Notes

İlk dönem Osmanlı tarihinin sağlam bir kronolojisi mevcut değildir ve olayları tarafsız anlatan kaynaklar çok azdır. Böylesi bir kronolojik anlatı olmadan, dönemi analitik bir yaklaşımla tartışmanın imkânsız olacağı açıktır.

Bunun temel nedeni, on beşinci yüzyılın son yirmi yılından önceki dönemden çok az sayıda orijinal malzemenin kalmış olmasıdır. On dördüncü yüzyıldan neredeyse hiçbir şey kalmamıştır. Belki yarım düzineden bile az sayıda güvenilirliği tartışılmaz Osmanlı belgesi mevcuttur, o kadar; bu dönemden herhangi bir tarihsel kronik de yoktur.


Osmanlı İmparatorluğu Sınırlarında Yazılmış Türk Kaynakları
Ahmedi- İskendername- Dâstân-ı Tevârîh-i Mülûk-i Âl-i Osmân
Yahşi Fakih- Menakıbname
Aşıkpaşazade- Tevârîh-i Âl-i Osman
Şükrullah- Behcetü't-tevârîh
Enverî’- Düstûrnâme-i Enverî
Neşri- Kitâb-ı Cihannümâ
Tarihi Takvimler (Saray Takvimleri)
Oruç- Tevârîh-i Âl-i Osmân
Anonim Tevarihler
Ortak Kronikler
Anonim- Gazavatname-i Sultan Murad bin Mehmed Han
Tursun Bey- Târîh-i Ebü’l-Feth
Kemalpaşazade- Tevârîh-i Âl-i Osmân


Osmanlı İmparatorluğu Sınırlarında Yazılmış Yunan Kaynakları

“Osmanlı metinlerinin yetersizliği göz önüne alındığında, Osmanlı tarihinin bu ilk devirlerinin hikâyesi anlatılacaksa, bunun büyük ölçüde, on dördüncü yüzyıl için ise neredeyse tamamen Türkçe olmayan malzemeye dayanılarak yapılması kaçınılmazdır”. Imber

Bizanslıların Osmanlılar yakın ile ilişkileri ve Bizans toplumunun okuma yazma oranlarının Osmanlılara nazaran daha yüksek olması da Bizans metinlerinin tarihi bir kaynak olması noktasında önemli bir dereceye getirmiştir.
Bizans kronikleri, bazen Osmanlı tarihinin bir kısım olaylarına ışık tutmuştur. Bu açıdan önemli kaynaklardan biridir.

Pahimeres'in Kroniği
Nikeforos Gregoras
Ioannes Kantakuzenos
1394 ile 1402 arasındaki Konstantinopolis kuşatmasını anlatan anonim Kronik
Ioannes Kananos
Ioannes Anagnostes'in Kroniği
Tocco Kroniği
Dukas Kroniği
Kalkokandilas Kroniği
Frantzes Kroniği
Kritovulos Kroniği
Kısa Kronikler

Osmanlı İmparatorluğu Sınırlarında Yazılmış Slav Kaynakları
“Slavca kaynaklara gelince, onlar da yaşadıkları Türk istilasını Ortodoks dünya görüşü içinde vermeye çalışan Ortodoks Hıristiyanlarının eserleri olmak itibariyle Yunanlılarınkine benzer. Ancak sayıca Yunanlı muadillerinden daha az sayıdadırlar. Bunun bir nedeni, bu dönemde okuma yazma düzeyinin Slav toplumunda daha düşük olması ise, belki bir diğer nedeni de bu alanda çok daha az bilim adamının çalışmış ve çok daha az sayıda metnin yayımlanmış olmasıdır.

anonim Bulgarca kronik
Filozof Konstantin Kosteneçki- Stefan Lazareviç'in yaşamöyküsü

Osmanlı İmparatorluğu Sınırları Dışında Yazılmış İslam Kaynakları
İslam kaynaklarının Batı Avrupa kaynaklarına oranla daha az sayıda olduğunu söyleyebiliriz.

İbn Battuta- Seyahatname
Aziz b. Ardaşir- Bezm ü Rezm
Nizameddin Şami- Zafername
İbn Arabşah- ʿAcâʾibü’l-maḳdûr fî nevâʾibi (aḫbâri) Tîmûr

Osmanlı İmparatorluğu Sınırları Dışında Yazılmış Batı Avrupa Kaynakları
Batı Avrupa kaynakları, İslam kaynaklarından sayıca daha fazladır.

Venedik Arşivleri
Raguza Cumhuriyeti Arşivleri
Floransa ve Cenova Arşivleri
Anonim bir Fransız'ın Aziz Denis'in Rahibi" adlı kroniği
Bavyeralı Johann. Schiltberger- Esaret Hatıratları
Konstantin Mihailoviç- Bir Yeniçerinin Hatıraları
Ruy Gonzales de Clavijo'nun Seyahatnamesi
Bertrandon de la Brocquiere Seyahatnamesi