Notes

Państwo - podstawowa jednostka podziału politycznego świata. suwerenna czyli samodzielna i niezależna od innych krajów organizacja terytorialna. Na państwo składają się takie elementy jak; terytorium (wyznaczone przez granice), ludność (zamieszkująca to terytorium), suwerenna władza (która utrzymuje relacje międzynarodowe) Terytoria zależne - państwa, które mają pewną autonomię
mogą np przeprowadzać lokalne wybory, ale pozostają w strefie wpływów innego kraju.
Wielkie państwo - powierzchnia nie może byc mniejsza od 2 mln., km2 - 12 państw. Rosja, Kanada, USA, Chiny, Brazylia
Minipaństwa - mniej niz 1000 km2. - 24 kraje Watykan, Monako, Nauru, Tuwalu, San Marino.
Na swiecie jest 195 państw
Warunki istnienia państwa;
formalna ogłoszona lub historycznie uzyskana niepodległość
uznanie międzynarodowe np przynależność do ONZ
sprawowanie realnej władzy przynajmniej na czesci terytorium.
Kolonializm - zakladanie osady na nowo odkrytych lądach gdzie podporządkowywano miejscową ludność oraz eksploatowano zasoby naturalne.
Skutki kolonializmu;
rozwój niewolnictwa
zmiany w strukturze odmian ludzkich
narzucane europejskie wzorce życia
intensywnie eksploatowano surowce naturalne
Dekolonizacja: rozpad kolonii, kraje skolonizowane odzyskiwały niepodległość. np, Ameryka Północna - powstały Stany Zjednoczone, Brazylia, Filipiny, Indie, Pakistan, później Afryka tzw Rok Afryki.
Przyczyny dekolonizacji;
osłabienie gospodarcze i polityczne kolonialnych mocarstw europejskich w wyniku dwóch wojen światowych.
podważenie idei wyższości cywilizacyjnej Europejczyków nad podbitymi ludami
wzrost świadomości narodowej w spolecznościach kolonialnych
Skutki; zwiększenie się liczby suwerennych państw,
odzyskanie przez nowo powstałe kraje dostepu do własnych zasobów naturalnych
liczne konflikty na tle etnicznym, religijnym, krwawe walk plemienne o władzę.
Niemiecka republika demokratyczna + republika federalna niemiec = niemcy
rozpad ZSRR= Rosja, Estonia, Łotwa, Litwa, Białoruś, Ukraina, Mołdawia, Kazachstan
Rozpad Jugosławii = Słowenia, Chorwacja, Macedonia Północna, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Serbia, Kosowo
Rozpad Czechosłowacji; Czechy, Słowacja.
nowe, młode państwa; Timor Wschodni, Kosowo, Sudan Północny.
podłoże polityczne; prowadzenie wspolnej polityki wobec innych krajów
współpraca militarna - zapewnianie bezpieczeństwa, współpraca gospodarcza - znoszenie barier celnych ułatwia wymianę handlową.
Organizacje międzynarodowe; ONZ - 193 kraje, zapewnianie pokoju, bezpieczeństwa, zapewnianie poszanowania praw człowieka, współpraca miedzy narodami, walka z ubóstwem.