Notes

Çözüm

Gama ışınları, elektromanyetik spektrumun en yüksek enerjili ışınlarıdır ve nükleer reaksiyonlar sırasında açığa çıkarlar. Bu ışınlar, yüksek penetrasyon gücüne sahip oldukları için tıbbi görüntüleme, kanser tedavisi, gıda sterilizasyonu ve malzeme testleri gibi birçok alanda kullanılmaktadır.

Bu çalışmada, bir dron üzerine yerleştirilen gama sensörü ile hızlı ve etkili bir ölçüm yöntemi geliştirilmiştir. Dronlar, afet yönetimi ve kurtarma operasyonları için giderek daha yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Gama sensörü ile donatılmış bir dron, afet bölgelerindeki radyasyon seviyelerini hızlı ve güvenli bir şekilde ölçebilir.

Çalışmanın ilk aşamasında, gama ışınları ve kullanım alanları hakkında literatür taramaları yapılmıştır. Gama ışınlarının özellikleri ve etkileri, sensör teknolojisi ve ölçüm yöntemleri gibi konular incelenmiştir. Bu bilgiler, dron üzerine yerleştirilecek sensörün tasarımı ve özelliklerinin belirlenmesinde yardımcı olmuştur.

İkinci aşamada, afet yönetimi ve dronların kullanımı ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Afet yönetimi alanında kullanılan dronlar ve bu dronların afet bölgelerindeki radyasyon seviyelerini ölçmek için nasıl kullanılabileceği araştırılmıştır. Ayrıca, dronların kullanım avantajları ve dezavantajları da incelenmiştir.

Üçüncü aşamada, gama sensörü montajı ve yapım işlemleri tamamlanmıştır. Sensörün hassasiyeti test edilmiş ve ölçüm değerleri kaydedilmiştir. Sensörün doğru çalışması için kalibrasyon işlemleri yapılmıştır. Daha sonra, dron üzerine yerleştirilen sensör ile ölçümler yapılmış ve elde edilen veriler analiz edilmiştir.

Elde edilen sonuçlar, sensörün doğru çalıştığını ve ölçümlerin güvenilir olduğunu göstermektedir. Sensörün hassasiyeti, arkaplan radyasyonu seviyelerinin ölçümünde yeterli düzeydedir.

Sonuç olarak, bu çalışma gama sensörü ile donatılmış bir dronun afet bölgelerindeki radyasyon seviyelerini hızlı ve etkili bir şekilde ölçebileceğini göstermektedir. Bu yöntem, afet yönetimi alanında önemli bir araç olabilir ve insan sağlığı için tehlike oluşturan radyasyon kaynaklarının tespit edilmesine yardımcı olabilir. Ancak, daha fazla test ve kalibrasyon işlemi gerekmektedir ve bu yöntemin pratik uygulamaları için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.



Yöntem

İnsansız Hava Aracı (İHA) kullanımı, havadan tarama yapılabilmesi açısından en hızlı yöntemlerden biridir. İHA'lar, arama kurtarma ekipleri tarafından kullanılarak, enkaz alanlarını hızlıca taramakta ve afetzedelere ulaşmak için gerekli yönlendirmeleri sağlamaktadır. Bu sayede, can kayıpları en aza indirilebilmekte ve daha hızlı bir kurtarma işlemi gerçekleştirilmektedir. Sonuç olarak, doğal afetlerin oluşması kaçınılmaz bir durum olsa da, bu afetlerin sonucunda meydana gelen kayıpların en aza indirilmesi için tarama süreçlerinin daha hızlı ve etkin hale getirilmesi gerekmektedir. İHA kullanımı, bu alanda oldukça önemli bir role sahiptir ve arama kurtarma ekipleri için en hızlı tarama yöntemleri arasında yer almaktadır. Projemizde ise; oluşan enkaz alanında yaklaşık 2 metre yükseklikte uçurulacak olan dronumuz sayesinde hızlı taramayı gerçekleştirir. Enkaz alanının tamamı, altındaki gama sensörü ile taratılacak şekilde gezdirilen dronumuz uçuş aşaması boyunca okuduğu radyasyon değerlerini dakika başı üzerinde bulunan SD hafıza kartına kaydeder. Sensörümüzün çalışma prenisibi, gama ışınlarının kurşun tabakaya takılmasından temel alır. Sensöre gelen gama ışınları, devrenin üzerinde bulunan kurşun tabaka ile yakalanır ve dijital olarak ekrana yansıtılır. Sensörün yakaladığı gama ışınlarının kaynağı göçük altında kalan afetzededir. Çevredeki her madde az veya çok radyasyon kaynağıdır. İnsan ise bu maddelerin büyük bir çoğunluğundan daha fazla radyasyona sahiptir çünkü radyasyona sebep olan atomlar (Uranyum ve Toryum vb.) insan bedeninde çevreye göre daha fazla bulunmaktadır. Sensörümüz de çevre insan bedeni arasındaki bu farkı takip eder. İnsan tarafından yayılan radyasyon da 3 çeşitten oluşmaktadır. Alfa, beta parçacıkları ve gama ışını. Bu türlerden en hafifi olan gama ışını kalın Kurşun tabakalar haricinde bütün maddelerin içinden etkiye veya sapmaya uğramadan geçebilmektedir. Manyetik alana sahip olmayan bu ışınlar etrafta bulunan elektronik cihazlar tarafından da değiştirilemez. Sensörümüze çarpan gama ışınları bu sayede molozların arasından geçer. Sonucunda okunan değerlerde radyasyonun yüksek olduğu noktalarda afetzedenin bulunma olasılığı en yüksek kısımlardır.