Notes

2017 TARİH KPSS LİSANS SORULARI
1. Türk töresinde devleti kuran hanedanın erkek üyeleri devlet yönetiminde ortak hak sahibiydi.
Bu durumun hangisine yol açtığı savunulamaz?
a. Hatunların ülke idaresine karışmasına
b. Dini ayaklanmaların çıkmasına
c. Ülkelerin parçalanmasına
d. Taht kavgalarının yaşanmasına
e. Üst düzey yöneticilerin, devlet yönetimine müdahalede bulunmasına

2. Büyük Selçuklular döneminde Hasan Sabbah tarafından kurulan ve önemli devlet adamlarına suikastlar düzenleyen Batıni anlayıştaki gizli örgütün mensupları için kullanılan yaygın ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap : Haşşaşiler

3. Gazneliler devleti, bir başka islam devletinin hizmetindeki Türk komutanlar tarafından kurulmuştur.
Aşağıdaki Türk islam devletlerinden hangisi kuruluş şekli açısından bu durumla benzerlik gösterir?
Cevap : Tolunoğulları (Tolunoğulları Abbasilerden ayrılarak kurulmuştur)

4. Osmanlı devletinde şehirlerde belirli ihtiyac mallarının ve ham maddelerin satışının yapıldığı yere verilen ad : Kapan (Tek tip ürünün satıldığı yer, Un kapanı/ yağ kapanı gibi)

5. Osmanlı padişahları zaman zaman tebdilli kıyafetlerle halkın arasına karışır bizzat teftiş yaparlardı.
Bu bilgiyle Osmanlı padişahlarının hedefledikleri :
- Ahali arasındaki söylentileri öğrenmeyi
- Devlet görevlilerinin davranışlarını gözlemlemeyi
- Olan bitenden haberdar olduğu algısı yaratmayı
- Adil bir yönetim sağlamayı

6. Mimar sinanın ustalık eseri olarak kabul edilen ve Osmanlı Klasik dönemi önemli mimari örneklerinden olan eser : Selimiye Camii

7. Osmanlı devletinde 16. yüzyıl sonlarına doğru tespit edilebilen nüfus artışı beraberinde ciddi problemler de getirmiş topraksız genç nüfus çareyi bey, paşa ve saray kapılarında kul ya da sekban olmakta bulmuştur. Bilhassa Hablusgarplarla yapılan savaşlar tüfekli piyadelerin önemini ortaya koyduğundan devlet, savaşlarda bu ateşli silahları kullanabilen sekbanlardan yararlanmıştı. Ancak seferler sonunda kapısız kalan sekbanlar, ciddi sorunlara sebep olmuştu. Diğer yandan kapıkulu sayısında da önemli bir artış meydana gelmişti.
Bu sürecin sonuçlarıyla ilgili hangisi ileri sürülemez?
A. Taşrada asayiş ve güvenliğin sağlandığı
B. Tımarlı sipahilerin öneminin azaldığı
C. Devletin askeri alanda yenilik yapması gerektiği
D. Kırdan kentlere göçün yaşandığı
E. Kapıları kuvvetli beylerin önem kazandığı
Cevap : Sekbanların artışı taşrada asayiş ve güveni bozmuştur.

8. Osmanlı devletinde 17. yüzyılda tımar sisteminin bozulmasına bağlı olarak aşağıdaki gelişmelerden hangisinin meydana geldiği söylenebilir?
Cevap: İltizam sisteminin yaygınlaştığı söylenebilir

9. Osmanlı devleti 18. yüzyılın sonlarından itibaren Avrupa'da meydana gelen gelişmeleri daha yakından takip etmek içi Avrupa başkentlerine daimi elçilikler açmaya başlamıştır.
Bu durumun ortaya çıkmasında:
1. Avrupalı devletler karşısında yenilgiler alınması -> yenilgilerin nedenini anlamak için elçilikler açılmıştır.
2. merkezi otoritenin bozulmasıyla ülkede isyanların görülmesi -> bunu söyleyemeyiz
3. Osmanlı devletinin denge politikası izlemeye başlaması -> 3. Selim ile başlamıştır. Denge politikası güçlü bir devlete karşı başka bir güçlü devletten destek almadır. Elçiliklerin bununla ilgisi vardır.
gelişmelerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
Cevap : 1 ve 3

10. Osmanlı tarihinde 2. Mahmut dönemi önemli bir dönüm noktasıdır. Vaka-i Hayriye olarak adlandırılan Yeniçeri Ocağının kaldırılmasıyla yeniliklerin önü açılmıştır. Bu dönemde nazırlıklar , muhtarlıklar ve posta teşkilatı kurulmuş, modern askeri okullar açılmış ve Takvimi Vakayi adlı ilk resmi gazete yayımlanmıştır.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
a. Islahat çalışmalarını halkın istekleri doğrultusunda gerçekleştiğine,
b. Devlet bürokrasisinde yenilikler yapıldığına
c. Islahatların yapılabilmesi için uygun ortamın sağlandığına
d. Merkezi yapının güçlenmesine önem verildiğine
e. Yapılan yeniliklerin kamuoyuna duyurulduğuna
Cevap : A, Islahatlarla halkın isteğinin bir ilgisi yoktur. Islahatlara karar veren be uygulayan padişahtır.

11. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devletinde tebaa için din, mezhep, dil ve cinsiyet bakımından ayırt edici tedbir ve vasıfların kullanımını kaldıran Islahat Fermanının amaçlarından biri değldir?
A. Gayrimüslimlere müslümanlarla eşit statü vermek
B. Devlet dairelerinde gayrimüslimlerin çalışmasına müsaade etmek
C. dini farklılıkların yarattığı gerilimi ortadan kaldırmak
D. Devlet düzeninde laiklik prensiplerini yerleştirmek
E. toplumsal yükümlülükleri tüm kesimlere paylaştırmak
Cevap : D, laiklikle bir ilgisi yoktur.

12. İngilizler 1880 lerden itibaren Araplara Halifeliğin onların hakkı olduğunu, Osmanlı devletinden atrılarak kendi hakimiyetlerine kurulacak devletlerini destekleyeceklerini telkin etmişlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi ingilizlerin böyle bir telkinde bulunmasının sebebi olamaz?
a. Halifelik kurumunu kendi çıkarları doğrultusunda kullanmak
b. Osmanlı devletinin gücünü kırmak
c. Ortadoğuda yeni bir siyasi yapı oluşturmak
d. Arapları tek bir devlet etrafında birleştirmek
e. Sömürge yollarının güvenliğini sağlamak
Cevap : D

13. 28 Ocak 1920 de Osmanlı Mebusan Meclisinde kabul edilen Misakımilli kararları göz önünde alındığında, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
a. Uluslararası ilişkilerde eşitlik ilkesinin gözetildiğine
b. Halkın isteklerine öncelik verildiğine
c. Tam bağımsızlık ilkesinin kabul edildiğine
d. Vatanın sınırlarının çizildiğine
e. Boğazlar ile ilgili kararların Milletler Cemiyetine bırakıldığına
Cevap : E, milletler cemiyeti ile ilgili bir madde yoktur. Boğazların güvenliği sağlanmalıdır şeklinde ifade vardır.

14. Mustafa Kemalin Anadoluda milli bir hareket başlatma çabası, hem işgal kuvvetlerini hem de İstanbul hükümetini tedirgin etmiştir. İstanbul hükümetinin geri dön çağrılarına uymadığı için görevinden azledilen Mustafa kemali askerlikten ve tüm görevlerinden istifa etmiştir.
Bu tutumundan hareketle hangisine ulaşılamaz?
a. Mücadele konusunda İstanbuldaki bazı çevrelerden farklı düşündüğüne,
b. Mondros mütarekesinin koşullarını hafifletmek istediğine
c. Anadolu merkezli bir direniş oluşturmak düşüncesinde olduğuna
d. Herhangi bir makam ve mevki peşinde koşmadığına
e. İşgal kuvvetlerinin beklentilerinin dışına çıktığına
Cevap: B, Mustafa kemal mondros mütarekesini hafifletmek değil milli mücadeleyi başlatmak istemiştir.

15. Sivas kongresi sonrasında Temsil heyetinin baskılarısonunda istifa etmek zorunda kalan Damat Ferit Paşa Kabinesinin yerine Padişah Vahdettin, hükümeti kurma görevini Ali Rıza Paşaya vermiştir.
Bunun gerekçeleri :
-Halk arasında birlik ve beraberliği güçlendirmek
- Memlekette sükun ve düzeni sağlamak
- Yasal hükümler içerisinde seçimlerin yapılmasını sağlamak
- Milli hareketi destekleyenlerle iyi ilişkiler kurmak

16. Birinci TBMM nin olağanüstü yetkilere sahip bir meclis olduğuna
1. yasama, yürütme ve yargı yetkisini elinde bulundurması,
2. yetkilerini Başkomutanlık yasasıyla Mustafa kemale devretmesi
3. çoğulcu yapıya sahip olması
durumlarından hangieri kanıt gösterilebilir?
Cevap : 1 ve 2

17. Lozan Konferansına katılan devletler hakkında aşağıdaki bilgiler verilmiştir:
- Çağrı yapan devletler İngiltere, Fransa ve İtalya
- Tüm görüşmelere çağrılan devletler : Türkiye, Yunanistan, Romanya, Sırp-Hırvat- Slovan Devleti ( Yügoslavya)
- Gözlemci devlet : ABD
- Boğazlar statüsü için çağrılan Karadenize kıyısı olan devletler : Sovyet Rusya , Bulgaristan
- Ticaret ve yerleşme sözleşmelerine katılmak için çağrılanlar : Belçika, Portekiz
Konferansa katılan devletler ve katılım koşulları göz önüne alındığında aşağıdakierden hangisine ulaşılamaz?
a. Lozan konferansının toplanması için davet Anlaşma devletlerinden gelmiştir. -> evet buna ulaşılabilir
b. Türkiye'nin ve bazı Balkan devletlerinin görüşmelerin hepsinde görüşmelerin hepsinde yer alması istenmiştir
c. Konferans görüşmelerine Avrupa kıtası dışından da devletler davet edilmiştir.
d. Boğazlar konusunda yapılacak görüşmelere çağrılan devletlerin belirlenmesinde ülkelerin coğrafi konumları da etkili olmuştur.
e. Lozan konferansında uluslararsı ticaret ile ilgili kuralları Belçika ve Portekiz belirlemiştir.
Cevap : E

18. Başkomutanlık Meydan savaşının ardından Mustafa Kemalin "Ordular ilk hedefiniz akdenizdir. İleri " emrini vermesinde
1. Güney cephesinde işgal edilen yerleri kurtarmak
2. Batı Anadoludaki işgalleri sona erdirmek
3. geri çekilen yunan ordusunun yeni bir savunma hattı oluşturmasını engellemek
hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?
Cevap : 2 ve 3

19. Gümrü Antlaşması’nın,
-Türkiye ile Ermenistan arasındaki savaş durumuna son verilecektir.
-Erivan Hükûmeti, TBMM tarafından reddedilmiş olan Sevr Antlaşması’nı hükümsüz sayacaktır.
-Ermenistan’da yaşayan Müslümanlara kendi dinî ve kültürel özelliklerine göre yaşama olanağı sağlanacaktır.
maddelerinden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
a. Antlaşmada, askerî ve siyasi konuların dışındaki
hükümlere de yer verilmiştir.
b. Erivan ve TBMM hükûmetleri birbirlerinin varlığını
tanımıştır.
c. Ermeniler, Türk topraklarındaki taleplerinden
vazgeçmiştir.
d. Türkiye'nin doğu sınırını belirleyen son antlaşma
olmuştur.
e. Ermenistan’daki Müslüman halkın hakları korunmuştur
Cevap : E

20. Mustafa Kemalin imzasını değiştirmesinde etkili olan : Soyadının meclis tarafından verilmesi

21. 1927 seçimlerine dait Atatürk tarafından bellirlenen koşullar arasında " Milletvekilleri özel hayatlarında tarım, ticaret, sanayi gibi ekonomiyi ve maliyeyi ilgilendiren çalışmalarında devletin resmi yasalarına bağlı olacaklardır" maddesi yer almaktadır.
Bu maddeyle aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir?
Cevap: Milletvekillerinin nüfuzlarını kullanarak çıkar sağlamalarını önlemek !

22. Atatürk döneminde
-Saltanatın kaldırılması -> Cumhuriyetçilik
- Türk medeni kanunun kabul edilmesi -> Laiklik
- Soyadı kanunun çıkarılması -> Halkçılık
- Türk tarih kurumunun kurulması -> Milliyetçilik
gibi gelişmeler yaşanmıştır.
Bu gelişmelerle aşağıdaki ilkelerden hangisi arsında ilişki kurulamaz?
a. Halkçılık
b. Laiklik
c. Devletçilik
d. Cumhuriyetçilik
e. Milliyetçilik

23. İngiltere kendi kontrolünde tutmak istediği zengin petrol yatakları barındıran Musul vilayetinin , Türkiyenin yönetimine gelmesini istemiyordu. Bu amaca ulaşmak için de çeşitli yollar denedi.
Başvurduğu bazı yollar :
- Bölgede casusluk faaliyetleri yürütmek
- Milletler cemiyetini kendi çıkarları doğrultusunda kullanmak
- Bölgedeki etnik ve dinsel farklılıktan yararlanmak
- Türkiyeye yönelik askeri harekat tehdidinde bulunmak

24. 1938 yılında yapılan Türk- Sovyet Anlaşması ile Türkiye Odesa, Bakü, Erivan ve Leningraddaki Sovyetler Birliği de izmir ve karstaki konsolosluklarını kapatmıştır.
Bundan ulaşabileceğimiz -> Karşılıklılık ilkesiyle hareket ettikleridir.

25. İkinci Dünya savaşının sonuna doğru 1945 te ABD, İngiltere ve SSCB liderleri Yalta Konferansında bir araya gelmişler ve burada yayımladıkları bildiride savaş sonrası Avrupada yeni düzenin yerleşmesi için bazı ilkeler ortaya koymuşlardır.
Hangisi bu ilkelerden biri değildir?
a. Nazizm ve Faşizm in kalıntılarının ortadan kaldırılmasını sağlamak
b. Demokratik kurumların oluşturulmasını desteklemek
c. toplumlara yönetim şekillerini belirleme hakkı vermek
d. İşgalci güçlerin zorla aldığı egemenlik ve otonomi hakkını toplumlara iade etmek
e. Temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması konusunda devletleri serbest bırakmak
Cevap : E

26. Aşağıdakilerden hangisi İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupada meydana gelen sosyal ve ekonomik gelişmelerden biri değildir?
a. Kadınların iş hayatında daha fazla yer alması
b. Nüfus artışının yaşanması
c. Devletlerin askeri harcamalarının artması
d. SSCB tarafından uzaya ilk uydunun gönderilmesi
e. Radyonun günlük hayatta kullanılmaya başlanması -> Radyo 1898 de kullanılmaya başlanmış , 1920 lerde yaygınlaşmıştır.
Cevap : E

27. 1992- 1995 yıllarındaki Bosna savaşı sırasında Bosna hersek in bağımsızlığını kazanmasına önemli rolü bulunan "Bilge Lider " olarak bilinen devlet başkanı aşağıdakilerden hangisidir??
Cevap : Aliya İzzetbegoviç