Notes

Alınabilecek kararlara geçmeden önce kısaca durumu özetleyelim daha sonra kararların artı ve eksi yönlerini inceleyelim ve bunları değerlendirip kararımızı verelim. Olayı kısaca özetlersek büyük bir sanayi kuruluşunda çalışmaktayım ve bu kuruluşun fabrikalarından birine fabrika müdürü olarak atandım. Ama fabrikada işçilerin çalışma saatinde bir sıkıntı var. İşçiler resmi yönetmelikteki çalışma saatini aşıyor fabrikada mesaiye kalıyor fakat herhangi bir mesai ücretinin fabrikadan ödenemeyeceğini farkedip fabrika sorumlusuna işçilerin nasıl geç saatlere kadar çalışabildiğini sordum. Fabrika sorumlusu eğer işçiler fazla mesaiye kalmazsa şirketin üretim ihtiyacının karşılanamayacağını belirtti ve işçilerin de işlerinden olmaması için herhangi bir ücret almadan mesaiyi kabul ettiklerini söyledi.


Şimdi bu durumu çeşitli açılardan ele alalım. İlk olarak durumu firma açısından inceleyelim. Firma işçilerin geç saatlere kadar çalışması sayesinde daha fazla üretim yapıyor ve yapabileceği kar artıyor böylece firma kazancını arttırıyor. Bu firma için olumlu bir durum. Şimdi de bu durumu işçiler açısından değerlendirelim. İşçiler eğer fazla mesaiye kalmazsa erken saatlerde çıkıp giderek evlerinde dinlenebilecek eşine çocuklarına daha fazla zaman ayırabilecek. İşçiler mesaiye kaldıkları için fabrikadan geç çıkmaktadırlar ve bu durum karşılığında herhangi bir ek ücret almamaktadırlar. Bunları değerlendirdiğimizde burada işçilerin hakları kısıtlanmaktadır. Ayrıca bu durumun herhangi bir yasal dayanağı bulunmamaktadır.


Şimdi de bu poziyonu benim açımdan yani yeni atanmış ve durumu öğrenen bir fabrika müdürü açısından değerlendirelim. İşçiler belki de yeni atanmış bir fabrika müdüründen bu sorunu çözmesini bekleyebilir. Eğer bu sorun çözüme kavuşursa işçiler memnun olacaktır ve fabrika müdürü işçilerin gözünde önemli bir yer edinecektir. Şimdi alınabilecek çeşitli kararları inceleyelim ve bunların artı ve eksi yönlerini değerlendirelim.


Akla gelen ilk karar olarak işçilerin fazla çalışma saatlerinin karşılığını vermek ama bu durumu bu yöntemle çözmeye çalışırken şöyle bir sorun var fabrikada bunu karşılayacak bütçe yok. Bu bütçeyi sağlamak için firma yetkilileriyle görüşme ayarlanıp bu fabrikaya fazla mesai ücretinin ödenmesi için ekstra bir bütçe ayrılmalı denilebilir. Şirket yetkililerini ikna etmek amacıya fazla mesai ücreti sayesinde işçilerin daha performanslı çalışabileceği anlatılabilir. Ayrıca fazla mesai ücreti ödemeden işçileri çalıştırmanın yasal olmadığı ve ceza alınabileceği söylenebilir. Fabrika müdürü olarak böyle bir durumda sorumluluk kabul etmediğimi söyleyebilirim. Bu kararın artı ve eksi yönlerini inceleyelim. Bu durumun artı yanı bu çözüm hem fabrika hem işçi faydasına olmasıdır. Eksi yönü ise bu tavır karşısında şirket yetkilileri yeni bir fabrika müdürü arayışı içine girebilir. Bu durumu da göz önüne alarak dikkatli olmak gerekmektedir.



Diğer bir karar olarak fabrikaya işçilerin daha fazla çalışmasını engelleyecek otomatik makineler alınabilir. Tabi bu durumda fabrikanın nasıl bir ürün imal ettiği de önemli eğer işçileri fazla çalıştırmadan düşük maliyetlerde otomatik makine temin edilebilirse bu soruna güzel bir çözüm olur. Örneğin bir kaynak robotu alıp bu robotu gece de çalıştırarak işçilerin fazla mesaiye kalmasının önüne geçilebilir. Tabi bu otomatik makineler kısa vadede pek ekonomik bir çözüm olmayabilir ama uzun vadede düşünüldüğünde hem karlı olur hem de gecede çalışarak fabrika üretim kapasitesini arttırabilir.


Alınabiliecek çeşitli kararları inceledik şimdi kararımızı verelim. Bir fabrika müdürü olarak bu durumda şirket yetkilileri ile konuşup fabrika için ek bütçe talep ederim. Ayrıca şu anki çalışma sisteminin yasal olmadığını belirtir ve eğer fabrika denetime giriyorsa herhangi bir mali denetimde bunun büyük bir sorun çıkabileceğini aktarmaya çalışıp bu sorunu hem işçi hem şirket yönünden güzel bir çözümle sonuçlanmasını sağlamaya çalışırım.