Notes

Mateusz Naleśnik 245698


1. Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta.

- jaka jest zasada odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez zwierzęta?
Za szkodę wyrządzoną wyrządzoną przez zwierzęta odpowiada się:
- na zasadzie winy (zasada domniemanej winy w nadzorze). - Art. 431. § 1 k.c.
- na zasadzie słuszności (w oparciu o zasady współżycia społecznego) - Art. 431. § 2 k.c.
w przypadku, gdy zwierzę było narzędziem, a nie działało z własnego popędu (np. szczucie psem, koń pod jeźdźcem), odpowiada się na zasadzie winy - ale za czyn własny - na podstawie przepisu art. 415 K.c (nie jest to zatem szkoda wyrządzona przez zwierzęta -> nie można tu mówić o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez zwierzęta)

- czy art. 431 k.c. ma zastosowanie do kliniki weterynaryjnej, w której przebywa zwierzę wyrządzające komuś szkodę?
Nie. "Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, zobowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem", działania lub zaniechania kliniki idą na rachunek nadzorującego (opiekuna)

odpowiedzialność in solidum/culpa in custodiento (wina w nadzorze): „kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności” (art. 429 k.c.) [???]
- czy art. 431 k.c. ma zastosowanie np. do hotelu dla psów/kotów?
Nie. Jak wyżej.
”Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje” , np. posiadacz zależny lub w złej wierze.
- czy art. 431 k.c. dotyczy zwierząt dzikich, jak np. węże?
Art. 431 k.c. dotyczy zwierząt hodowlanych, przy czym termin ten oznacza takze zwierzęta dzikie pozostające pod pieczą człowieka a nie na wolności (np dzikie węże w ogrodzie zoologicznym)

- proszę wskazać na dwa przypadki odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez zwierzę w oparciu o zasady współżycia społecznegoa
1 - Pomimo odpowiedniego nadzoru, wilk uwalnia się z wybiegu w ZOO w wyniku osunięcia się ziemi (trzęsienie ziemi) i powstania szczeliny pod ogrodzeniem, po czym gryzie nogę starszej pani powodując trwały uszczerbek na zdrowiu. Chociaż nadzór został dopełniony i nikomu nie można przypisać winy w myśl paragrafu pierwszego art.431, ZOO odpowiada na podstawie par. 2
2 - Właściciel dużej firmy wyprowadza na smyczy i w kagańcu doga niemieckiego. Zapytany przez bezrobotną matkę, czy jej 5-letnie dziecko może pogłaskać psa, odmawia. Mimo to, dziecko podbiega do czworonoga, wkłada mu palec do mordy przez oczko w kagańcu. Pies odgryza palec.
- na jakich zasadach i kto odpowiada za szkodę wyrządzoną przez zwierzęta w świetle przepisów szczególnych? jaki jest zakres przedmiotowy tej odpowiedzialności?
Prawo łowieckie
Art. 46. 1. Skarb Państwa [[ zakres podmiotowy]] odpowiada za szkody wyrządzone w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny, w tym przez te zwierzęta w przypadku objęcia ich całoroczną ochroną. [[ zakres przedmiotowy]]
2. Dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego [[ zakres podmiotowy]]odpowiada za szkody wyrządzone przy wykonywaniu polowania [[ zakres przedmiotowy]]

„Art. 50. Za szkody, o których mowa w art. 46 ust. 1, odszkodowanie wypłaca wojewoda:
1) w przypadku szkód wyrządzonych na obszarach obwodów łowieckich, z wyjątkiem szkód wyrządzonych przez zwierzęta łowne, o których mowa w art. 46 ust. 1, objęte całoroczną ochroną – ze środków Funduszu Odszkodowawczego, o którym mowa w art. 50a;
2) w pozostałych przypadkach – ze środków budżetu państwa.”;

„Art. 50a. 1. Tworzy się Fundusz Odszkodowawczy, który jest państwowym funduszem celowym, zwany dalej „Funduszem”.
2. Dysponentem Funduszu jest minister właściwy do spraw środowiska.
3. Środki Funduszu są przeznaczane na wypłatę odszkodowań za szkody, o których mowa w art. 46 ust. 1, wyrządzone na obszarach obwodów łowieckich, z wyjątkiem szkód wyrządzonych przez zwierzęta łowne, o których mowa w art. 46 ust. 1, objęte całoroczną ochroną, oraz na pokrycie kosztów związanych z realizacją zadań określonych w ustawie w zakresie tych szkód"
Odpowiadają na zasadach słuszności ???
Dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego - na zasadzie ryzyka?


U S T AWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
Według art. 126 Skarb Państwa [[ zakres podmiotowy]] odpowiada za szkody wyrządzone przez:
1) żubry - w uprawach, płodach rolnych lub w gospodarstwie leśnym;
2) wilki - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
3) rysie - w pogłowiu zwierząt gospodarskich;
4) niedźwiedzie - w pasiekach, w pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz w uprawach rolnych;
5) bobry - w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim [[ zakres przedmiotowy]].

Jak stanowi podany wyrok TK 'Art. 126 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627 i 628) w zakresie, w jakim ogranicza odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez bobry wyłącznie do szkód powstałych w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 oraz Art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.'
Odp. na zasadzie słuszności [?]
2. Odpowiedzialność za wyrzucenie, wylanie, spadnięcie przedmiotu z pomieszczenia
- jaka jest zasada odpowiedzialności?
Podmiot odpowiedzialny odpowiada na zasadzie ryzyka. [pogląd 2 - na zasadzie winy, ad casus]
- kto jest podmiotem odpowiedzialnym? (proszę podać min. 3 przykłady) Czy możliwa jest odpowiedzialność solidarna?
Właściciel, najemca, podnajemca, użytkownik, posiadacz bez żadnego tytułu, legitymujący się spółdzielczym prawem do lokalu
Możliwa jest odpowiedzialność solidarna (np. współwłasność)

CASUS
- jaka jest zasada odpowiedzialności, kto jest podmiotem odpowiedzialnym?
1) Zasada ryzyka, w wyroku z dnia 15 września 1959 r. (sygn. akt 4 CR 1071/58, OSP 1961, z. 6, poz. 159) Sąd Najwyższy uznał, że odpowiedzialność na zasadzie ryzyka określona w art. 150 k.z. obejmuje również szkodę wyrządzoną przelaniem się wody z lokalu położonego wyżej.
2) Wg wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2002 r. (sygn. akt. I CKN 1156/1999,) i uchwały Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 1969r. (sygn. III CZP 3/1969), art. 433 kc. nie ma zastosowania do odpowiedzialności za szkodę spowodowaną przelaniem się wody z lokalu na wyższej kondygnacji do lokalu niżej położonego. Wykładnia językowa treści art. 433 kc zaś stanowi o odpowiedzialności na zasadzie winy.
Opowiadam się za stanowiskiem 1)
Podmiotem odpowiedzialnym jest Ryszard O. najemca lokalu (" kto pomieszczenie zajmuje") albo monter pralki - w zależności od oceny zasadności twierdzeń ubezpieczyciela. Trudno jest je ocenić nie znając umowy ubezpieczeniowej (zakresu szkód, które pokrywa) i faktycznego powodu zalania.
Potencjalny regres ws. montera pralki jeśli najemca jej nie montował.
- jakie są okoliczności wyłączające odpowiedzialność w następującym kazusie?
" [szkoda nastąpiła] wyłącznie z winy osoby trzeciej" (monter pralki)

- Kto ma status poszkodowanego?
1) Zgodnie ze stanowiskiem z dnia 15 września 1959 r - wspólnota mieszkaniowa, właściciel piwnicy i możliwe, że najemca Ryszard O.
2) Wg wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2002 r. (sygn. akt. I CKN 1156/1999,) i uchwały Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 1969r. (sygn. III CZP 3/1969), art. 433 kc. nie ma zastosowania do odpowiedzialności za szkodę spowodowaną przelaniem się wody z lokalu na wyższej kondygnacji do lokalu niżej położonego.
Art. 415 kc. dotyczyłby zgodnie z tą interpretacją właściciela piwnicy położonej poniżej lokalu.
Poszkodowanymi w myśl Art. 433 byłaby wspólnota mieszkaniowa i możliwe, że najemca Ryszard O.