Notes

Bir maddenin bir halden başka bir hale geçerken sıcaklık ve basıncın etkisiyle durum değiştirmesi her madde için ayırt edicidir. Belli sıcaklık ve basınçta her madde bulunduğu durumu değiştirir.

Kaynama, erime ve donma noktaları olarak bilinen bu hassas zamanlarda sıcaklık aynı kalır ve madde hal değiştirir. Kaynama, erime ve donma belli maddeler için belli sıcaklıkta gerçekleşir. Kaynama gaz hale geçiş, erime sıvı hale geçiş, donma katı hale geçiş anlamlarını taşır. Bu durumlar maddeyi tanımamıza yardım eder.

Maddelerin kaynama, erime ve donma noktalarını bilmemiz günlük hayatımızda olan etkileri oldukça fazladır. Örneğin mutfakta yemek yaparken erime, donma ve kaynama sıcaklıklarını bilmek, bize pratiklik sağlayabilir.
Ayrıca suyun kaynama noktasını bilmek kaynattığımızda sıcaklık derecesinde neleri elde edebileceğimizi gösterir. Suyun kaynama noktasına ulaştığı zaman buharlaştığını biliriz ve uçarak gideceğini gözlemleriz. Böylece kaynama noktasını bilerek kaynayan kapta su kalmayacağını bilerek hareket edebiliriz.

Su sıfır derecenin altında bulunduğu noktalarda donma gerçekleşecektir. Buzlu bir içecek hazırlamak istiyorsak eğer sıcaklığın derecesinin oldukça düşük olması gerekmektedir.
Dışarıda gördüğümüz kar ve buz parçaları sonucunda karar verebileceğimiz hava sıcaklığının sıfırın altında olacağıdır.
Buz ve karların eridiği görülmesi hava sıcaklığının sıfır derecenin üstünde olduğunu göstergesi olacaktır.
Dondurma yaparken sıcaklığın sıfırın altında olmasına dikkat ederiz, dondurmanın malzemesinin donması için gereklidir.
Aldığımız yiyeceklerin bozulmaması için gerektiğinde soğuk alanlarda bekletilmesi gerekmektedir.

Su, 100 derece hararette kaynar. Buharlaşma her sıcaklıkta olsa da kesin olarak sıvı halden gaz hale geçiş bu derecede gerçekleşir. Suyun buharlaşmasının bilinmesi buhar gücünden yararlanılmasını sağlar. Örneğin, ütüye doldurduğumuz su, elektrikle ısınır ve buharlaşır. Buhar gücüyle elbiselerimizi ütüleriz.

Su, buz haldeyken erime sıcaklığına ulaştığında, sıvı hale geçer. Suyun tekrar sıvı hale geçmesi, içme suyu ise içilmesine, temizlik amaçlı ise temizlik yapılmasına yarar.

Maddenin ayırt edici özellikleri olan erime noktası, kaynama noktası ve donma noktası sanayide kullanılan ham maddelerin saf olarak elde edilmesinde Veya çıkarılan madenlerin işlenmesinde kullanılır.
Örneğin çıkarılan madenlerin tamamına yakını saf olarak çıkarılmaz. Madenin içindeki diğer maddeleri ayrıştırmak için maddelerin ayırt edici özellikleri kullanılır. Ham petrolun ayrıştırılması işlemi de bu sayede gerçekleşir.

Maddelerin ayırt edici özelliklerinden yararlanılarak sanayide teknolojide birçok alanda yararlanılmaktadır. Öz kütle farkı ile çözünürlük ile hal değişimi kullanılarak ayrıştırma yapılmaktadır. yangın alarmlarında sigortalarda metallerin genleşme özelliğinden yararlanılmaktadır.

Gıda sanayiisinde öz kütle farkından dolayı maddelerin ayrıştırılmasını (süzme, damıtma vb.) yöntemler uygulanarak kullanılır.

Laboratuarda bir sıvının içinde çözünmüş olabilecek öteki maddelerden ayrıştırılarak arıtılması gerektiğinde kullanılan en kolay yöntem damıtmadır. Damıtma sıvının buharlaşıncaya kadar ısıtılıp daha sonra yükselen buharın bir soğutma yöntemiyle yeniden sıvılaştırılmasıdır. Böylece sıvı önceden içerdiği buharlaşmaz maddelerden arınmış olur. Kaynama noktaları değişik iki sıvının ayrıştırılmasında damıtma yöntemi kullanılır.

Maddenin ayırt edici özellikleri olan kaynama noktası, erime noktası ve donma noktasını bilmemiz günlük hayatta bize çok yarar sağlar ve işlerimizi pratik şekilde yapmamıza yardımcı olurlar.