Notes

Artık benim için zaman ve saat denilen şeylerin ölçüsü kalmamıştır... Nihayet gün batımı başlar. Karşımda "Cebeli Ekra" bu süslü, renkli güzel ova manzarası karşısında çıplaklığından utanarak kel tepesine batı güneşinden bir şal sarar, yalçın yamaçlarına uzaktaki Akdeniz'in göğe vuran akislerden mavi bir bornos geçirir, beline "Asi"nin gümüş alevle¬rinden bir kemer takar ve eteklerine akşamın yumaşak gölgelerinden kürkler çevirir; o da süslenir. Gündüzki sert, kırıcı yüzünü hüzün bürümüş, insancıl bir üzüntü içinde şirinleş-miştir.
(1. ve 2. sorular parçaya göre cevaplandırıla¬caktır.)
1. Paragrafta hangi anlatım tekniği ağır bas¬maktadır?
A) Betimleme
B) Öyküleme
C) Tanımlama
D) Açıklama

2. Paragrafta hangi varlık kişileştirilmiştir?
A) Nehir
B) Dağ
C) Kemer
D) Gün Batımı

3. Doğru mu yapıyoruz, iyi mi ediyoruz? Bana ka¬lırsa daraltıyoruz yaşam alanımızı. Bir zevkimiz bile olmadığını kabullenmiş oluyoruz. Herkesle bir oluyoruz. Herkesin seçtiğini seçiyor ve sevdi¬ğini seviyoruz. Herkesten ayrı bir yanımız, farklı bir rengimiz kalmıyor ondan sonra. Biz istediği¬miz kadar "birey" olmanın anlamından ve fazilet¬lerinden söz edelim. Parçada yazarın asıl yakındığı hangisidir?
A) Yaşam alanlarımızın daralması
B) Herkesin birbirini sevmesi
C) İnsanların farklı yanlarının olmaması
D) Kendimize ait zevklerimizin olması

4. Şiir yazan devlet reislerini biliyoruz. Fakat devlet reisliği yapan şairler görmedik. Bizim görüşümü¬ze göre, şair ve sanatkâr devlet reisi olması as¬la şart olmayan, fakat gerektiğinde en yüksek devlet reisini kendi kadrosundan çıkaran bir kim¬liğe sahip olmalıdır.
Paragraftan çıkarılamayacak düşünce aşağı-dakilerden hangisidir?
A) Bir insanın şair veya sanatkâr olabilmesi için önemli mevkilerde olması asla gerekmez.
B)Şair ve sanatkâr gerektiğinde devlet reisliği bile yapabilecek karakterde olmalıdır.
C) Devlet reisleri, şiir ve sanatla uğraşmak zorundadır.
D) Devlet reislerinden bazıları şiir ve sanatla uğraşmışlardır.

5. Şiir, edebiyat önce ev içlerinden, sokaklardan, kahve ve konak köşelerinden sonra da okullar¬dan çekilip gitti. Edebiyatın eksikliğindendir ki bugün sokaklarda kavga var. Şiirler, tekerleme¬ler yerine dedikodular çalınıyor kulaklarımıza ve yumruklar, silahlar konuşuyor. O eski sokaklar-dansa geriye bir hatıra olarak yalnız isimler kal¬mıştır. Gülbeyaz Sokağı, Hoşseda Sokağı....
Yukarıdaki paragraftan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?
A) Edebiyatın eksikliğinden dolayı sokaklarda kavga vardır.
B) Şiir yavaş yavaş önce evlerden, sokaklardan çekilmiştir.
C) Sokaklardan geriye hatıra olarak kalan tek şe¬yin isimlerdir.
D)Şiir ve edebiyat sevgisi okullarda hâlâ devam etmektedir.


6. (I) Ben, 21. yüzyıl modern insanının ve onun ya¬rattığı değerlerin doğayı nasıl hiçe saydığını an¬lattım. (II) Bunu yapabilmek için kuşları, insanla¬rı, çamuru ve hatta dünyanın kendisini konuştur¬dum. (III) Oysa hepimiz doğayı yaşatmak için el ele çalışmalıydık. (IV) Doğanın o saf güzelliğini zamanla kaybetmiş olmaktan doğan acılarımı anlatmaktı niyetim.
Parçada numaralandırılmış cümlelerden han¬gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?
A) I B) II C) III D) IV

7. Denemenin bütün sırrı "şölen" kelimesinde sak¬lıdır. Deneme, akla gelebilecek her anlamda, hem düşünce, hem de dilin salınışı bakımından bir şölendir. Tabi hangi deneme? Ustasının elin¬den çıkmış olanı... Kimin için? Düşünmenin ve okumanın, dahası dilin tadına adamakıllı varabil¬miş okurlar için.
Parçada denemeyle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Denemenin bir düşünce ziyafeti olduğuna
B) Denemenin, içinde pek çok sır taşıdığına
C) Dilin tadına varan okurlar için şölen olduğuna
D) Usta kalemlerden çıkanların zevk verdiğine


Ne hoş, ey güzel Tanrım, ne hoş Maviliklerde sefer etmek! Bir sahilden çözülüp gitmek Düşünceler gibi başıboş.
(8. ve 9. soruları yukarıdaki dörtlüğe göre ce¬vaplandırınız.)

8. Dörtlükte kişileştirilen varlık aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tanrı B) Mavilik
C) Sahil D) Düşünceler

9. Dörtlüğe göre şair için hangisi söylenebilir?
A) Yorgun B) Telaşlı
C) Sevinçli D) Endişeli

10. Her zamanki gibi otobüsten inip eve doğru yürü¬düm. Sokaklar bomboş. Yalnız bir kişi dolaşıyor sokakta. Evet, o kişi: Kadir Abi. Hava soğuk. El¬bisesi paramparça»*.Y^ıına^aJ^§tım. Paltomu çıkarıp, kendisine vermek istedim. Mahcup bir tavırla sadece "sağol" dedi. Bu insan herkesin korkup kendisinden kaçtığı" Deli Kadir'di.
Bu sözleri söyleyen kişinin en belirgin özel I i-
ği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Duygusuz B) Vurdumduymaz
C) Duygusal D) Duyarlı


11. Bizim çocukluğumuzun sayılı günlerinden biri de Hıdrellez'di. Aslı Hızır llyas. Türk ağzından son şeklini böyle almış, olmuş Hıdrellez. Eskiden 23 Nisan'a rastlardı. Şimdi 6 Mayıs'a. Bir gün önce¬den hazırlıklar başlar. Tertibat, gidilecek yere göre alınır. Haydarpaşa çayırı, Kâğıthane, Çırpı¬cı veya Veliefendi çayırları bugünün mesireleri idi. Bir şenlik, bir şenlik... Ne güzel günlerdi, sor¬mayın gitsin.
Parçada sözü geçen dönemle ilgili aşağıdaki¬lerden hangisinden söz edilmemiştir?
A) Çocukluğun sayılı günlerinden olduğundan
B) Hızır ilyas'ın Hıdrellez'e dönüştüğünden
C) Hıdrellez için hazırlık yapıldığından
D)Artık Hıdrellez şenliklerinin bittiğinden


12. İsmini vermek istemediğim bir yazar, bir gün yazdıklarını üst üste koymuş, kendi boyunu aştı¬ğını görmüş sevinmiş, çevresindekilere dönerek: "Bakın yazdıklarım boyumu aştı."demiş. Yazara saygısızlık etmek istemiyorum. Ancak şunu sor¬maktan da kendimi alamıyorum. Peki bu yazarın boyunu aşan yapıtlarından günümüze ne kaldı? Yukarıdaki sözleri söyleyen birisinden aşağı-dakilerden hangisini söylemesi beklenemez?
A) Önemli olan kalıcı eserler verebilmektir.
B) Nicelik, nitelikten daha önemlidir.
C) Yazarın övüneceği şey özlü olmaktır.
D) Sayı çokluğunun önemi yoktur.


Göz yeşile doymak ister,
Yürek sevgiye...
Hele bir korunsun, korunabilsin yeşil,
Demir parmaklık, tahta çitle,
Gün ola harman ola sıra sevgiye gele
(13. ve 14. soruları yukarıdaki şiire göre ce¬vaplayınız.)
13. Şair için hangisi söylenemez?
A) Duyarlı B) Sevgi dolu C) Endişeli D) Telaşlı

14. Şiirde vurgulanmak istenen nedir?
A) Tabiata karşı sevgi duymak gerekir.
B) Tabiatı korursak, sevgiyi hakim kılabiliriz.
C) Yeşil renk gözleri yormaz.
D) Sevgiyi, çevreye tercih etmeliyiz.

15. İnsan Bir Ormandır adlı yapıtın birçok kesiminde çeşitli özel adlar, yer adları sıralanmaktadır: Taksim, Şişli, Beyoğlu, Zeki Müren'in filmleri, Ferdi, Orhan Müslüm... vb. Gerçek yaşamda bu kişi ve yerleri görebilir, bulabiliriz.
Bu parçada yapıtın hangi özelliği daha çok vurgulanmıştır?
A) Çok çeşitli konuların işlenmiş olması
B) Yapıtın herkes tarafından okunuyor olması
C)Günümüz hayatını yansıtmış olması
D) Bütün ayrıntılarıyla incelenmiş olması


16. O da yetmez yüreğimize... Derinden, yumuşak Esmeli duygular rüzgârı Aklın oturduğu tepeleri okşayarak...
Dörtlükte şairin asıl istediği nedir?
A) Rüzgârların devamlı esmesi
B) Yüreğinde duyguların hâkim olması
C) Duygularının anılması
D) Tepelerde rüzgâr olması


17. Bakışların pırıltılı, yüreğin dolu, Halin sıcak..
Anlıyorum, anlıyorum ama Ben o değilim desem artık ne olacak? İçimdeki çocuk, doymuyorsun ki oyuna.
Şiire göre şair için hangisi söylenemez?
A) Artık büyüdüğünü düşünmektedir.
B) Hayata karşı umudu vardır
C) Kendini çocuk gibi hissetmektedir.
D) Çocuksu yanıyla çelişmektedir.


Seninle başım dertte Ne yapsam bilmiyorum Canımdan bir parçasın Söküp atamıyorum.
(18. ve 19. sorular dörtlüğe göre cevaplandı¬rılacaktır.)
18. Yukarıdaki dörtlüğe göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Şair kararsız bir durumdadır.
B) Sevgilisi ile arası iyi değildir.
C) Sevgilisinden vazgeçememektedir.
D) Sevgilisi, şairi sevmemektedir.


19. Dörtlükte en ağır basan duygu hangisidir?
A) Kararsızlık B) Isdırap
C) Sevinç D) Ayrılık

20. Her sıra başı yazar gibi elbette etkisi oldu. Ola¬cak da daha. Ne var ki, durmadan gelişen hayat koşulları, her şeyi olduğu gibi, hikâye sanatını, hikâyecilik tekniğini ve açılarını da durmadan değiştiriyor. Onun için Sait Faik etkisinden yarı¬na ne kalacağını bugünden kestirmek kolay de¬ğildir.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabilir?
A) Sait Faik'in hikâyeciliğimizdeki etkisini hayat koşullarına bağlamak mümkün mü?
B) Bugün hikâyecilik tekniğinde sürekli değişim¬ler oluyor, yarının hikâyeciliğinde Sait Faik'in etkisi ne olabilir?
C)Sait Faik'le yarının hikâyeciliği arasındaki ba¬ğı nasıl açıklayabiliriz?
D) Sıra başı yazarlar arasındaki etkileşimi nasıl açıklayabiliriz?