Notes

akademizm - William-Adolphe Bouguereau -Narodziny Wenus
romantyzm - Caspar David Friedrich, Wędrowiec nad morzem mgły
realizm- gustav courbet -kamieniarze
impresjonizm -Claude monet "impresja wschó słońca"
secesja Alfons Mucha
kubizm- picasso - Panny z Avignonu
futuryzm - Giacomo Balla: Dynamizm psa na smyczy

Zmiany społeczne oraz wydarzenia sztuki historyczne wpłynęły na kształt i rolę sztuki w XIX i XX wieku. Malarstwo tego okresu było niezwykle zróżnicowane pod względem stylowym począwszy od akademizmu idąc przez romantyzm, secesja czy kubizm aż do futuryzmu. W pierwszej poł. XIX w. dominują akademizm i romantyzm, a obok nich – realizm.
Akademizm swe początki miał już w wieku XVII, jednak nabardziej znaczące dzieła dla tego kierunku powstawały później . Rozwijał się w kręgu działania takich instytucji jak Akademia sztuk pięknych, wystawowe salony. Akademie zaczęto zakładać w XVI w. we Włoszech dla podniesienia społecznego statusu i prestiżu artystów, potem także dla kształcenia młodzieży.
W roku 1879 William-Adolphe Bouguereau namalował obraz "Narodziny Wenus", który fenomenalnie oddaje idee akadmeizmu. Odwoływano się do zasad i ideałów sztuki antycznej oraz renesansowej, a także naśladowano dzieła uznane za doskonałe. Należało malować ważne i wzniosłe tematy, głównie mitologiczne lub historyczne. Temat był bardzo ważnym aspektem dzieła. Jeśli temat był wzniosły, malowalno go na wielkim płótnie. duży nacisk Kładziono na perfekcyjność i dokładność w tworzeniu sztuki. Akademizm dużą wagę przykładał do jakości powstających obrazów. Malarz powinien posiadać szereg umiejętności, których efekt winien być widoczny na płótnie. Dzieło Williama Bouguereau zawiera w sobie wszytskieg cechy dzieła akademickiego. Odwołuje się do sceny mitologicznej , czyli ocyzwiście narodzin bogini piękna - Wenus, jest stworzony z niezywkłą dokładnością i starannością.
Kolejnym dominującym nurtem owych czasó był romantyzm. Powstał on jako reakcja na zachodzące zmiany społeczne i polityczne wywołane rewolucją przemysłową i rewolucją francuską z roku 1789 . Był formą buntu przeciwko ustalonym regułom społecznym, a także przeciw sztywnym zasadom życia arystokracji i ustalonym regułom życia politycznego. Romantycy zwrócili uwagę na życie wewnętrzne człowieka – duchowość, uczucia, emocje, a również na odrębność jednostki ludzkiej, jej odmienność i indywidualność. Największym natchnieniem dla malarzy romantycznych była natura, dlategoteż słynne stały się pejzaże Johna Constabla. Przywołać jednak jako przykład dzieła tej epoki chciałabym obraz "Wędrowiec nad morzem mgły" Caspara Davida Friedricha . Widać tutaj, że znaczenia .nabrała tajemniczość, potęga i żywiołowość. Aby przedstawić te właśnie cechy przyrody konieczne stały się zamiany warsztatowe. Znacznemu rozszerzeniu uległa paleta barw. Zmieniły się również zasady kompozycji, wielkiego znaczenia nabrał kontrast. Friedrich dla którego charakterystyczne są nokturny, przedstawienia ruin, cmentarzy, roztrzaskanych statków, świtów i zmierzchów obok Constabla jest również przestawiany jakos wspaniały pejzażysta. Romantyzm często czerpał tematy swych dzieł z literatury. Malarstwo romantyczne miało stanowić wyraz przeżyć twórcy i przemawiać bezpośrednio do uczuć odbiorcy.

Kolejnym znaczącym stylem był realizm, który charakteryzował się porzuceniem wszelkich tematów fantastycznych, mitologicznych czy religijnych i przedstawianiem jedynie tego, co można było naprawdę zobaczyć, czyli scen z życia codziennego. Po francuskiej rewolucji lutowej w 1848 roku, gdy coraz więcej malarzy odwróciło się od romantyzmu i akademizmu. Gustave Courbet jako jeden z kilku artystó użył po raz pierwszy terminu "realizm" w odniesieniu do współczesnego mu prądu artystycznego. Dzieło "Kamieniarze" ukazuje dwóch mężczyzn pracujących w pocie czoła przy kruszeniu kamieni. Realizm bowiem odrzucał idealizację. Owe malarstwo często było malarstwem zaangażowanym, piętnującym nieprawidłowości życia społecznego a malowane natomiast było przy pomocy uproszczonych środków wyrazu, o spokojnej palecie i kompozycji. Ważne było przedstawianie niezakłamanej rzeczywistości dostępnej przeciętnemu człowiekowi, a także aakcentowanie życia zwykłych ludzi, ich problemów, pracy i trosk co właśnie doskonale widać w dziełach Courbeta . Za inne wybitne dzieło stworzone w oparciu o ten styl można podać "Kobiety zbierające kłosy" Jeana-Françoisa Milleta.

Impresjonizm jako nurt zapoczątkowany przez paryskich artystów w 2 połowie XIXwieku reprezentuje punkt kulminacyjny, i zarazem ostatni przejaw wizji malarstwa, zbudowanej na zrębach renesansu. Impresjonizm nie zgłębia żadnych metafizycznych problemów, nie próbuje nawet przeniknąć poza kolorową powierzchnię codzienności, przeciwnie, skupia się na powierzchowności, ulotności chwili, nastroju, oświetlenia, czy kąta widzenia. Nazwa epoki pochodzi od dzieła Clauda Moneta "impresja, wschód słońca". Przedstawia zatokę portową we francuskim mieście. Ten dający początek impresjonizmowi obraz posiada najistotniejsze cechy tego rodzaju malarstwa, czyli uchwycenie pejzażu w szczególnej chwili, otwartość kompozycji i nakładanie obok siebie zlewających się plam czystego koloru. Generalnie, metodą twórczą impresjonistów był dywizjonizm – nakładanie tuż obok siebie plam czystego koloru tak, iż z pewnej odległości zlewały się tworząc barwy uzupełniające. Dywizjonizm jednak nie stał się obowiązującą regułą, gdyż impresjoniści nigdy nie tworzyli formalnej grupy, która by jasno określiła założenia i metody twórcze. W efekcie zasada ta była stosowana mniej lub bardziej dokładnie. Impresjonizm pozostawił trwały ślad w późniejszej sztuce. Błyjy jednak także takie ruchy artystyczne, które programowo odrzucały impresjonizm. Analityczna abstrakcja kubizmu faworyzowała odejście od przedstawiania widzialnej rzeczywistości. Włoscy futuryści głosili całkowite zerwanie z przeszłością i nawoływali do kultu postępu, urbanizacji, techniki.

Zanim jednak kubizm i futuryzm, pojawił się jeszcze jeden ważny styl, mianowicie secesja. Secejsa to z języka łacińskiego wycofanie się lub odstąpienie. Znaczyło to tyle, że zwracała się przeciw tendencjom akademickim i historyzującym oraz naśladownictwu sztuki dawnej. Charakterystycznymi cechami stylu secesyjnego są płynne, faliste linie, ornamentacja abstrakcyjna bądź roślinna. Istotę secesji stanowiło dążenie do stylowej jedności sztuki dzięki integracji działań w różnych jej dziedzinach, ze szczególnym uwzględnieniem rzemiosła artystycznego, architektury wnętrz, rzeźby i grafiki. Za jednego z wybitnych twórców epoki uważa się Alfonsa Muche.