Notes

EKONOMİ 2 VİZE

Mikro iktisat: bir firma,ormandaki bir ağaç
Makro iktisat: ülkedeki tüm firmalar,orman

Gsyih: belli dönemde üretilen nihai mal ve hizmet değeri.

Deflasyon:sürekli fiyat düşüşü
Enflasyon:sürekli fiyat artışı
Stagflasyon:enflasyon+işsizlik
Slumpflasyon:enflasyon+ ekonomik daralma

Ekonomik büyüme: gsyih değerinin reel olarak artışı.

Ekonomik kalkınma: egitim kalitesinin artması altyapı gelişmesi.

Gelişme: kalkınması büyük ölçüde tamamlanmış sanayi ve teknolojiye dayalı üretimle refah arttırmak.

Nominal değer: görünen değer 100 lira 100 birim
Reel değer: gerçek değer, satın alma gücünü gösterir.

Akım değişken: belirli bir dönem içinde ölçülen değişkenler, gelir bunlardan biri

Stok değisken: belirli bir zaman noktasında oluşur, servet gibi.

Ticaret: TAKAS & TRAMPA
Buhar makineleri: sanayi devrimi
1776 adam smith: ulusların zenginliği

Merkantilizm: ticaret önemli, devletler maden stoguna onem verir. Ülkeden maden çıkısı yasak. Tek taraflı kazanç, enflasyon.

Fizyokrasi: merkantilizme tepki olarak çıkmıstır. Kaynakları tarımsal üretim tarımsal üretim vucutta dolasan kan'a benzetilmiştir. Tek vergi tarım sektörü. Devlet düzene karışmaz.

Büyük buhran: 1929 ekonomik daralma ve işsizlik.

Neoklasik iktisat: 1936 John Maynard Keynes

Klasik iktisat: fizyokrasinin doğal düzen anlayışıni kabul eder. Devlet temel konular dışında ekonomiye müdahale etmemelidir. İşsizlik iradi işsizliktir. Adam smith
S=D
say yasası: her arz kendi talebini oluşturur.


Neo klasik iktisat: iktisatın daha bilimsel temellere oturmasını saglamıstır.
Klasik emek teorisi yerine fayda değer teorisini savunmuşlar(malın degeri tüketene olan faydasıyla ölçülür).
Schumpeter, stanley jevons.

Keynesyen iktisat: makro iktisadın bilim dalı olmasına öncülük etmiştir. Her talep kendi arzını yaratır.
Büyük buhranın sebebini efektif talep yetersizliğidir. Devlet ekonomiye müdahale etmelidir.

Hanehalkı sektörü: aileleri kapsar amaç fayda maksimizasyonu.
İs alemi sektörü: firmaları kapsar amaç kâr maksimizasyonu.
Hükümet sektörü: ekonomideki tüm kamu birimlerini kapsar.
Dış ticaret sektörü: bir ekonominin dış alemle olan tüm iktisadi ilişkilerin toplulaştığı sektördür.

Hasıla: üretim
Toplam hasıla: bir yıl içinde üretilen nihai malların para cinsinden değeri.
Nihai mal: kullanıma hazır mal.
Ara mal: nihai mal üretiminde kullanılan mal.

Ekmek elma örneğinde
nominal: çarp topla baz yılı değiştir.
Reel:çarp topla baz yılı değiştirme.

Nominal gdp: hepsini topla.
Net ihracat : ihracat - ithalat.

Dolaylı vergiler: kdv

Sübvansiyonlar: devletin bütceden harcadigı transfer harcamasıdır.

Prodüktif hizmetler:mal ve hizmet üretimine yol açan üretimdir.
Asli gelir: prodüktif hizmetler karşılığında elde edilen gelirdir. (Ücret)
Aktarma gelir: prodüktif olmayan hizmetler karşılığı elde edilen gelir (Başbakanlik bursu)

Reel gsmh = (nominal gsmh / tüfe) x 100.
Kişi başına reel hasıla = reel Gsmh / nüfus.

Geniş anlamda istihdam: üretim faktörlerinin kullanılması.
Dar anlamda istihdam: işgücünün çalışması veya çalıştırılması.

Faal nüfus: 15-64 yaş arası
İşgücü: 15-64 yaş arasından calısamazlar çıkarılınca geriye kalan nüfus.

Açık işsizlik: çalışma isteği var normal ücrete iş arıyor ama bulamıyor.
Gizli işsizlik: çalışır göründüğü halde üretime katkısı olmayanların oluşturduğu işsizlik.

Friksiyonel işsizlik: mevcut işi bırakıp yeni iş arayanlar. Ekonomide verimliliğin arttığını gösterir.

Teknolojik işsizlik: makinelestikçe insanların işsiz kalması.

Yapısal işsizlik: modası gecen işler. Terzi.


Friksiyonel kısa süreli yapısal uzun süreli.

Konjonktürel işsizlik: konjonktür devresinin daralma dönemi oluşan işsizlik. Kriz dönemi.

Mevsimlik işsizlik: turizm sektörü, tarım sektöru.
Bölgesel işsizlik: bir bölgenin üretim faaliyetlerinin azalmasıyla oluşur. Terör, Çevre kirliliği.
Doğal işsizlik: friksiyonel+ yapısal işsizlik.

İşsizlik oranı = (işsiz sayısı/işgücü arzı)x100

Talep şoku: arz sabit talep çok. 2020 maske örnegi.
Arz şoku: arz çok talep sabit. 2021 maske örneği.

Talep enflasyonu: anlık arz çokluğundan dolayı oluşur. Fiyatlar artar

Arz enflasyonu: ekonomide hammadde ve emek fiyatlarının artması sonucu kârlılık azalır arzın talebin altına düşmesi sonucu ortaya çıkan sürekli fiyat artışı

Para en likit varlıktır.
Likit varlık: mal ve hizmetle değişebilen varlık.

Kağıt para: merkez bankası.
Bozuk para: hazine bakanlıgı.

Tasarruf= S= Y-C.

M1 para arzı: en dar ve en likit para arzı ölçüsu olan kullanıma hazır finansal varlıklardır. Para = değişim aracı.

M2 para arzı: m1e göre daha az likit varlıkları içerir ve daha geniş bir para tanımıdır.

Para arzı kontrolü TR de : TCMB.
Para arzı kontrolü ABD : Federal Rezerv Sistemi (FED).

Reeskont oranı: banka faiz oranı. İstikrarlıdır.

İ<%9 = para talebi fazlası.
İ>%9 = para arzı fazlası.

Para arzı arttıkça denge faiz oranı düşer.