Notes

Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler
Doğrudan: Öğrenci - Malzeme - Yöntem
Dolaylı: Öğretmen - Öğrenci

Öğrenci ile ilgili faktörler

Türe Özgü Hazır Oluş (Doğuştan Donanım):
İnsan türü doğuştan konuşabilecek organlara sahiptir.
Kuşlar dünyaya geldiklerinde kanatları vardır.Uçma ile ilgili doğuştan donanıma sahiptirler.

Olgunlaşma
Organizmanın doğuştan sahip olduğu yeterliklerin kendiliğinden(öğrenme olmaksızın) ortaya çıkarak ulaşabileceği düzeye ulaşmasına olgunlaşma denir.

Genel Uyarılmışlık Hali
Kişinin bilincinin açık ve tamamen uyanık olmasına, enerjisini yapacağı işe verebilmesine genel uyarılmışlık hali denir.
ÖR/ Ders yapmak istiyorsun ama dün gecenin yorgunluğundan(artık ne yaptıysan) deli gibi uykun geliyor ve uyukluyorsan genel uyarılmışlık halin düşük demektir.

Güdülenme(Motivasyon)
Güdünün kaynağı fizyolojik ihtiyaçlarsa(açlık, susuzluk, cinsellik vb.) “birincil güdüler” etkisi altındadır.Doğuştan getirilen, öğrenilmemiş güdülerdir.Birincil güdülerin amacı organizmanın hayatta kalmasını sağlamaktır.
“ikincil güdüler” ise sosyal güdülerdir(sevgi, saygı, başarı, onaylanma vb.) Sonradan, öğrenme yoluyla kazanılmışlardır.

Merak ettiği için, ilgi duyduğu için kişisel çabalamak ise “içsel güdülenme” dir. İçsel güdülenme sürecinde bireyi davranışa iten güç bireyin kendisidir.
ÖR/ Utku’nun astronomiye meraklı olduğu için çeşitli bilim dergilerini takip etmesi
Öğrenme isteğinin çevrenin etkisiyle dışarıdan oluşması ise “dışsal güdülenme” dir. Dışsal güdülenme bireyin yaptığı davranış sonucunda bir ödül ya da olumlu dönüt alacağı beklentisiyle harekete geçmesidir.
ÖR/ Ergenin ilgi çekmek için saçlarını rengârenk boyatması”

Kişi yeterince güdülenmiş olduğu halde uyarılmışlık seviyesi yeterli olmazsa öğrenme yine gerçekleşmez.
Örneğin ders çalışmayı istiyor(güdülenmiş) olabilirsiniz ama önceki gece uyuyamamışsanız bu nedenle de uykunuz geliyorsa okuduklarınızı anlamanız ve öğrenmeniz mümkün olmayacaktır.

Olumlu Transfer (Aktarma)
Öğrenilen bir bilginin ya da becerinin benzerini kolaylaştırmasıdır.
Önceden öğrendiğimiz bir bilginin yeni bilginin öğrenilmesini kolaylaştırması ve hızlandırmasıdır.
Matematiği biliyorsanız, fiziği daha rahat öğrenirsiniz.

Olumsuz Transfer (Aktarma)
Önceki bilgi ya da davranışın yeni öğrenme durumunda yeni öğrenmeyi zorlaştırması ya da engellemesidir.
Önceki bilginin, yeni bilgiyi öğrenilmesini zorlaştırması ve yavaşlatmasıdır.
F klavyeyi öğrenmişse, Q klavyeyi öğrenirken F klavye bilgilerimden dolayı yavaş ve zor öğrenirim.
Sol direksiyon kullanana sağ direksiyon vermek

İleriye Ket Vurma
Her iki bilgide kişide vardır.Eski bilgi yeninin hatırlanmasını engelliyorsa ileriye ket vurmadır.
Önceki bilginin sonraki bilgiyi unutturması, karıştırması durumudur.Haliyle önceki bilgi yani geri bilgi, sonraki bilgiyi yani ileri bilgiyi unutturduğu için, unutulan da ileri olduğu için, ileriye ket vurma oluyor.

Geriye Ket Vurma
Her iki bilgide kişide vardır.Yeni bilgi eskisinin hatırlanmasını engelliyor.
Sonraki bilginin önceki bilgiyi unutturması karıştırmasıdır.Sonraki bilgi yani ileri bilgi, önceki bilgiyi yani geri bilgiyi unutturduğu için geriye ket vurma oluyor.

Dikkat
Zihinsel enerjinin belli bir uyarıcıya yönelmesi durumudur. Öğrenmeyi etkileyen faktörler içerisinde yer alan dikkat, eğer bireyin ihtiyaçlarından kaynaklanıyorsa istemli dikkat, çevredeki güçlü bir uyarıcı etkisiyle oluşuyorsa istemsiz dikkat olarak karşımıza çıkar.
Karnı aç olan birinin, dışarıda gezerken önce lokantaları görmesi. => İstemli Dikkat
Ders çalışan bir çocuğun dışardan gelen bir kavga sesine odaklanması. => İstemsiz Dikkat


Yöntem ile ilgili faktörler

Konunun Yapısı
Konunun parçalara bölünerek ya da bütün halinde çalışılmasıyla ilgilidir.
En etkili konu çalışma yöntemi bütün – parça – bütün şeklinde olmaktadır. Konu önce bütün olarak görülüp sonra parçalara ayrılır ve sonra da tekrar bütünleştirilerek çalışma tamamlanır.

Süre
Konunun aralıklı ve toplu çalışma olarak çalışılmasıdır.
* Aralıklı Çalışma: Hatırda kalıcılığı yüksektir. Ancak yapılan araştırmalar sınav başarılarının düşük olduğunu göstermektedir.
* Toplu Çalışma: Sınav başarısı için olumlu yanıt verirken, bilgilerin uzun süre kalıcılığı anlamında olumsuz etkiye sahiptir.

Katılım
Öğrencinin derse aktif olarak katılması demektir. Etkin katılım arttıkça öğrenmenin düzeyi de artmaktadır. Bu yüzden hatırlamayı kolaylaştırmak ve öğrencinin başarısını arttırmak için etkin katılım olmalıdır.
Okumak, anlatmak, yazmak, soru sormak, dinlemek. Yaparak – yaşayarak öğrenmektir. Öğrendiğimiz konunun içinde olmaktır.

Geri Bildirim (Dönüt)
Öğrenen kişiye, konuyu ne derece öğrenip öğrenmediğini ya da hangi konularda başarılı olup olmadığını veya tekrar etmesi gereken konuların neler olduğu hakkında fikir vermektir. Dönüt sık ve hemen verilmelidir.


Malzeme ile ilgili faktörler

İçerik
İlgi ve ihtiyaca uygunsa kolay öğrenilir.

Telaffuz
Anlatılan konunun öğrenenin dilsel gelişimine uygun bir biçimde verilmesi, onların anlayabileceği kavram ve örneklerle anlatılmasıdır.
Kominikasyon yerine iletişim kelimesini kullanmak gibi.

Anlamsal Çağrışım
Bir konu öğrenilirken, bireyin önceki öğrenmelerinden yararlanarak aralarında bağ kurmasıdır.
Geçmiş yaşantılar ile anlatılan konular arasında benzerlik sağlanıyorsa anlamsal çağrışım gerçekleşir.
Anlamsal çağrışımlar bireyin konuya odaklanmasını sağladığı gibi, hatırlamalarında ipucu olabilmektedir ve bireyin konuyu örgütleyebilmesini sağlamaktadır.
Bol ipucu kullanmaktır. / Leb demeden leblebiyi anlamaktır.

Kavramsal Gruplandırma
Konu içerisinde yer alan alt başlıkların, hiyerarşik bir düzene sokularak iki boyutlu bir çizelge ile aralarındaki ilişki gösterilerek kavram haritası şeklinde gösterilmesidir. Kavramsal gruplandırma konuya özgüdür ve konu hakkında yeterli bilgiye sahip bireyler buna benzer haritalar oluşturabilir.

Çağrışımsal Gruplandırma
Kavramsal gruplandırmadan farkı konuya özgü değil de bireye özgü olmasıdır. Anlamlılık düzeyini arttırmak için kullanılmaktadır.

Algısal Ayırt Edilebilirlik
Bir uyarıcının hakim olan ortamdaki diğer uyarıcılardan daha güçlü olmasıdır. Farklı olan önce algılanır.
Kitaplarda koyu veya farklı renklerle yazılan bölümler. Altı çizilen şeyler.