Notes

TARİH ÇIKMIŞ SORULAR VİDEO 133

2005 Kpss Lisans soruları
1921 Anayasasında 1923 yılında yapılan değişiklikler :
- Cumhurbaşkanının Meclis tarafından seçilmesi
- Bakanlar kurulunun Başbakan tarafından seçilmesi
- Başbakanın Cumhurbaşkanınca seçilmesi
- Cumhurbaşkanının bir seçim dönemi için seçilmesi

Halifeliğin kaldırılmasında: Saltanatın kaldırılması ve Cumhuriyetin ilanı etkili olmuştur.

Türkiye'de milli egemenliği güçlendirmek için yapılan bazı şeyler :
1. 1923 yılına kadar seçmen olabilmek için uygulanmakta olan vergi verme şartının kaldırılması
2. Seçmen olan herkesin oy kullanmak zorunda olması
3. Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi

Fransa'nın Suriyedeki manda yönetimini kaldırıp buraya bağımsızlık vermeyi öngören bir anlaşma yapması üzerinde ortaya çıkan sorun : Hatay (Sancak )Sorunu

Türkiye ile Yunanistan arasında Lozanda nsonra devam eden bazı sorunlar : Nüfus değişimi (Etabli), Ege adalarının silahsızlandırılması

Köy Enstitüleri 1940 ta İnönü döneminde kurulmuştur.
Halk Evleri 1932 de Atatürk döneminde kurulmuştur.
Millet mektepleri 1929 da Atatürk döneminde kurulmuştur.

*1932 yılında Türkiye barışa katkıda bulunabilmek için Milletler Cemiyetine katılmıştır.

Ulak, Türk islam devletlerinde haberci anlamına gelir. Osmanlıda bu kavram : Tatar

İslamiyetten önceki Türklerin farklı inanışlara sahip insanlarla bir arada yaşamış olmaları : Hoşgörülü bir yapıya sahip olduklarına kanıt sayılabilir.

Uygurlar döneminde ticari ilişkilerin gelişmesiyle kişiler arası anlaşmalar yazılı hale gelmiştir. Bu durum Hukuk ile ilgili belgelerin meydana getirilmesini zorunlu kılmıştır.

2. Mahmut dönemi Islahatlarından bazıları :
- Nüfus sayımının yapılması (Erkekler üzerinden )
- Yeni bir ordu kurulması ( Asakiri mansuri Muhammediye)
- Resmi gazetenin yayınlanması
- İlköğretimin zorunlu olması

Osmanlı devletinde yönetimde etkili olan kişiler : Padişah ve Sadrazam

Nişancı : Osmanlıda Padişahın tuğrasını çeker.

2. Abdülhamitin tahttan indirlmesinde etkili olan : 31 Mart ayaklanması 1909 ( 2. meşrutiyet ilan edilince bu rejime karşı Avcı taburları tarafından bu ayaklanma çıkmıştır. Sonrasında 2. Abdülhamit ayaklanmaya sessiz kalmıştır. Selanikten gelen Hareket Ordusu ayaklanmayı bastırmıştır ve 2. Abdülhamit sürgüne gönderilmiştir)

Osmanlı İmparatorluğunda Tanzimat döneminde ikililik olan uygulamalar : Eğitim(Medreseler ve batılı okullar) ,
Yargı ( Şeriat mahkemeleri ve batılı mahkemeler var bu dönemde)

* Not : 1881 yılında Osmanlı borçlarını ödeyemeyince Duyun- u Umumiye kurulmuştur. Bu da o dönemde maliyede ikililiği gösterir.

Osmalı'da Divan- ı Hümayunda : İlmiye, Seyfiye ve Kalemiye sınıfları temsil edilir.

Osmanlı Devletleri Balkan savaşları sonrasında : Girit ve Arnavutluk, Makedonya ve Batı Trakya kaybedilmiştir.

Kurtuluş savaşında Mustafa Kemal yasa gücünde emir çıkarma yetkisini hangi sıfatla kullanmıştır : Cevap : Başkomutan (Sakarya Meydan Muharebesi öncesi )

Moskova Anlaşmasında Sovyet Rusya'nın : 1. Misakı milliyi tanıması , 2. Osmanlı devleti ile rus çarlığı arasında yapılmış olan antlaşmaları geçersiz saymaları vardır.

TBMM hükümetinin hukuki varlığının tanındığına kanıt olarak : 1. İstanbul Hükümetiyle aynı zamanda Londra konferansına çağrılması, 2. İtalya ile savaş esirlerinin karşılıklı geri verilmesi konusunda anlaşma yapılması

Kuvayi milliye : Yozgat ayaklanmasının bastırılmasında etkili olmuştur.

Sivas Kongresi : Mustafa Kemalin çağrısı üzerine toplanmış ve Temsil kurulunun üye sayısı artmıştır.

*Sakarya Zaferi ve Ankara Antlaşmasına rağmen itilaf devletlerinin Yunanistan'ı desteklemesine kanıt : Büyük Taarruzdan önce Türkiye ile Yunanistan arasında mütareke yapılmasını önermeleridir.

Atatürk'ün : " Milli sınırlarımız içinde kendi gücümüze dayanarak varlığımızı sürdürmek, millet ve ülkenin gerçek mutluluğuna, kalkınmasına çalışmak.. büyük hayaller peşinde milleti uğraştırmamak, harcamamak, uygarlık dünyasından insanca, karşılıklı dostluk görmeyi beklemek. " sözleri ile dış politikada : 1. Uluslararası ilişkilerde saygınlığını koruma, 2. iç işlerine karışmama ve kendi içişlerine karıştırmama 'nın benimsenmiş olduğunun göstergesidir.

1. Yasalar önünde eşitlik, 2. Yurttaşların sosyal ve siyasal alanda etkileşimini artırma -> Halkçılığın özelliklerindendir.

1. Kabotaj Kanunun kabul edilmesi -> 1926
2. İzmir İktisat Kongresinin toplanması -> 1923
3. 1. Beş yıllık kalkınma planının uygulanması -> 1934
Kronolojik sıralaması nedir? Cevap : 2-1-3

Türkiye iş bankası : özel teşebbüs 1924
Devletçilik politikası kapsamında : Yabancıların elindeki işletmelerin satın alınması, Demiryolu yapımına hız verilmesi sayılabilir.

Tarih ve dil anlayışının değişmesi Millileşme amacı taşır.

*Türk kadını Milletvekili seçme ve seçilme hakkını : 1934 te çıkarılan yasa ile almıştır.

Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924) hangilerini etkilemiştir : Tekke ve türbelerin kapatılması ( 1925) ve Medreselerin kapatılması ( 1924)

Balkan Paktının kurulma nedeni : İtalyanın Doğu Akdenizde egemenlik kurmak istemesidir.

Türkiyede İki dereceli seçim sisteminden tek dereceli seçim sistemine geçilmesi kişilere siyasi haklarını Doğrudan kullanma olanağı sağlamıştır.

**Şeyh Sait isyanı(1925) ve Nasturi isyanı Musul meselesinin çözülmesini olumsuz etkilemiştir. **

1. İtalyanın Rodos ve On iki Adayı Yunanistana bırakması -> 1947 /Paris anlaşması
2. Irak'ın Musul Petrol gelirlerinin %10 unu 25 yıl süreyle Türkiyeye vermeyi kabul etmesi -> 1926 Ankara Anlaşması
3. Türkiye'nin Marshall planına dahil edilmesi -> 1948- 1951
Hangileri Atatürk dönemidir : Yalnız 2

Montrö Sözleşmesi Boğazların egemenliğinin Türkiyeye geçmesini içerir.

Hangileri Atatürk'ün yaşadığı dönemde kurulmuştur: 1. Terakkiperver Cumhuriyet Furkasının kurulması, 2. Serbest Cumhuriyet Partisinin kurulması vardır.

2006 Lisans Kpss Soruları

Orhon alfabesi Türklere özgüdür.

Anadolu Selçuklu mimari yapılarında iç ve dış süslemelerde : Çini , taş , ahşap kullanılmıştır.

Batman yakınlarındaki Hasankeyfte : Artukoğulları na ait eserler bulunmaktadır.

Osmanlı devlet görevlileri hiyerarşik sıralama : 1. Padişah, 2. Veliaht ve şehzadeler, 3. Sadrazam, 4.Şeyhülislam, 5. Kırım Hanları ve Voyvodalar, 6. Vezirler

**Osmanlıda 18. yyda Avrupadan getirilen uzmanlardan yararlanılarak askeri alanda ıslahat yapılması : "Avrupanın teknik alandaki üstünlüğünün kabul edildiğini" gösterir.

Yaptığı haritalarla ünlü ve Kitabı Bahriye adlı kitabın yazarı ünlü denizci : Piri Reis

Osmanlıda devlet memurlarına setre, pantolon ve fes giyme zorunluluğu getiren ilk padişah : 2. Mahmut

İlk osmanlı matbaası İbrahim Müteferrika tarafından Lale devrinde açıldı.

ilk resmi gazete "Takvimi Vakayi " : 2. mahmut
Nizamı Cedit ordusu : 3. Selim
Tanzimat döneminde müslüman olmayanlar askerlik yapabilme hakkı kazanmıştır.

**Mustafa Kemalin komutanlığını yaptığı : Anafartalar ve Conkbayırı cephesi İstanbulun işgalini önlemiştir.

***Sivas Kongresi kararlarından biri : Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyetinin kurulması ***

Sivas ve Erzurum kongrelerinin toplanması Son Osmanlı Mebusan meclisinin a

Amasya görüşmelerine katılan Salih Paşanın alınan kararların resmi nitelikte olmadığını Temsilciler kuruluna söylemesi, kendisiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini gösterir ? Cevap : Kararları, hükümetin kabul etmemesinden endişe duyduğunu.

Aşağıdaki ayaklanmalardan hangisi Kurtuluş savaşında çıkan ayaklanmalardan değildir?
a. Menemen Ayaklanması ->1930
b. Delibaş Mehmet Ayaklanması
c. Çapur Musa ayaklanması
d. Şeyh Recep Ayaklanması
e. Cemil Çeto Ayaklanması
Cevap : Menemen ayaklanması Kurtuluş savaşından sonradır.

Kurtuluş Savaşında imzalanan 1921 Ankara Anlaşmasından sonra : Güney Cephesi kapanmış ve Anlaşma devletleri arasında görüş ayrılığı ortaya çıkmıştır.

Doğu sınırında 3 aşama var : Önce Gümrü sonra Moskova sonra Kars anlaşması

Firariler Kanunu 1920 de kurtuluş savaşından askerlerin kaçmaması için çıkmıştır.

3 Mart 1924 te çıkan Tevhidi Tedrisat kanunu ile bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığına bağlanmıştır.

İzmir İktisat kongresi Özel teşebbüsü geliştirmek için kararlar almıştır. 1929 bunalımıyla birlikte sonradan özel teşebbüsün yetmediği görülmüş ve ekonomide Devletçi politikaya geçilmiştir.

Boğazlar Sorunu 1936 Montrö Boğazlar sözleşmesiyle çözülmüştür.
Borçlar sorunu 1928- 1933 Paris görüşmeleri ile taksitlendirilmiştir.
Nüfus Değişimi (Etabli ) 1930 da çözülmüştür .
Bu olayların üçü de Atatürk döneminde çözülmüştür.


Musul Sorunu 1926 yılında Ankara Anlaşması ile Irak'a bırakılmıştır.

1924 te kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ilk muhalif partidir (Adnan Adıvar, Ali Fuat Cebesoy, Rauf Orbay, Refet bele kurucularıdır.)
1930 kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası ikinci muhalif partidir. (Fethi Okyar ve Adnan Menderes kurucularıdır)

Sadabat Paktının kurulma amaçları arasında : Uyuşmazlıkları barışçı yoldan çözmek, katılımcı devletlerin bağımsız ve egemen olduklarını vurgulamak vardır.