Notes

หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
โครงการก่อการสร้างหอศิลป์ได้เริ่มขึ้นเมื่อดร.พิจิตต รัตตกุล ผู้ว่าราชการกรุงเทพฯ ได้มีมติให้กรุงเทพมหานครจัดสร้างหอศิลปะร่วมสมัยเพื่อเฉลิมพระเกียรติในรัชกาลที่ 9 เมื่อ พ.ศ. 2538 แต่โครงการต้องมาสดุดลงเมื่อนายสมัคร สุนทรเวช เข้ารับตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครในปี 2544 และล้มเลิกโครงการหอศิลป์แบบเดิมให้มีลักษณะเป็นอาคารพาณิชย์และเปลี่ยนให้เอกชนเข้ามาจัดสร้างต่อ ซึ่งทำให้ศิลปิน คณะอาจารย์ รวมถึงนักศึกษาและสื่อมวลชนได้ร่วมกันคัดค้านการระงับโครงการและมีการเรียกร้องให้นายสมัคร สุนทรเวชทบทวนโครงการ แต่ไม่เป็นผล...กระทั่งนายอภิรักษ์ โกษะโยธิน ได้รับเลือกตั้งเป็นผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ในปี 2547 ศิลปินและประชาชนจึงได้นำโครงการหอศิลป์เข้าหารือและได้รับการพิจารณาเห็นชอบให้ดำเนินการจัดสร้างหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานครตามโครงการเดิม โดยสร้างแล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2551 กลายมาเป็นหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานครในปัจจุบันนี้

ภาพศิลปะกับสังคมไทยในสมัยอดีต
...ในสมัยอดีตประเทศไทยนั้นอยู่ในยุคของการดำรงศาสนาและมีความเชื่อในเรื่องของไสยศาสตร์ค่อนข้างมาก รวมถึงสภาพสังคมและการเมืองที่มีการเปลี่ยนแปลง ทำให้ประเทศไทยมีสภาพที่ค่อนข้างวุ่นวายและมีเหตุการณ์ทางการเมืองครั้งใหญ่เกิดขึ้นอยู่บ่อยๆ เช่น เหตุการณ์ วันมหาวิปโยค , เหตุการณ์พฤษภาทมิฬ ฯลฯ อาจกล่าวได้ว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของสังคมไทยเลยก็ว่าได้ ที่ต้องการจะเรียกร้องความเป็นประชาธิปไตยจากรัฐบาล อีกทั้งยังมีการรับวัฒนธรรม - อิทธิพลทางศาสนาจากต่างชาติเข้ามาด้วย ทำให้ประเทศไทยในช่วงนั้นเกิดการเปลี่ยนแปลงมากที่สุดและส่งผลมาจนถึงปัจจุบัน การสื่อสารทางภาพศิลปะจึงสื่อด้วยการประชดประชัน , เสียดสีเพื่อสะท้อนความเป็นจริงที่เกิดขึ้นในอดีต...

...สมัยกลาง อิทธิพลของวัฒนธรรมต่างชาติเริ่มเข้ามามีบทบาทมากขึ้นในสังคมไทย ทั้งการก่อสร้างอาคารบ้านเรือนด้วยศิลปะร่วมสมัย งานศิลปะต่างๆรวมไปถึงเรื่องของการแต่งกาย และเทคโนโลยี แต่คนไทยอีกจำนวนหนึ่งยังคงมีวิถีชีวิตแบบไทยเดิม เช่น ทำการเกษตร ทำนา ฯลฯ แสดงให้เห็นว่าในยุคนี้ วัฒนธรรมต่างชาติเริ่มมีบทบาทในสังคมไทยมากขึ้น แต่ยังไม่คลอบคลุมทั่วทั้งประเทศ ประชาชนยังคงเลื่อมใสในศาสนาและเชื่อเรื่องของไสยศาสตร์ แต่ด้วยความที่วัฒนธรรมต่างชาติเข้ามามีบทบาทมากขึ้น ทำให้วิทยาศาสตร์เริ่มส่งผลให้คนไทยเชื่อในเหตุและผล มากกว่าเรื่องที่พิสูจน์ไม่ได้

...ปัจจุบัน อาจจะพูดได้ว่า ประเทศไทยมีการปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมและค่านิยมต่างไปจากในอดีตที่ผ่านมา เนื่องจากวัฒนธรรมต่างชาติสามารถเข้ามามีบทบาทได้อย่างเต็มตัว แต่ก็ยังสามารถรักษาวัฒนธรรมโดยส่วนมากของไทยไว้ได้จากการอนุรักษ์ หรือนำศิลปะ-วัฒนธรรมมาผสมผสานกัน... ในขณะเดียวกัน ภายในสังคมไทยก็เกิดความวุ่นวายทางการเมือง ทำให้เกิดการวิพากย์วิจารณ์ไปต่างๆนาๆ ทั้งในสื่อสาธารณะและสื่อโซเชียลมีเดีย อีกเรื่องหนึ่งก็คือ "ค่านิยม" ของคนไทยในปัจจุบัน(รับค่านิยมต่างชาติเข้ามามากขึ้น โป๊เปลือย เรื่องเพศ โลกออนไลน์ที่เปิดกว้าง ฯลฯ)

เฉลิมชัย โฆษิตพิพัฒน์ ถูกยกย่องว่าเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ เนื่องจากมีบทบาทและอยู่กับศิลปะในสังคมไทยมานาน ตั้งแต่ยุคแรกๆจนถึงปัจจุบัน นับว่าเป็นนักอนุรักษ์งานศิลปะและเป็นบุคคลสำคัญในด้านของศิลปะสังคมไทยคนหนึ่ง

สรุป...ภาพศิลปะชิ้นนี้แสดงเรื่องราวต่างๆของสังคมไทยตั้งแต่อดีต จนถึงปัจจุบันรวมทั้งหมด 3 ช่วงเวลา ซึ่งมีความเด่นชัดในเรื่องของการประชด เสียดสี วิพากย์วิจารณ์สังคมไทยในแต่ละยุค รวมไปถึงการถ่ายทอดลักษณะและเหตุการณ์ที่(เคย)เกิดขึ้นจริงในสังคมไทย ถือว่าเป็นผลงานที่ทรงคุณค่าและสะท้อนความเป็นจริงได้อย่างเด่นชัด