Notes

กรรมวิธีปั้นปูนปั้น
กรรมวิธีปั้นปูนปั้น

ปูนปั้น เป็นประดิษฐกรรมจากวัสดุชนิดปูนโดยผสมกับวัสดุมวลรวมอื่นเช่นทราย น้ำ และใช้กรรมวิธีต่างๆเช่น การหมักดอง การตาก เพื่อได้ปูนปั้นออกมา จัดว่าเป็นศิลป์ประติมากรรมประเภทหนึ่งที่สร้างชื่อให้กับเมืองไทย แต่มีข้อกำหนดที่ผิดแผกกับประติมากรรมทั่วไป เป็นสิ่งของที่ใช้สำหรับทำควรจะเป็นสิ่งของจำพวกปูนเพียงแค่นั้น ซึ่งจะมีความแข็งแรงกว่าธรรมดา ก็เลยมักใช้เป็นส่วนแต่งแต้มตกแต่งของอาคาร อนุสาวรีย์ ฯลฯ
วิธีการสร้างสรรค์งานปูนปั้น

1.ขั้นแรกเป็นการเตรียมปูน หมักปูน โดยการนำปูนไปแช่น้ำสารส้มและหมักทิ้งไว้ในถังหมักปูนระบบปิดช่วงเวลาราวๆ 1 เดือน เพื่อทำให้ปูนลดความเค็มลง
เมื่อผ่านไป 1 เดือนหรือครบระยะเวลาที่หมักแล้วลำดับต่อไปคือการบินร่อนปูน โดยการนำปูนมาร่อนบนที่กรองไม้ ขณะที่ปูนยังเปียกอยู่ เพื่อนำเศษปูนที่มีขนาดใหญ่เกินไป หรือสิ่งที่ปนเปื้อนที่มากับปูนขาวออกให้หมด เพื่อทำให้ปูนที่ได้มีเนื้อละเอียดมากยิ่งขึ้นเหมาะที่จะนำไปใช้งาน แล้วต่อจากนั้นนำไปหมักในน้ำจืดต่ออีกราว 1 สัปดาห์ เพื่อลดความเค็มของปูนลง
เมื่อหมักน้ำจืดครบในเวลาที่ระบุแล้ว ให้นำปูนมาตากให้แห้งตาก ด้วยแนวทางตากปูนโดยจำเป็นต้องทำให้เป็นก้อนๆที่มีขนาดที่พอควร ไม่ใหญ่จนเหลือเกิน เพื่อที่ปูนจะได้แห้งเร็ว ต่อจากนั้นใช้เวลาในการตากอีกราวๆ 1 อาทิตย์ เมื่อปูนแห้งก็ดี นำมาเก็บเอาไว้ในถังสำหรับเก็บปูนก้อนเพื่อใช้ถัดไป
ต่อจากนั้นให้นำปูนก้อนมาบดให้ละเอียดโดยการใส่เครื่องบด โดยมีส่วนผสมคือ ปูน 3 ลิตร กาวหนัง 6 ลิตร แก้ว กระดาษฟางที่ผ่านกระบวนการทำมาแล้ว 3 ลิตร ต่อการบด 1 ครั้ง โดยใช้เวลาการบดราว 10 นาทีหรือตราบจนกระทั่งจะละเอียด เมื่อบดถึงที่กะไว้แล้วหลังจากนั้นก็ให้นำออกจากเครื่องบดปูน
จากนั้นนำปูนที่ผ่านการบดแล้วมาตำโดยใช้การตำอย่างสม่ำเสมอเป็นเวลาราวๆ 1 ชั่วโมง เพื่อให้ปูนมีความเหนียวนุ่ม ในเวลาที่ตำ ผู้ที่ทำ ปูนปั้น จึงควรคอยดูเองว่า ปูนที่ตำเหมาะตามอยากหรือยัง เมื่อตำปูนเหมาะแล้ว ให้นำไปใส่ถุงพลาสติก และผูกปากถุงให้แน่น เพื่อรักษาความชื่นไว้พร้อมนำไปผลิตชิ้นงานต่อไป ปูนที่ตำสำเร็จแล้วก็เก็บไว้ จะคงสภาพอ่อนอยู่อย่างนั้น แม้กระนั้นจำเป็นต้องไม่ให้อากาศเข้าไปในถุงได้ เมื่อต้องการจะใช้งานก็จะสามารถเอาไปใช้ได้ทันที โดยจะมีแนวทางที่ใช้กันส่วนใหญ่คือ จะใส่ถุงพลาสติกแช่เอาไว้ภายในน้ำเพื่อมีสภาวะเป็นสุญญากาศ เมื่อต้องการจะใช้ค่อยนำออกมาเพื่อไม่ให้อากาศเข้าไปและไม่ทำให้ปูนแข็ง
2. ขั้นตอนที่ 2 จะเริ่มเป็นการขึ้นรูป โดยเริ่มจากการขึ้นโครง การขึ้นโครงแบบงานปูนปั้นจะมีอยู่ 2 ลักษณะเป็น
1. ภาพนูนลอย (แบบลอยตัว) ช่างปั้นควรต้องขึ้นโครงแบบ ก่อนที่จะมีการปั้น

สำหรับในการปั้นปูนตำสหรับประดับโบสถ์ หรือวิหาร นอกจากการปั้นลวดลายตกแต่งตามฝาผนังบ้านเป็นภาพนูนต่ำหรือนูนสูงแล้ว การปั้นภาพที่อยากเน้นความโดดเด่น ความสำคัญให้มีมากขึ้น จึงใช้การปั้นภาพเป็นแบบลอยตัวเพื่อให้ดูมีมิติ การปั้นภาพลักษณะลอยตัว เป็นการปั้นภาพให้เห็นได้ทั้งยัง ๓ มิติ คือ มีความกว้าง ความยาว ความครึ้ม แลเห็นได้รอบทิศทาง 360 องศา นิยมปั้นแต่งแต้มหรือโชว์ตามรอบๆต่างๆของตึก ได้แก่ การปั้นพระพุทธรูป เหล่าสาวก อารักษ์ ยักษ์ ช้าง ม้า เฝ้าประตูทางเข้าออก หรือปั้นภาพพญานาค สิงห์ และก็สัตว์อื่นๆแต่งแต้มอยู่ตามมุม หรือตีนบันไดทางขึ้นลงพระอุโบสถหรือ วิหาร ฯลฯ
2. ภาพนูนต่ำหรือภาพติดฝาผนัง
ช่างปั้นจำต้องวางแบบโดยการร่างเขียนลายในกระดาษก่อน เพื่อมองต้นแบบแล้วก็เค้าโครงก่อน เพื่อให้ง่ายต่อการปั้น โดยที่ส่วนใหญ่จะพบเจอบนพื้นผนังที่เป็นหลักเรียบ สำหรับเพื่อการปั้นปูนตำที่มีลักษณะเป็นนูนต่ำนี้ จะเริ่มปั้นปูนเป็นภาพ หรือลวดลาย 2 มิติ โดยจะมีลักษณะแนบติดกับพื้นบ่อยกันไปตลอดทั้งภาพ ขอบภาพหรือขอบลายจะแนบเนียนสนิทกับพื้นภาพ การปั้นภาพลักษณะนูนต่ำนี้ เนื้อปูนที่ปั้นจะมีความบาง ไม่หนา น้ำหนักปูนที่ปั้นพอกจึงมีไม่มาก ก็เลยไม่ต้องปั้นหุ่นขึ้นโครง จึงไม่มีกรรมวิธีโกลนหุ่น หรือจัดแจงสลับซับซ้อนมากสักเท่าไรนัก ช่างปั้นสามารถปั้นปูนตำเป็นรูปลักษณะตามแบบได้เลย จุดหมายอย่างหนึ่งของการปั้นแนบพื้นแบบนูนต่ำนี้ เป็นเนื่องจากว่าต้องการที่จะให้พื้นที่งานปั้นนั้น ยึดติดกับพื้นผนังได้มั่นคงแข็งแรง การปั้นชนิดนี้จึงมี ลักษณะเป็นการปั้นแบบนูนต่ำ ในการปั้นปูนลักษณะนูนสูง เป็นการปั้นที่ชูลอยสูงพ้นพื้นขึ้นมามาก แต่พื้นที่จำนวนมากจำเป็นจะต้องยึดติดกับผิวพื้น ดังเช่นการ ปั้นรูปเทพยดา มนุษย์ หรือสัตว์ ส่วนที่เป็นลำคอ ลําตัว ต้นขาจะปั้นยึดแน่นแข็งแรงกับพื้นผนัง ส่วนที่เป็นศีรษะ แขน ขา มือ เท้า จะปั้นยกสูงจนกระทั่งบางโอกาสแทบเป็นลอยตัวก็มี รวมทั้งสำหรับการปั้นนูนต่ำกับนูนสูงประสมประสานกัน จะเห็นผลการงานปั้นที่สวยอีกรูปแบบหนึ่ง อาทิเช่น มีหมดทั้งตัวภาพและตัวลาย นิยมเน้นย้ำความสำคัญการปั้นตัวภาพให้มีความสูง ความหนามากกว่าตัวลาย
สำหรับในการสร้างงานปูนปั้นนั้นสามารถทำได้ง่ายไม่ยากแม้กระนั้นทักษะและความเก่งของผู้ปั้นจะมีผลให้ผลงานออกมาละเอียดอ่อนแล้วสวยงามกว่ามือใหม่ผู้เริ่มฝึกหัดปั้น ทำให้จำเป็นที่จะต้องใช้การฝึกฝนแล้วก็เรียนแนวทางการทำอยู่เสมอเพื่อทำให้งานออกมาสวยสดงดงามนั่นเอง




My Website: https://xn--72cacg8eajdb8fa6npa6g4kna.com/