Notes

Mektup nasıl okunur?

Elindeki zarfı merakla açtın. Yerdeyken üzerine bastığın için köşesi biraz kıvrılmış. Fark etmemiştin ki. Sonra içini açtın ve içinde “SENI SEVIYORUM “ yazdığını gördün.


Biri sana o anda dese ki “Ne varmış onun içinde?” diye, sen nasıl cevap verirsin ? “İçinde ‘seni seviyor’ yazıyor. Galiba beni gerçekten önemeysen birinden ve benim mutluluğumu istiyor. Aslında benim de hoşuma gitti.” mi dersin ? Yoksa “İçinde bulunan kağıt 1. Kalite hamurdan yapılmış , üzerinde de el yazısı ile yazılmış harfler var. Kağıda göre yazılar sol üstte. Harfler arasında 0,3 cm boşluk bulunmakta ve yazı hafif bastırılarak tükenmez kalemle yazılmış.” mı dersin ?


Tabiki de 2. Örnekteki gibi yapmazsin. Çünkü mektubun amacı bunları sana ulaştırmak değil ki. Elbette yazı 2. Örnekte denilen konum, sekil ve özelliklere sahip olabilir. Yalnız mektubun manasına bunları belirleyerek değil onu okuyarak ulaşırsın. Ya da şu örnek de verilebilir: Kağıdı açıyorsun , üzerinde Kiril alfabesiyle yazılmış sözcükler var. Peki bu sözcüklerin konum, şekil ve özellikerini bilmen mektubu anlamanı sağlayacak mi? Hayır, bunun için yazıyı nasıl okuyacağını ve ne anlama geldiğini öğrenmen gerekir.


Aynı şekilde insanları, canlıları, eşyaları, bütün kainatı birer mektup olarak düşünelim. Öyle bir mektup ki sana her haliyle mesaj vermek istiyor. Kuşların ötüşü, arıların petek yapması, bakteri konjugasyonu, Satürn’ün halkaları, Samanyolu’nun hareketi, … Her mektuptaki inanılmaz düzen, hikmet ve merhamet anbean bu mesajı tekrarlıyor.


Peki biz bazen ne yapıyoruz ? Elma şu mevsimde yetişir, meyvesinin ortalama ebatları şunlardır, içinde şu şu vitaminleri vardır, şu hastalıklara iyi gelir, kendine özgü aroması ve kokusu vardır. Fark ettin mi? Yine ayni şeyi yaptık. Mektubun konum, şekil ve durum bilgilerini mananın önüne geçirdik. Bu şekildeki özellikler tek başına bir mesaj veremediği gibi manaya da bunlarla ulaşamadık. Bu yüzden mektup bu haliyle oldukça ehemmiyetsiz geldi. O zaman ona kaybettiği önemi ve manayı geri kazandırmak için ne yapmalıyız? Onu okuyacak ve manasını bilecek ve bize aktaracak birilerini bulmalıyız. Sonra ondan okumayı öğrenip, geri kalan mektupları kendi başımıza bile okuyabilmeliyiz. Bunun yanında mektubu yazan zatın, mektubu hiçkimsenin anlayamayacağı biçimde yazması, onu hakkıyla okuyup manasını anlayıp anlatabilecek birilerini göndermemesi hiç mümkün olabilir mi? Elbette mümkün değildir ve bu kişiler de hakkın dellalliğini yapan peygamberlerdir.


Manayı anladıktan sonra, mektubun özellikleri anlam kazanır. Ardından düşünürüz ki “acaba bu mektubu yazan nasıl biri, neden bu şekilde yazmış, bu şekilde yazması kendi hakkında bilgi verir mi”. Bu sorulara da mektubun özellikleriyle ulaşabiliriz. Her bir canlı, eşya, varlık onu yaratandan haber veriyor. Muhteşem bir düzen içinde, kendisine verilen görevi eksiksiz yaparak, her hareketinde bir hikmet ve amaç gözeterek, şuuru olmasa bile yaptığı her işte merhametli olarak onun varlığına ve birliğine işaret ediyor. Her doğan yavru onun yaratıcı, yörüngedeki her gezegen onun kudretli, verilen her güzel duygu onun merhametli, her işte bir amaç olması onun hikmetli olduğunu anlatıyor. Mektubun yazılış şeklinden yazan kişinin zatını olmasa bile sıfat ve özelliklerini tahlil edebildiğimiz gibi, evrendeki her bir mektupla da onu yazanın sıfat ve özelliklerini idrak edebiliriz.


Peki ya mektubu yazan kişinin diyecekleri bitmese fakat kağıt bitse ne yapması gerekir? Yeni kağıtlara yazması gerekir. Evrendeki inanılmaz hızlı ve sürekli hareket, değişim ve gelişim aslında mektubu yazan zatın yeni mektuplara yer açması değil midir? Her baharda doğanın solması ve her seferinde yeniden doğması, her canlının sonunda ölmesi ve yerine yenilerinin gelmesi, bazı yıldızların patlaması ve yerine yenilerinin oluşması,.. Sanki sevgisi bir sayfaya sığmayıp sayfalarca mektup yazan kişi gibi, bu olayların sürekli olarak yeniden olması mektubu yazan zatın anlatacaklarınin yani sıfatlarının sonsuz olduğunu gösterir.


Günümüzde düşülen hata ise mektubun manasına bakılmadan konum, sekil ve özelliklerinin dikkate alınmasıdır. Asıl önemli olanın mana olduğunu fark edenlerin bir kısmının da doğru olarak okumayı bilmediğinden gerçekten sapmasıdir. Umarım hepimiz bilimin sadece gerçek manayı ararsak bize faydası olacağını kavrarız. Manayı okumayı doğru kişiden öğrenir ve bunu da hayatımıza yansıtıriz.