Notes

2013 LYS-2 Öncesi Tüm Fizik Formülleri (172 Tane)
Dayanıklılık=Kesit Alanı/Hacim
Isı iletim hızı Q/∆t=k.A. ∆T/∆X
Bir sıvının hacimce genleşme miktarı ∆V=V0.α∆T/d0.cSürtünmesiz eğik düzlem a=g.sinα F=mgsinα
Sürtünmeli eğik düzlem Fs=kmgcosα
Eğik düzlem F.s=P.h
Vida F.2π r=R.a
Vidanın ilerleme miktarı h=n.a
Çıkrık F.R=P.r
Yükün Yükselme miktarı h=n.2π.r
Hız = ∆X/∆t
Sürat = X/t
a=∆V/∆t
Vbağıl=Vgözlenen-Vgözlemci
Serbest düşme
h = 1/2gt²
v = g.t
v² = 2gh
Yukarıdan Aşağıya Düşey Atış
v² = v0² + 2gh
v = v0 + gt
h =v0.t + 1/2gt²
Aşağıdan Yukarıya Düşey Atış
v² = v0² - 2gh
v = v0 - gt
h =v0.t - 1/2gt²
hmax = v0²/2g
tçıkış = v0/g
tuçuş = 2v0/g
Yatay Atış Hareketi
v = √Vx²+Vy²
X = Vx.t
h = 1/2gt²
Eğik Atış Hareketi
v = √vx²+vy²
hmax = (v0.sinα) ²/2g
tuçuş = 2Vy/g=2v0sinα/g
Xmenzil = Vx.tuçuş=v0².sin2α/g
Cisme etkiyen hava direnç kuvveti Fd=K.A.v²
Limit Hız Vlimit=√mg./K.A
Verim = Yapılan İş/Harcanan Enerji
Güç P=W/t
Yay kuvveti F=k.x
Yayda Depo Edilen Enerji = 1/2k.x²
Yayların seri bağlanması 1/keş = 1/k1+1/k2
Yayların paralel bağlanması keş = k1+k2+k3
Dönme Kinetik Enerjisi Edönme = 1/2.I.ω²
Yer çekim potansiyeli F = G.Mm/r²
Çekim Potansiyel Enerjisi Ep = -G.M.m/r
Uydunun Tolam Enerjisi Etoplam=-G.M.m/2r
Bağlanma Enerjisi Ebağlanma = G.M.m/2r
Kinetik Enerji-Momentum İlişkisi Ek=P²/2m
Açısal Momentum L = P.r = m.v.r = m.ω.r.r =
m.ω.r² = I.ω (I = m.r²)
Çizgisel sürat v = 2πr/T = 2πrf
Açısal sürat ω = 2π/T = 2πf V = ω.r
Merkezcil İvme a= ω².r = v²/r
Merkezcil Kuvvet F = mv²/r = mω².r
Silindir içinde dönem cisim
Vmin = √gr/k
Yatay virajlı yol
fs ≥ Fm
kmg ≥ mv²/r
kgr ≥ v²
Eğimli Viraj
tanα = v²/g.r
Konik Sarkaç
tanα = v²/g.r
Basit Harmonik Hareket
Cismin konumu x = r.sinωt
Hız v = ωr.cosωt v = ω√r²-x²
İvme a = -ω²r.sinωt = -ω²x
Geri çağırıcı kuvvet F = -mω²x
Yay Sarkacının Periyodu T = 2π√m/k
Yayların seri bağlanması(Üst üste)
1/keş = 1/k1 + 1/k2
Yayların paralel bağlanması(Yan yana)
keş = k1 + k2 + k3
Basit Sarkacın Periyodu T = 2π√L/g

Newtonun Genel Çekim Kanunu
F = G.M1.M2/R²
Çekim ivmesi g = G.Mdünya/ R²

d=uzaklık (parsek) p=ıraklık açısı(paralaks) Yıldızların uzaklığı d = 1/p
Yıldızların Sıcaklığı T = Wien Sabiti/ λmax
Yıldızın Işıma Gücü L = 4πR²σT^4
Yıldızın Görünen Parlaklığı m = L/4πd²
Yıldızın Salt Parlaklığı m-M = 5logd – 5
Kırmızıya Kayma Z = ∆λ/λ = Vk/c
Yıldızın gözlenen frekansı fg = fγ(1-Vk/c)
Gözlenene dalga boyu λg = λγ(1+Vk/c)
Hubble Sabiti H = V/d
Gök Adanın Samanyolundan uzaklaşma hızı
V = d/t
v = H.d >> t = T ise Th = 1/H
Tevren = 2/3.(1/H)

Elektrik Alan = k.q/d²
Elektriksel Potansiyel Enerji = k.q1.q2/d
Elektriksel Kuvvet = k.q1.q2/d²
Elektrik alanda yüklü bir tanecigin hareketinde yapılan iş Wab = q.(Vb-Va) = qVab = q.∆V
Paralel levhalar arasındaki elektrik alan E = V/d
İvme a = q.V/d.m (Kayınvalidem veya kayınvalide/damat)

q = V.C
C = Ԑ.A/d
Sığaçlarda depolanan enerji
W = ½.qV = 1/2.C.V² = q²/2C

Birim zamanda geçen elektrik yükü miktarına elektrik akımına eşit i=q/t
Bir iletkenin direnci R=p.L/A
Elektriksel enerji E = V.i.t
Güç P = E/t = V.i = V²/R = i².R
i = Ԑ/R+r
V = Ԑ - i.r
Boşluktaki manyetik alan şiddeti B0 = u0.H
Maddesel alandaki manyetik alan şiddeti
B = u.H
Bağıl manyetik geçirgenlik = ub = u/u0
Manyetik Alan Büyüklüğü B = k.2i/d
Çemberin Merkezinde Oluşan Manyetik Alan
B = k.2πi/r
Kangalın merkezinde oluşan manyetik alan
B = k.2πi/r.N
Selonoidin Manyetik Alanı B = k4πNi/l
Tele etki eden manyetik kuvvet F = B.i.l
Dik değilse F = B.i.l.sinα
Üzerinden akım geçen paralel tellerin uyguladığı manyetik kuvvet F = k.2i1.i2l/d
Tel çerçeveye etkiyen tork T = B.i.A
M.alan içinde hareket eden yüklü parçacığa etki eden kuvvet F = B.q.v (F bisküvileri)
Parçacığın hız vektörü ile m.alan vektörü arasındaki açı m.kuvvet F = B.q.v.sinα
Fmerkezcil = Fmanyetik
mv²/r = q.v.B
r = mv/Bq
mv= Bqr (mavi bakır)
Yüklü parçacığa elektrik ve manyetik alanların etkisi E = B.v

İndüksiyon Elektromotor Kuvveti (emk)
Ԑ = B.V.l Arada açı varsa Ԑ = B.V.l.sinα
Manyetik Alanda Dönen Teldeki Emk
Ԑ = B.l².ω/2
Manyetik Akı ɸ=B.A.cosα
Akı değişimi ∆ɸ = ɸson - ɸilk
İndüksiyon elektromotor kuvveti Ԑ = -∆ɸ/∆t
Özindüksiyon emk şiddeti Ԑ = -L.∆i/∆t
İletken çerçevede oluşan indiksüyon akım
Ԑ = N.B.A. ω.sinω.t
Ԑmax = N.B.A.ω
Transformatör V2/V1 = i1/i2 V2/V1 = N2/N1 Yükseltici transformatör V2>V1
Düşürücü transformatör V2<V1

Aydınlanma Şiddeti E = ɸ/A = I/d²
Kesişen Aynalarda Görüntü Sayısı n = 360/α – 1
+-1/f = +-1/Dc +- 1/Dg
Dc/Dg = Hc/Hg = Sc/f = f/Sg

Görünür Derinlik hˈ=h.ngöz/ncisim
Merceklerde +-1/f = +-1/Dc +- 1/Dg
Dg/Dc = Hg/Hc
Doppler olayı fkaynak = V/λ fgözlemci = V/λ
Gözlemci hareketsiz, kaynak hareketli ve kaynak gözlemciye yaklaşıyorsa
fg = fk.[V/(V - Vk)]
Gözlemci hareketsiz, kaynak hareketli ve kaynak gözlemciye uzaklaşıyorsa
fg = fk.[V/(V + Vk)]
Kaynak hareketsiz,gözlemci hareketli ve gözlemci kaynağa yaklaşıyorsa
fg = fk.[(V + Vg)/V]
Kaynak hareketsiz,gözlemci hareketli ve gözlemci kaynaktan uzaklaşıyorsa
fg = fk.[(V – Vg)/V]
Hem kaynak hem gözlemci hareketliyse
fg = fk.[(V +- Vg)/(V +- Vk)]
L uzunluğundaki telde oluşan harmonik iğ sayısı L = n.λ/2 n = 2L.f/v (nasıl 2 lafın var)
n.Harmonik serinin frekansı fn = n.ft

Stroboskop formülü fd = n.fs (fd>fs dalgalar ileriye fd<fs dalgalar geriye gidiyormuş görünür.)
Hareket yönündeki dalgaların dalga boyu minimum, frekansı ise maksimum olur.
λmin = (Vdalga – Vkaynak).T
Hareket yönünün tersindeki dalgaların dalga boyu maksimum, frekansı ise minimum olur. λmax = (Vdalga + Vkaynak).T
λ = (λmin + λmax)/2
n.dalga katarı için yol farkı ∆S = n.λ
n.düğüm çizgisi için yol farkı ∆S = (n-1/2).λ

Çift Yarıkta Girişim (Young Deneyi)
Aydınlık saçak için yol farkı ∆S = k.λ
Karanlık saçak için yol farkı ∆S = (k-1/2).λ
∆S = d.sinѲ = d.Xp/L Xp = L.∆S/d.n
Saçak aralığı ∆X = L.λ/d.n

Tek Yarıkta Kırınım
Aydınlık saçak için yol farkı ∆S = (k+1/2).λ
Karanlık saçak için yol farkı ∆S = k.λ
∆S = w.sinѲ = w.Xp/L Xp = L.∆S/w.n
Saçak aralığı ∆X = L.λ/w.n

İnsan gözünün görüntüleri ayırma gücü
Ѳmin = 1,22.λ/D
Elektromanyetik Dalgalarda Doppler Olayı
fg = fk.(1 +- u/c)

Zaman genişlemesi formülü t = t0/√1- (v²/c²)
Uzunluk kısalması L0 = v.∆t0
Rölativitede kısalan boyun değeri
L = L0.√1- (v²/c²)
Durgun kütle enerjisi E0 = mc²
Rölativistik bir taneciğin toplam enerjisi
(Göreli Enerji) E = mc ²/√1-(v²/c²)
Rölativistik bir taneciğin kinetik enerjisi
Ek= mc ²/√1-(v²/c²) - mc²

Ebağ = h.v0 = hc/λ0 (v0 (eşik frekansı))
Efoton = Ebağ + Ekin
hγ = h.v0 + 1/2mv²
hγ = e.V = Eb + Ek
e.Vk = 1/2me.V²
Ef = Eb + e.Vk (Vk kesme potansiyel fark)
Egelen foton = Esaçılan foton + Eelektron
(vgelen > vsaçılan , λgelen < λsaçılan )
Pgelen foton = Psaçılan foton + Pelektron
P = m.c
E = P.c

de Broglie dalga boyu λ = h/P = h/mv
Fotonun momentumu P = h/λ
Fotonun Gücü P = n.E/t = n.hc/λ.t

Bir elektronun açısal momentumu
L = n.h/2π
hv = Eilk – Eson

Herhangi bir yörüngenin yarıçapı rn = 0,53.n²/Z
Herhangi bir yörüngedeki elektronun toplam enerjisi En = -13,6.Z²/n²

Bir seviyeden başka bir enerji seviyesine inen elektronun yaptığı ışıma
1/λ =RH.Z ²(1/nson²-1/nilk²)

Modern atom modeline göre açısal momentum değeri L=√l.(l+1).ћ

Radarın yaydığı elektromanyetik dalgaların frekansı ∆f=2fk.u/c

Bir elektronun konum belirsizliği
(Heisenberg ilkesi) ∆X ≥ ћ/2∆Px

Radyoaktif bir elementin bozunma sonrası kalan çekirdek sayısı N=N0.e^- λ.t