ortakları ABD, Çin ve Meksika’dır. Son yüz yıl içinde imalat, madencilik ve hizmet sektörlerindeki büyüme Kanada ekonomisinin lokomotifi olmuş; bu süreçte kereste ve petrol ürünleri ön plana çıkmış; böylece ülke, net enerji ihracatçısı konumuna gelmiştir. Kanada, dünyanın belli başlı buğday ve kanola tedarikçileri arasındadır. Dünyanın en büyük çinko ve uranyum üreticisidir. Ayrıca, petrol ve doğal gaz rezervleri bakımından dünyada ilk sıralarda yer almaktadır.

2015 sonu itibariyle 1,573 trilyon Dolara ulaşan GSMH’si ve kişi başına düşen yıllık yaklaşık 45,000 ABD Doları düzeyindeki gelir seviyesiyle, dünyanın en müreffeh ülkeleri arasındadır.1 Ocak 1994’te yürürlüğe giren Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması’nın (North American Free Trade Agreement/NAFTA) ABD ve Meksika ile birlikte üyesi olan Kanada, ihracatının % 75'e, ithalatının ise % 50’ye yakınını ABD ile gerçekleştirmektedir.