Notes

Göz Yanması Neden Olur?

Gözlerimiz dünyaya açılan çok özel birer pencereye benzer. Sadece görmek değil, gördüğünü algılamak, yorumlamak, beyne olumlu ya da olumsuz iletiler ve sinyaller göndermek gibi görevlerin de büyük bölümünü üstlenir. Bunları düşündüğümüzde gözlerimizin ne kadar büyük bir öneme sahip olduğunu biraz daha somut biçimde ortaya koymuş oluruz.

Gözler de tıpkı diğer organlar gibi belli dönemlerde bazı hastalıklarla ya da küçük rahatsızlıklarla
karşılaşabilir. Gözlerde herhangi bir rahatsızlık olmasa bile vücudun farklı bölümlerinde yaşanan rahatsızlıklar
gözlerde sorunlara neden olabilir. Göz yanması da bu olumsuzluklardan biridir.

Göz Yanması Nedir?
Gözün herhangi bir bölümünde ama özellikle de göz pınarı dediğimiz gözün burna yakın kısmında hissedilen sulanmayla beraber meydana gelen ağrıya göz yanması denir. Göz yanması çeşitli hastalıklardan kaynaklı olarak ortaya çıkabileceği gibi birçok hastalığın belirtisi de olabilmektedir. Bu nedenle de gözün herhangi birinde ya da ikisinde birden hissedilen göz yanmaları ciddiye alınmalı ve bir doktor tarafından eğer gerekli görülürse tedaviye başlanmalıdır.

Göz Yanması Neden Olur?
Göz yanmasının nedenleri birçok farklı kaynağa dayanıyor olabilir. Bu nedenle tedavi sürecine başlamadan önce nedeninin net şekilde saptanması önemlidir. Ancak bu şekilde doğru müdahale yöntemi bulunabilir.

Göz yanması nedenlerinin çevresel faktörlerini bir grupta, hastalıklarla ilgili nedenlerini başka grupta, alerjik nedenlerini ise diğer bir grupta incelememiz mümkündür.


Göz Yanmasının Çevresel Nedenleri

• Çok kirli hava
• Sigara dumanına maruz kalma
• Güneşte uzun süre bekleme
• Havuz suyundaki klorla temas
• Rüzgarlı günler
• Toz
• Saç spreyi
• Saç boyası

Kirli havanın en büyük etkisi cildimiz ve gözlerimiz üzerindedir. Havadaki kimyasal maddeler biz fark etmesek de gözlerimiz üzerinde yoğun bir baskı oluşturur ve bu durum gözlerde yanmayla sonuçlanır.

Sigara dumanı özellikle hassas yapıya sahip gözlere olumsuz etki yapar. Sigara dumanının gözlerinize dokunup dokunmadığını anlamak için kapalı bir ortamda sigara içiliyorken o ortamdan uzaklaşıp açık havaya geçerek gözlerinizin rahatlayıp rahatlamadığını gözlemleyin. Eğer yanma hissinde bir azalma varsa yanmanın kaynağı sigara dumanıdır.

Güneş özellikle son yıllarda insan vücuduna yarardan çok zarar getirmektedir. Zararlı etkilerinin en çok etkilediği organımız ise gözlerdir. Yanma hissinin yanında gözlerde kızarıklıkla kendini gösteren güneş etkisi önlem alınmaz ya da tedavi edilmezse arkası kesilmeyen şikayetler halinde devam eder ve görme kalitesini düşürür.

Kimileri için yaz mevsiminin vazgeçilmesi havuz keyfidir. Ancak havuz suyunda bulunan klor gözlerde hassasiyet oluşturur. Eğer biraz da gözlerde yatkınlık varsa enfeksiyon kaçınılmaz olur. Bu durumdan etkilenmemek pek kolay değildir ama havuza girdiğinizde suya dalmayarak gözünüzle suyun temasını azaltabilirsiniz.

Rüzgarlı günler gözlerde yanma sorununun başka bir çevresel faktörüdür. Havadaki polenlerin yanında yerden havalanarak uçuşan küçük tozlar, pislik zerrecikleri gözlerinize zarar verir.

Saç spreyi ya da saç boyası tamamen kimyasal içerikli ürünlerdir. Bu ürünler başta göz olmak üzere cilt üzerinde de olumsuz etkilere sahiptir. Saç spreyi ya da saç boyasının gözünüzle teması halinde hemen gözlerinizi temiz olduğundan emin olduğunuz bol suyla yıkayın. Buna ek olarak açık havaya çıkarak gözlerinizin kapalı mekandaki havayla temasını önleyin.

Göz Yanmasının Hastalıklarla İlgili Nedenleri

• Göz nezlesi
• Göz kuruluğu
• Göz yorgunluğu (astenopi)
• Bakteriyel enfeksiyonlar
• Işık korkusu (fotofobi)

Göz nezlesinin tıp dilinde adı “konjonktivit”tir. Göz kapağının iç yüzeyi ile gözün beyaz kısmının bir bölümünü örten ince zarın iltihaplanması ya da enfeksiyon kapmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Göz nezlesi viral yolla bulaşabileceği gibi enfeksiyon kaynaklı da olabilir.

Bazı insanlarda gözyaşının azalması ya da gözyaşı kalitesinin düşmesiyle ortaya çıkan bir hastalık olan göz kuruluğu daha çok ileri yaşlarda karşımıza çıkar. Özellikle kadınlarda menopoz döneminde ciddi boyutlara ulaşır. Göz kuruluğu beraberinde gözde yanma durumunu doğurur. Uzun süre lens kullanımı ya da sürekli bilgisayar ekranına bakmak gibi nedenler de göz kuruluğuna neden olabilir.

Göz yorgunluğu adı üzerinde gözlerin yoğun biçimde kullanımına bağlı olarak yorulmasıdır. Az ışık ya da uzun süre bilgisayar ekranına bakmak gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Genellikle dinlenme sonucu bu yorgunluk giderilebilir.

Karanlıktan korkma oldukça yaygın bir korkuyken ışıktan korkmak çok bilinen bir fobi türü değildir. Bilinmemesine rağmen böyle bir fobi olduğu da gerçektir. Örneğin kozmetik mağazaları ve kuyumcular sattıkları ürünü daha çekici göstermek için fazla ışık kullanır. İşte fotofobisi olan insanlar bu tip ortamlarda çok huzursuz olur. Fotofobik insanların gözleri fazla hassas olduğu için göz yanması sorununu sıkça yaşarlar.

Göz Yanmasının Alerjik Nedenleri

• Polenler
• Küf mantarları
• Hayvan kepeği
• Parfümler
• Kolonyalar

Göz yanmasının en yaygın nedenleri alerjik olanlarıdır. Özellikle sık tekrar eden ya da kronikleşen göz yanmalarında alerjik faktörler aranmasında fayda vardır. Alerjik kaynaklı göz yanmalarının ilk nedeni olarak karşımıza polenler çıkar. Mevsimsel olarak etkileri artış gösteren polenlerin en etkili olduğu aylar bahar aylarıdır. Kimileri alerjik durumlardan etkilenmediği için şanslıyken kimileri alerjik reaksiyonlara açıktır. Polenlerin gözlerinizde yanma hissi yaratmasını istemiyorsanız bahar aylarında fazla ağaçlık, yeşillik alanda bulunmamaya çalışmalısınız.

Küf mantarları da göz yanmasının başka bir nedenidir. Havada bulunan sporların özellikle nemli ve besinli ortamlarda bir araya gelerek çoğalmasıyla oluşur. Binlerce mikroskobik canlının oluşturduğu küf mantarları çevredeki atık yiyecekleri çürüterek yok ettikleri için doğal döngüye katkı sağlar. Küf mantarları astım hastalarını etkilediği gibi kimilerinde göz yanmasına da neden olur.

Günlük hayatta sıkça kullandığımız parfümler, deodorantlar ve kolonyalar birçok bünyeyi olumsuz etkileyerek öksürük, boğazda kaşıntı, deri kabarması, göz yanması gibi olumsuzluklar yaşanmasına zemin hazırlar.

Göz Yanmasının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Göz yanmasının nedenlerini yukarıda teker teker ele almıştık. Çözümüne yönelik adım atmak için nedeninin belirlenmesi oldukça önemlidir.

Eğer göz yanması çevresel nedenlerden birinden kaynaklanıyorsa nispeten işiniz kolaydır. Çevresel faktörleri ortadan kaldırmak ya da bu çevrelerden uzak durmak kısa süre içinde göz yanması sorununu bitirecektir.

Bilgisayar kullanımını azaltmak sayesinde göz yanması sorununu hafifletebilirsiniz. Çünkü uzun saatler bilgisayara bakmak, göz kuruluğunu ortaya çıkarır. Bu durumun getirisi de göz yanmasıdır.

Göz yanması tedavisinde soğuk kompres uygulamak her zaman etkili bir yöntemdir. Üstelik herhangi bir zararı ya da yan etkisi yoktur. Bu yüzden gün içinde istediğiniz zaman uygulayabilirsiniz.

Soğuk çay poşetleriyle gözünüzü dinlendirerek göz yanması sorununu çözebilirsiniz. Çay banyosu sadece göz yanması durumunda değil aynı zamanda göz yorgunluğu, göz kızarıklığında da etkili bir yöntemdir. Çayı gözünüze uygulamak için demlediğiniz çayı oda sıcaklığına getirin, daha sonra bir pamuk yardımıyla gözünüzü kapatarak 5 dakika masaj yapın.

Eğer göz nezlesi rahatsızlığınız varsa bu rahatsızlık göz yanması sorununu da beraberinde getirir. Göz nezlesi enfeksiyon kaynaklıdır ve 10 gün kadar devam eder. Bu süre içinde hasta olmayan göze dokunmamaya gayret edin, ellerinizi sık sık yıkayın ve yüzünüzü havluyla kurulamayın. Bunun yerine tek kullanımlık kağıt havlular tercih edin.

Alerji kaynaklı göz yanması sorununun çözümü alerjinin kaynağını bulmakta yatar. Eğer neye alerjiniz olduğunu belirleyebilirseniz sorunu kolayca çözersiniz. Örneğin mevsimsel polen kaynaklı göz yanması sorununu ağaçlık alanlara, ormana gitmeyerek çözebilirsiniz. Ya da evcil hayvan alerjisi olanlar için evcil hayvanına veda etmek en mantıklı iş olur.

Bu uygulamalar sayesinde kısa sürede göz yanması sorununuz ortadan kalkacaktır. Ancak yine de göz yanması sorununuz devam ediyorsa ve gözde renkli akıntı varsa mutlaka doktora başvurulmalı ve tüm belirtiler doktora ayrıntılı şekilde anlatılmalıdır.