Notes

Yazar Hakkında

Ekonomist, konuşmacı ve yazar Murat Sağman, 1972 yılında Fransa’nın Paris şehrinde doğdu. 15 yaşına kadar Fransa’da yaşayan Sağman, Türkiye’ye dönerek 1992 yılında Galatasaray Lisesini bitirdi. Ardından Fransa Sorbonne Üniversitesinde Ekonomi okumaya başladı. Ekonomi ile eş zamanlı olarak Finans bölümünü tamamladı. Daha sonra Sorbonne Üniversitesinde, 3 bin kişinin başvurduğu Banka ve Finans programında ilk yirmi beş kişi arasına girerek yüksek lisans yaptı.
1997 yılında Paris Credit Lyonnais Hazine bölümünde ve Paris Borsasında edindiği kısa deneyimlerin ardından; 1998 yılında Türkiye’de Alfa Menkul Değerler’in Hazine bölümünde çalışmaya başladı.
2000 yılında ABD’de NASDAQ borsasında, Broadway Trading firmasının hisse senetleri piyasasında, 2 bin kişinin arasından seçilen yedi kişinin içinde yer alarak trader olarak çalıştı. 2002 yılında Paris Refco’da ABD Piyasaları Başkanlığı yaptıktan sonra, 2004 yılında da Akbank Private Banking'de Yurtdışı Piyasaları ve Hisse Senetleri Piyasalarından Sorumlu Yatırım Yöneticisi olarak çalışmaya başladı.
Aralık 2005’ten Ağustos 2011’e kadar Finansbank’ta Özel Bankacılık Müdürü olarak çalıştı. 2011-2015 yılları arasında Notus Portföy Yönetimi Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü olarak kariyerini sürdürdü. Daha sonra şirket, İtalya’nın önde gelen bağımsız portföy şirketi olan Azimut Grup’a satıldı.
2006 yılında LM Investment Management sponsorluğunda, Dubai’de gerçekleşen ve dünyadan 100 bankacının katıldığı Özel Bankacılık Konferansı'nda ödül aldı. 2008 yılında Avrupa Özel Bankacılık Konferansı'na ve 2019 yılında ABD’de Yale Üniversitesinde yılda bir yapılan finans konferansına Türkiye’den çağırılan ilk konuşmacı oldu. Ayrıca Avrupa Özel Bankacılık Konferansı’nın moderatörlüğünü ve oturum başkanlığını yaptı.
2011 yılında Türkiye Bankalar Birliği’nin eğitmen kadrosuna seçildi. 2009 ve 2014 yılları arasında Galatasaray Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak yer aldı. Sağman, 2015 yılından beri Bilgi Üniversitesinde öğretim üyeliği görevine devam etmektedir.
2016 yılında Ege Üniversitesi ve Ekonomize dergisi tarafından Yılın En İyi Ekonomisti seçildi. İleriye dönük yaptığı doğru tahminlerinden dolayı “Ekonominin Kâhini” diye de anılan Sağman; SPK ileri düzey, SPK türev ürünleri, İMKB Tahvil Bono, SPK kurumsal derecelendirme, ABD Series 7, Series 63 ve Series 55 lisanslarını almıştır.
Aynı zamanda Türkiye Genç İş İnsanları Derneği (TÜGİAD) Ekonomi Danışmanlığı görevini yapan Murat Sağman, Finansal Okur Yazarlık ve Erişim Derneği (FODER)nde yönetim kurulu üyeliği ve Türkiye’nin en büyük sanal portföy yönetimi yarışması Investimate’de jüri başkanlığı görevlerinde bulunmuştur.
Galatasaray Lisesi Mezunları Derneği ve Galatasaray Spor Kulübü üyesi de olan Sağman, farklı dönemlerde Galatasaray Pazarlama A.Ş. ve Galatasaray TV Yayıncılık şirketlerinde yönetim kurulu üyeliği yapmıştır.
2015 yılında iş dünyasına dahil olan Sagam Strateji Danışmanlık şirketinin de kurucusudur.
Sağman’ın bu kitabı yazmaya karar vermesindeki en büyük etken; tecrübe ve birikimlerini aktarmak ve yatırım yapmak isteyenlere ışık tutup yaşadıklarından yola çıkarak deneyimlerini paylaşmaktır.

Sunuş

Finansal kavramları öğrenmek, özellikle sermaye piyasalarında yatırım yapmak gözümüze korkutucu gelebilir. Bazen bir başlangıç noktası bulmak bile zor olabilir. Bu nedenle, yatırımın temellerini, deneyimleriyle ve örneklerle açıklayan bu kitap, okuyucular için çok değerli bir kaynak. Bu gibi kaynaklar, yatırımın gözünüzde büyüttüğünüz gibi korkutucu veya karmaşık olmadığını anlamanıza yardımcı olur.
Sermaye piyasamız bugün hiç olmadığı kadar yatırımcıyı, yani bireyi etkiliyor. İhraççı tabanımız da her geçen gün genişliyor. Bununla birlikte, ülkemizde sermaye piyasalarının gelişimi için hâlâ büyük bir potansiyel bulunuyor. Bunun itici güçlerinden biri de finansal okuryazarlık.
Finansal okuryazarlığı artırmak ve yatırım bilincini geliştirmek için nice adımlar attık, atıyoruz. Ancak bu her zaman daha iyisini yapabileceğimiz bir alan. Ülkemizde varlıklarını, tabiri caizse yastık altında tutan, günden güne erimesine göz yuman tasarruf sahipleri mevcut. Diğer yandan kısa yoldan köşeyi dönmeyi vadeden tekliflere kapılan yatırımcılarımız var. Yatırımcılar yapay getiri hikâyelerine kapılmak yerine sistemin nasıl çalıştığı hakkında daha fazla öngörü sahibi olursa, aldıkları riski bilip yatırım kararlarını buna göre verirlerse geçmişte örneklerine sıkça rastlanan hezeyanla sonuçlanan vakalar yaşanmayacaktır. İşte bunun için yatırımın temellerini iyi anlamak gerekiyor.
Dile kolay… Yatırımın temellerini anlasanız bile bunları kişisel yatırım kararlarınıza dâhil etmekte zorlanabilirsiniz. Bu kitabın güzelliği bu. Hem Borsa İstanbul’u hem de uluslararası piyasaları yakından tanıyan, sermaye piyasalarında tecrübe sahibi sayın Murat Sağman yatırımın temellerini herkesin kolaylıkla anlayabileceği küçük parçalara ayırıyor. Yatırımın çeşitlendirilmesinden somut temel kurallara, sık düşülen yanılgılara kadar örneklerle açıklıyor. Yatırımcılara kendilerini tanımanın, riske karşı kendi toleranslarını bilmenin, yatırım davranışlarını neyin yönlendirdiğinin önemini anlatıyor; yatırımlarda duygusal faktörlerin farkına varmalarını sağlıyor.
Yatırımın temellerini somut tavsiyelerle birleştirmek istiyorsanız bir solukta okunan Borsada Oynanmaz harika bir seçenek. Deneyimlerini akıcı bir dille anlatan sevgili Murat Sağman’a bu değerli kaynağı sunduğu için yatırımcılarımız adına teşekkür ediyorum.
Korkmaz Ergun
Borsa İstanbul Genel Müdürü
Aralık 2021


Sunuş

Değerli dostum, meslektaşım Murat Sağman ile uzun yıllardır tanışırız. Cana yakın kişiliği, piyasalardaki gelişmeleri hem bir akademisyen hem de bir piyasa oyuncusu gözüyle değerlendirebilme yeteneği ve güncel gelişmeler hakkındaki görüşlerini herkesin anlayabileceği biçimde ve cesurca paylaşması, onu yatırımcılar tarafından ilgiyle izlenen ve takdir edilen ekonomi uzmanları arasına sokmuştur.
Murat Sağman’ı televizyon ekranlarından izleyenler veya eğitimlerine katılanlar, onun sosyal sorumluluk alanında yaptıklarını bilmezler. Murat, mütevazı kişiliği nedeniyle bu çalışmalarından pek bahsetmez.
Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) yönetim kurulu üyesi olan Sağman, derneğimiz adına eğitimler verir, konuşmalar yapar, toplantılarımızda yurdumuzda finansal okuryazarlığın geliştirilmesi yönünde yaptığımız değerlendirmelerde yaratıcı fikirler ortaya koyar. Değerli bir FODER gönüllüsü olmasının yanı sıra düzenli olarak liselerde ve üniversitelerde öğrencilere yönelik konuşmalar yapar.
Sağman’ın bu kitabı, finansal okuryazarlık alanında yapılan çalışmalara değerli bir katkıda daha bulunuyor.
FODER olarak bireylere tasarruf ve yatırım konularında aşağıdaki temel mesajları veriyoruz:
Bütçe yap,
Tasarruf et,
Tasarrufları birikime ve birikimleri yatırıma yönlendir,
Sabırlı ol.
Kitap yazmak kolay bir iş değil. Yılların birikimini kâğıda aktarmak, basit bir iş gibi görünse de ciddi bir planlama ve haftalar hatta aylar süren bir yazım dönemi gerektiriyor. Sağman, kitabında deneyimlerinden yola çıkarak uzun vadeli yatırımın nasıl yapılacağını, yatırımlarda risklerin nasıl yayılacağını ve özellikle hisse senetlerine yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken konuları vurguluyor.
Kitabın son bölümünde Mehmet Gerz, Ümit Kumcuoğlu, Okan Alpay, Bülent Topbaş ve Haydar Acun gibi Türkiye’nin önde gelen portföy yöneticileri ile yapmış olduğu söyleşiler de kanımca altın değerinde.
Borsada Oynanmaz, hisse senedi yatırımları konusunda deneyimi olmayan bireyler için önemli bir kaynak. Sağman’ın deneyimlerinden okuyucuların dersler çıkarması, hisse senedi piyasasındaki fırsatları daha sağlıklı değerlendirmelerini sağlayacaktır.
Murat Sağman’a finansal okuryazarlık konusundaki gayretleri için teşekkür ediyor, başarılarının devamını diliyorum.

Attila Köksal
CFA, FODER Yönetim Kurulu Başkanı
Aralık 2021


Önsöz

Bir gün bir kitap yazmak hep içimde vardı. Fakat bir türlü o adımı atamıyordum. Bir akşam çok değerli yazarlarla bir araya geldiğimizde, Hümanist Kitap’ın kurucusu ve değerli yöneticisi Menekşe Polatcan Serbest en azından piyasalarda yaşadıklarımı, tecrübelerimi ve bilgi birikimlerimi paylaşabileceğim kalıcı bir eser yazmamı önerdi. Önerisi üzerine Menekşe Hanım’a söylediğim sözü dün gibi hatırlıyorum: “Bir gün bir kitap yazmaya karar verirsem söz veriyorum bu sizinle olacak.” Sonunda sözümü tuttum.
Kitabı yazmaya karar vermemdeki diğer bir önemli etken de Mahfi Eğilmez hocamdır. Pandemi döneminde yaptığımız bir telefon konuşması sırasında hocamın söylediği sözü unutmadım: “Murat hepimiz evlerdeyiz. Pandemi döneminden faydalan ve artık bir kitap yaz, tecrübelerini paylaş.” Bu söz üzerine tam olarak kararımı verdim. Böylece elinizde tuttuğunuz bu kitap için yola çıktık.
Aklımda, eğer yazacaksam mutlaka farklı bir şeyler yazmam gerektiği vardı. Borsa ile ilgili çok değerli kitaplar var, ancak bunlar genellikle teknik seviyede. Bu kitapta ise bir yatırımcının bilmesi ve yapması gerekenlerle uzak durması gerekenler yer alıyor. Yaşadığım ve önemli gördüğüm tecrübelerimi paylaşmaya çalıştım.
Kitabı iki önemli amaç doğrultusunda kaleme aldım. Birincisi; borsa bir oyun değil, yatırım yeridir. Borsayı oyun yeri zannedenler, sonunda mutlaka kaybeder. Oyun olarak görenlerin en sık yaptığı hata, çıkışın sonunda borsaya girmeleri ve daima düşüşün son bulduğu noktada borsadan çıkmalarıdır. İkincisi ise borsadan hisse alınır, borsada hisse satılmaz. Diğer bir ifadeyle; satmak için değil, ortak olmak için hisse alınır. “Bugün al, aynı gün sat.” yaklaşımı bir yatırım değildir
Yapılan çoğu çalışmada konu borsaya gelince, borsanın az kazandırdığı söylenir. Ancak borsa bir oyun değildir.
Oyunda şans vardır, borsada şans diye bir durumdan söz edilemez. Borsada yatırım yapmak ve para yönetmek zor bir iştir. Türkiye gibi ekonomisi çok hareketli ülkelerde ise bu çok daha zordur.
Borsa ile ilgilenen, hisse senetlerine yatırım yapan veya yapmayı düşünen herkese bu kitabın bir kılavuz olmasını diliyorum. “Keşke otuz yıl önce bu işlere girdiğimde böyle bir kitap okusaydım.” düşüncesinin rehberliğinde yazmak için elimden geleni yaptım.

Güzel günlerde okumanız dileğiyle…

Murat SAĞMAN
Aralık 2021


GİRİŞ
Borsada İlk Adım