Notes

YABANCI
"Annem ölmüş bugün. Belki de dün, bilmiyorum."
Anlamsız geçen bir günün ardından, gece vakti gelip her şey sessizliğe bürününce zamanı geldi diyor insan. Hayatın boş gürültüsünün olmadığı saatleri iple çeken ve en keyif aldığı bir kaç şeyden birini yapacak olmanın mutluluğunda, kitaplığa yürüyor ve bir kitap seçiyorum. Seçeneğin çok olması nedeniyle devam etme arzusu oluşturmayan pek çok kitabı yarıda bırakan ben, kitabın kapağını açtığımda böylesine vurucu sözlerle karşılaşmayı hiç beklemediğimi itiraf etmeliyim. Sonlara yaklaştığımda fark edecektim ki, daha ilk cümleden kitabın tamamı özetlenmişti.
Albert Camus tarafından yazılan bu roman, bireyin kendisine olan yabancılaşmayı anlatır. Hikayenin ana karakteri olan Mersault, toplum tarafından dışlanmamış aksine toplumu uzağına itip kendi seçimleri sonucunda yabancılaşmış ve bu seçimi nedeniyle de toplum tarafından cezalandırılmış bir adamdır. Böylesine "garip" bir insanın üzerine kurulan hikayeye dair yazıya devam etmeden önce belirtmeliyim ki, günümüz toplum standartları içinde boğulan ve toplumun normal kabul ettikleri üzerine yaşayan insanlardan biri olarak, düşüncelerim bu konu üzerine kafa yoran diğer herkesle aynı olacak, bu nedenle de sıradanlığı aşmak için "ben olsam böyle davranırdım, şunu yapardım" minvalinde basmakalıp cümlelerden uzak kalmak daha doğru bir seçenek olacaktır.
Hikayenin ilk kısmında annesinin ölüm haberini alan Mersault'un bu duruma karşı olan tepkisizliğiyle karşı karşıya kalırız. Ona göre ölüm, herkesin yaşayacağı gündelik hayatın sıradan bir parçasıdır ve annesinin ölümüne o kadar kayıtsız kalmıştır ki, tek derdi bir an önce evine gidip 2 saat de olsa kestirebilmektedir.
Kitabı okumaya devam ettikçe Mersault'un hiç bir duyguyu tam anlamıyla yaşamayan bir karakter olduğunu fark ederiz. Annesinin ölümünden sonra tanıştığı Marie'nin beni seviyor musun sorusuna: "Bu anlamsız bir şey, ama sanırım sevmiyorum." cevabını verir ya da duygularına yönelik bir şeyi ifade ederken, "kendimi mutlu hisseder gibi oldum." der. Onun için net olan hiç bir şey yoktur. Ya zanneder, ya da hisseder gibi olur.
İlerleyen süreçte birini öldürür Mersault, hiç bir şey hissetmeden. Nedeni ise yalnızca güneşin gözünü alması ve yarattığı sıcaklığın verdiği rahatsızlıktır. Şu süreye kadar yaşananlarda taş kalpli olarak betimlenebilecek bir insan portresi çıksa da ortaya, komşusu olan adamın yardım isteğine "yardım etmesem elime ne geçecek" düşüncesiyle cevap verdiğini görürüz. Bu davranış bizi tek bir sonuca götürür; Mersault kötü bir insan değil, gerçek anlamda bir yabancıdır.
Cinayetten dolayı tutuklanarak mahkemeye çıkarılır, duruşma esnasında sorgulama döner dolaşır ve annesinin ölümüne olan kayıtsızlığına gelir. Mersault cinayetten çok annesini umursamadan gömdüğü için yargılanır ve idamına karar verilir. Duruşmanın asıl kahramanı olmasına rağmen tüm bu sürede sessiz kalarak etrafındaki herkesin, hakkında yaptığı yorumları dinlemekle yetinir. Kendisi adına konuşamayacak kadar yabancılaşmıştır benliğine.
Velhasıl kelam, Albert Camus insanların öleceğini bilmesine rağmen hayatlarına verdiği değerin ve anlamsız olan bu hayata anlam katma çabasının saçma olduğunu anlatmıştır. Hikayenin ana karakterine de söylettiği gibi 'herkes bilir ki, hayat yaşamak zahmetine değmeyen bir şeydir, aslında 30 ya da 70 yaşında ölmenin önemli olmadığını bilmez değildim, çünkü her iki halde de gayet tabii olarak başka erkekler ve kadınlar yine yaşayacaklar ve bu binlerce yıl devam edecektir (...) İnsan madem ki ölecektir, bunun nasıl ve nezaman olacağının önemi yoktur.'