Notes

REHBERLİK
Bireysel sorumluluk: Birey mesleki seçim yaparken kendi kararını kendi vermeli. Sorumluluğunu taşımalıdır.
Süreklilik: Okul öncesinden başlayıp her zaman devam eden bir süreç.
Fırsat Eşitliği: Ayrım yapılamaz, herkese eşit değerde yardım edilir. Ayrım yapılmamalı.
Bütünlük: Okulu bitirenlere de yapılmalı. Sistem dışındakiler de dahil.

Sapma / Zedelenme: Bireyin bedensel bir eksikliği. Elini, ayağını, konuşma becerisini kaybetmesi, işitme özelliğini kaybetmesi
Özür / Yetersizlik: Sapma nedeniyle meydana gelen normal durumu meydana getirememe. Elini kullanamaması, konuşamaması, duyamaması.
Engel: Bireyin sapma veya özrü nedeniyle çevre ile karşılaştığı sorunlar. Tüm bunlardan dolayı hayatında sorunlar yaşaması.
Ayrıcalıklı: Akranlarından daha olgun, daha zeki, daha yetenekli olan kişiler.

Filtrelenmiş dinleme: Kültür, dikkat ettiklerimizi ve göz ardı ettiklerimizi belirler. Danışanları cinsiyet, ırk, dini inanç, cinsel yönelim, siyasi tercih vb. nedeniyle sınıflandırma.
Değerlendirerek dinleme: İyi kötü, doğru yanlış gibi. Tavsiye vermeye yol açar.
Stereotipe dayalı dinleme: Eğitimde öğrenilen bilgiler mazaret olarak. Ben A tipi kişiliğim. O bir OKB. Depresyonda kesin gibi tanı koymaya yönelik.
Kişi merkezliden çok bilgi merkezli dinleme: Bilgiye dayalı birçok soru sormak. Çok bilgiye sahip olunca tedavi olcakmış gibi düşünüyor.
Sempatik dinleme: Eşini ve kızını kaybetmiş biriye sempati duyarak dinlersen. Danışana acır, tarafsızlığı bozar.
Danışanın sözünü kesmek: Bunları doğru anladığımdan emin olmak istiyorum diyerek sözü keserse olumlu ama danışan düşüncelerini aktarırken sözü keserse olumsuzdur.

Rehberlik Hizmetleri İl Danışma / Yürütme Komisyonu: Eylül - Haziran olmak üzere 2 kere toplanır. Özel eğitim hizmetleri bölüm başkanı katılmaz.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütme komisyonu: Birinci dönem başında, ikinci dönem başında ve ders yılı sonunda olmak üzere en az üç defa toplanır. Öğrenci temsilcisi, veli temsilcisi ve branş öğretmenleri YOK.

Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu: Tanılama. Rehberlik hizmetleri bölüm başkanı yok
Özel Eğitim Hizmetleri Kurulu: Yerleştirme. Destek eğitim odası açılması için teklifte bulunur. BİLSEM'e yerleştirme kararını alır.

Destek eğitim odası açmayı teklif eden: Özel Eğitim Hizmetler Kurulu.
Destek eğitim odasını açma yetkisine sahip olan: İl-İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü.

GELİŞİM PSİKOLOJİSİ
1. Mikro sistem: Anne, baba, kardeş, arkadaş, öğretmen, komşu yüz yüze ilişki. Ev, okul, iş çevresidir.
2. Mezosistem: Anne - baba - öğretmen konferansı gibi. Ev okul, aile arkadaş grubu bağlantıları gibi. Farklı mikrosistemlerin karşılıklı ilişkileri, örneğin okul ve aile yakın işbirliğinde olduğunda, çocuğun gelişimi bundan olumlu etkilenecektir. Okul- aile | akran grubu-aile gibi iki mikro sistemi köprüleyen ilişki.
3. Egzosistem: Çocuğun yer almadığı ama çocuğu etkileyen dolaylı ortam. İşte canı sıkılmış, çocuğuna sert davranıyor. Babanın çalıştığı iş yeri, ebeveynlerin arkadaşları, devlet, medya gibi. İşsizlik, düşük ücret, uzun ve esnek olmayan çalışma saatleri, anlayışlı iş veren, çocuk bakımını karşılayan bir iş yeri gibi.
4. Makro sistem: Baskın olan inançlar ideolojiler kapitalizim sosyalizm
5. Kronosistem: Bireyin gelişimi üzerinde etkili olabilecek anne baba ayrılığı, ülkede yaşanan savaşlar ve ekonomik sıkıntılar gibi bir takım yaşamsal olaylar ve büyük çaplı kültürel değişmeler

Normatif Yaşa Bağlı Etkiler: Belirli bir yaş grubundaki bireyler için benzer olan etkilerdir.
Normatif Kuşağa Bağlı Etkiler: Belirli bir kuşaktaki insanlarda tarihsel koşullardan ötürü ortak olan etkilerdir.
Normatif Olmayan Yaşam Olayları: Bireyin yaşamı üzerinde büyük etkisi olan olağan dışı olaylardır.
Normatif gelişim: Bütün çocuklarda var olan ortak yönler.
İdiyografik gelişim: Çocuklar arasındaki bireysel farklılıkları amaçlar.

Piaget: Ahlak gelişimi aşamaları kesin ve evrenseldir. Üst düzey ahlaki gelişime sahip olmak için üst düzey bilişsel gelişim lazım. (Üst düzey soyut düşünme lazım) Tersi ise doğru değil.
Kohlberg: Ahlak gelişimi aşamaları kesin ve evrenseldir. Üst düzey ahlaki gelişim için üst düzey zihinsel gelişim (üst düzey soyut düşünme) lazım. Ama üst düzey zihinsel gelişimi olan herkes üst düzey ahlaka sahip olmayabilir.
Gilligan: Ahlak gelişimi aşamaları kesin ve evrensel değildir. Önemli olan şey, bir üst evreye ulaşmak değil, ahlak sevgisini kazanmaktır. İyi kötü, doğru yanlış gibi ahlaki ikilemlerde kadınlar ve erkekler farklı yargıya sahiptir. Bu farklılığın kaynağı ise biyolojik nedenler değil, çocukluktaki ilişkiler ve toplumsal cinsiyetçi eğitimdir. İnsanların çoğu gelenek sonrası dönemin ötesine geçebilir. Kadınlar ahlak gelişiminde daha geride değildir. Toplumun yüklediği roller, kadınları böyle davranmak zorunda bırakmaktadır.

ÖYT
Teyit edici dönüt: Evet ya da hayır diyerek öğrencinin cevabı tekrar edilir. İstenilen davranıış gösterildiğinde onay verilir.
Teşhis edici dönüt: Cevabın neden yanlış olduğunu söylenmesi ve nasıl çalışırsa doğru cevabı ulaşılacağının bildirilmesi. Sanırım şu açıdan baktın ve o yüzden yanlış cevap verdin ancak şu açıdan baksaydın doğru cevaba ulaşırdın. Eksikliği açıklar.

Tam - Programlı Farklılıklar:
TAM: Ünite - Sınıfa - Materyal şart değil - Üst Düzey - Dav + Bil - Bireysel fark önemli değil - Ekonomik değil - Dönüt en önemli şey.
PROGRAMLI: Konu - Bireysel - Materyal şart - Bilme, Kavrama - Dav - Bireysel farklılıklar önemli - Ekonomik - Pekiştireç en önemli şey.

Okulda Öğrenme
1. Yetenek: Öğrencinin ihtiyaç duyduğu zaman. Biri 5 saat, diğeri 3 saat.
2. Öğretimden yararlanma isteği: Öğrencinin hazır bulunuşluğu. Toplama, çıkarma, çarpma yoksa bölme olmaz.
3. Sebat: Öğrencinin gönüllü olarak derse katılması. Dersi seven, sevmeyene göre daha kısa sürede öğrenir. Dersi yapacağına inanmıyorsa, olumsuz tutum içindeyse öğretmek uzun sürer.
4. Fırsat: Öğrenme için verilen zaman. Ders süresi en yavaş öğrenen öğrenciye göre belirlenir. 4 saatte öğrenilebilen bir konu için öğrenci 6 saate ihtiyaç duyarsa ve o öğrenciye bu süre verilirse.
5. Öğretimin niteliği: Ek zaman gerektirmemesi. Sonuç ağırlıklı değerlendirme yapılır. 4 saatte öğretilecek bir konuya 7 saat ayırırsak nitelik düşer. 4 saat veya daha az sürede öğretilirse nitelik artar.

Temel Öğretim Modeli (Glasser): Öğretmen merkezli.

Olumlu bağlılık (Pozitif dayanışma): ÖNCELİKLİ AMAÇ. Bütün öğrencilerin grubun ortak başarısı için çalışması. Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için.
Sosyal beceri: Öğrencilerin yardımlaşarak paylaşarak bir uyum içerisinde empatik bir yaklaşımla öğrenmesidir.
Kolektif sorumluluk: Sorumluluk grubun bütün üyelerine aittir.
Bireysel sorumluluk: Her öğrencinin aldığı görevi yerine getirip konuyu grup arkadaşlarına öğretmesi. Her öğrenci grubun başarısından sorumludur. Birinin sorumsuzluğu grubun başarısını olumsuz etkiler.
İkili denetim: Öğrencilerin grup içinde arkadaşlarını denetlemesi.
Grup ödülü: Ödül bireysel olarak grup üyelerine değil gruba verilir.
Yüz yüze destekleyici etkileşim: Öğrencilerin grup içerisinde birbirlerine destek çıkması. Bilenin bilmeyene öğretmesi, biri yardıma ihtiyaç duyduğunda diğerlerinin onu yalnız bırakmaması. Maç öncesi birbirlerini cesaretlendirme.
Eşit başarı fırsatı: Her öğrencinin istediği konuyu seçmesine ve aynı şartlarda değerlendirilmesine denir. Herkesin eşit sorumlulugu vardır. Başarılı olan da zayıf olan da aynı oranda çalışır.

İşbirlikçi öğrenme türleri
Öğrenci timleri başarı grupları: 2-6 kişi. Her üye aldığı konuyu öğrenir ve grup arkadaşlarına anlatır. Bireysel başarı ölçülüp grup başarısına dönüştürülür. Rekabeti azaltır. Öğrencileri puan sırasına koymak. Her öğrencinin sınav puanı toplanarak aritmetik ortalama bulunur. Grubun puanı ortaya çıkar.
Ayrılıp birleşme (Jigsaw): 4 tane 4 kişilik grup var. Farklı gruplardan aynı konuyu alan öğrenciler bir araya gelerek kısa sürede bir grup oluşturlar. Birbirlerinin eksiklerini tamamlarlar. Daha sonra asıl gruplarına geri dönerek öğrendiklerini grup arkadaşlarıyla paylaşırlar. KONULARI ÖĞRETMEN DAĞITIR.
Ayrılıp Birleşme 2: TÜM KONULARA ÇALIŞILIR. SONRA KONUYU ÖĞRENCİ KENDİ SEÇER.
Takım - Oyun - Turnuva: Öğrencilerin güdülenebilmesi için zaman zaman gruplar arasında yarışmalar yapma veya oyunlar oynama. Rekabeti arttırabilir.
Ekip destekli bireysel öğretim: Grupta öğrenme sıkıntısı çeken öğrencilere grubun diğer üyeleri yardımcı olurlar. Çünkü bireyin başarısızlığı grubun da başarısızlığı anlamına gelir.
Karşılıklı sorgulama: Öncelikle konu öğretilir. Sonra heterojen gruplara bölünür. Sonra da öğrenciler birbirlerine karşılıklı sorular sorarak konu tekrar edilir ve pekiştirilir. Sözel etkileşim. 2 veya 3 grup.
Akademik çelişki: Gruplar kendi içinde küçük alt gruplara bölünür. Her alt grup, çelişki hakkında araştırma yapar ve karşılıklı tartışır. Sonuçta konu hakkında ortak bir karara varılır.
Düşün - Eşleş - Paylaş: Öğrenciler öncelikle bireysel olarak bir konu hakkında düşünür. Daha sonra grup içindeki arkadaşları ile eşleşip düşüncelerini paylaşır. Daha sonra ise ulaştığı kararı tüm sınıfa paylaşır.
Takım destekli bireyselleştirme: Öğrenciler heterojen gruplara ayrılır. Daha sonra her öğrenci kendi seçtiği bir arkadaşı ile birlikte öğretim materyali üzerinde çalışma yapar. Aynı grupta çalışan öğrenciler birbirlerinin cevap kağıdını puanladıktan sonra eksikleri ona öğretir, başarılı olan grupları öğretmen ödüllendirir. MATEMATİK. Standartı aşan ikili grup, ödüle sahip olur.

KOLB
SOMUT: DUYGU - DUYU. Hissederek, sezgileriyle, beş duygu organını kullanarak, tartışarak, tümevarımsal akıl yürütmeyi kullanarak öğrenir.
SOYUT: MANTIK. Duygular yerine düşünme ve mantık yürütme, bilimsel problem çözme basamaklarını kullanarak sistematik bir şekilde sorunu çözme.
AKTİF: RİSK ALAN. Başladığı işi tamamlayan, duygusal açıdan kontrolsüz, sabırsız ve girişken.
YANSITICI: RİSKSİZ, SABIRLI. Duygusal açıdan kontrollü, soğukkanlı, risk almayan, sabırlı, içe dönük, gözlemleriyle karar alan, deneyimlerini yaşamına uygulayan kişi.

Zihinsel Beceriler
1. İşaret öğrenme: Çevredeki sesleri algılama, korkma. Klasik koşullanma
2. Uyarıcı tepki ilişkisini öğrenme: Zil çaldığında tenefüse çıkma. Edimsel koşullanma
3. Basit ilişkilendirme (Zincirleme - Mekanikleşme) Yemek yapma, araba kullanma.
4. Sözel ilişkilendirme: Şiir ezberleme, konuşma, yazma.
5. Ayırt etmeyi öğrenme: Okul ile evi ayırt etme
6. Kavram öğrenme: Yırtıcı hayvanlara ait özellikler gibi sınıflama. Benzer ve farklı yönler. Anlamlandırarak öğrenme. Yabancı dil öğrenme. Formül kullanarak problemi çözme.
7. İlke öğrenme: Su 100 derecede kaynar. Neden sonuç ilişkilerini kavrar. Üçgende açı formüllerini öğrenme.
8. Problem çözme: En yüksek seviye. Metabiliş.


Dönüşümlü günlük çalışmalar: Dershanelerde öğrencilerin sayısalcı, sözelci ve eşit ağırlıkçı olarak sınıflara yerleştirilmesi. Homojen gruplar. Böylece hızlı öğrenen ve yavaş öğrenen öğrenciler birbirlerine engel olmaz. Günlük dersler işlendikten sonra, eksik öğrenmeleri olan öğrencilerin eksiklerini gidermek amacıyla küçük homojen gruplar oluşturulması. Konuyu iyi bilen öğrenciler, bilmeyenlere öğretir.
Planlı grup çalışmaları: Özel eğitimde. Yıllık, uzun süreli. Öğrencinin zayıf olduğu bir dersi yıl boyunca ders dışında kurs şeklinde takip etmesi.
Beceri geliştirme çabaları: Öğrenciler, bilgi ve becerilerine göre gruplara ayrılır. Gruplar, önceden belirlenen becerilerin geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yapar. 5 grup, 4 beceri alanı, 1 tane ise yönlendirme grubu vardır. 1 grup, diğer 4 gruba konuyu anlaması konusunda yardım eder.
Düzey geliştirme çabaları: Yabancı dildeki seviye sınıfları gibi. Spor akademisinde okuyan öğrencilerin teniste uzmanlaşmak için uzmanlık alanını tenis olarak tercih etmesi ve ayrı bir eğitim alması

4Mat öğrenme stili
1. Tip Öğrenenler (İmgesel): Kişisel gelişim. Samimi. İnsanlara yararlı. İşbirlikçi. Yardımsever. Hayal güçleri gelişmiş. Bilgiyi somut olarak algılar.
2. Tip Öğrenenler (Analitik): Öğrencilerin düşünen birey olması için çabalanır. Konular sistematiktir. Otoriter.
3. Tip Öğrenenler (Sağduyulu): Öğrencilerin verimini ve yeteneğini artırır. Problemlere bilimsel açıdan bakma. Öğrencinin süreçte aktif olması.
4. Tip Öğrenenler (Dinamik): Öğrencilerin kendi çabalarıyla öğrenmelerini amaçlar. Öğrencilerin kendi hayallerini gerçekleştirmelerine yardımcı olunur.


Dalton planı: Bu yaklaşıma göre öğrencilerin ilgi ve yetenekleri birbirinden farklıdır ve bütün öğrenciler bir sınıfa toplanamaz. Her ders için ayrı sınıflar oluşturulur. Her sınıfta o derste ilişkin araç gereçler, kitaplar bulunur. Öğrenci, hangi öğretmenin dersine gireceğine ve hangi derse gireceğine kendisi karar vermelidir.
Platon planı: Okulun bütün bölümleri birbiriyle uyum içerisinde çalışır. Derslerde kümelere ayrılır. Öğrenciler temel dersleri almak zorunda diğer dersler Serbest etkinliklerdir.
Decroly sistemi: Öğrenciler doğanın içinde yaparak yaşayarak ve gözlemleyerek öğrenmelidir. Sınav ve not yoktur. Ders kitabı ve öğretmen anlatımı yoktur. Gözlem, araştırma ve tecrübeleri resim, yazı ve modellerle ortaya koyarlar.
Winnetka sistemi: Öğretimin bireyselleştirilmesini amaçlar. Her çocuğun öğrenme kabiliyeti farklıdır. Konu öğrenildikten sonra bir test yapılır, başarılı olunursa başka bir konuya geçilir. Ayrıca tiyatro, piyes ve konferans gibi çalışmaları yer verilmelidir.
Jena planı: Grup çalışmaları. Not ve ceza yoktur. Sınıfta yaş grupları oluşturulur. Her grup 2 - 6 kişi arasındadır. Alt gruplar: 1-3. Orta gruplar: 4-6. Üst gruplar: 6-8. Gençlik Grupları: 8-10.
Tereyağı ekmek: Öğrencilerin önce tek başına, daha sonra arkadaşlarıyla birlikte düşünebilmelerini sağlar. Öğrenci görüşlerini sınıfla paylaşır.Daha sonra sınıftaki öğrencilerin görüşlerini aldıktan sonra kendi görüşünü gözden geçirir.
Sandviç: Beceri öğretiminde ve mesleki eğitimde daha fazla kullanılır. Önce teori, sonra uygulama. Öğrenci konu hakkında bireysel düşünür. Sonra heterojen gruplar oluşur. Her grup fikirlerini birleştirip konunun farklı boyutlarını süreç sonunda ürüne dönüştürür. Bireysel - Grup - Kavram Haritası çıkarma, Poster yapma.
Sendika: Yaşam boyu öğrenmeyi sağlamak amacıyla kullanılır. Birbiriyle bağlantılı konular aynı anda işlenir. Öğrencilere takımla çalışma alışkanlığı kazandırır, öğrencilerin anlatım becerisini geliştirir, karar verme becerisini geliştirir, araştırma yapmasını sağlar.
At nalı: Fen bilgisi derslerinde veya mühendislik fakültesi’ndeki uygulamalı derslerde kullanılır. Gruplar arasında rekabetin oluştuğunda ve öğrencilerin etkileşime sağlandığında öğrenciler başarılı olur. Öğretmen grupları arasında dolaşarak onlara rehberlik eder.
Flash: Bir konu hakkında farklı görüşler ortaya çıkarmak amaçlanır. Öğrenciler bir konu ile ilgili görüşlerini belirtir. Daha sonra görüşler tartışmayı açılır ve eleştiri yapılır. Konuşma bitmeden tartışma açılmaz.

Altı Ayakkabı Uygulaması: Lateral düşünme. Bir olayın birden fazla boyutu.
1. Lacivert ayakkabı: Resmiyet ve rutin işler. Prosedürü uygulamak POLİS
2. Gri spor ayakkabı:Bilgi toplama.Delil toplama. DEDEKTİF GADGET
3. Kahverengi yürüyüş ayakkabısı: İnisiyatiflerden yararlanır. Esneklik. Alternatiflerden yararlanma. TOPRAK
4. Turuncu lastik çizmeler:Tehlikeleri temsil eder, güvenliği sağlar. İTFAİYE
5. Pembe ev terliği: Karşısında yer alan kişiyi korur. ANNE TERLİĞİ
6. Mor ayakkabı: Birey rolünün gereklerine göre hareket eder. Yetki, otorite. SOYLULAR

Kavram Çarkı Diyagramı: Metnin ana fikri, alt fikirleri, olayın kahramanları, olayın nerede geçtiği.
Kavramsal Değişim Metinleri: Öğrencilerin kavram yanılgılarının ve sebeplerinin neler olduğunu belirten metinlerdir.
Vee Diyagramı: Planlama, uygulama ve değerlendirme.

Öğrenme Stratejileri: (YAT DeDe)
Dikkat: Altını çizme, kenara not alma, şekil, şema ve grafikler.
Tekrar: Konunun sesli ve sessiz tekrar edilmesi, bir metnin tekrar edilmesi, ezberlenmesi.
Anlamlandırmayı Arttırma: Yeni bilgiyle önceki bilgiler arasında bağ kurarak anlamlı öğrenmeyi sağlama
*Eklemleme: Karşılaştırma, benzetim. Akdeniz iklimi ile makiyi ilişkilendirme, Tek basamaklı sayılarla toplamadan sonra eldeli toplama işlemi öğretilirken ilişki kurma.
*Örgütleme: Kavram haritası, kavram ağı çizme, not alma ve özetleme. Gruplama, küçük alt parçalara bölme.
Yürütücü Biliş: "Konunun kavram haritasını çıkararak ya da özetleyerek daha iyi öğreniyorum" gibi diyerek kendi stratejilerinin farkında olması ve ona göre hareket etmesi.
Duyuşsal: Güdüleme, olumlu çalışma ortamı yaratma, öz güven geliştirme. Öğrencilerin ilgi, tutum, duygu gibi özellikleri ile öğrenmeyi engelleyen bir durumu ortadan çekmelerine yarayan stratejilere denir.

Bilişsel çıraklık: Daha sonra ise tek tek öğrencilerin bunu yapmalarını ister. Yavaş yavaş ustanın desteğini çekmesi.
1. Model olma: Uzmanın göstermesi.
2. Koçluk Yapma - Çalıştırma: Uzman gözetiminde öğrencinin beceri sergilemesi.
3. Destekleme: Uzmanın öğrenciye yardım etmesi.
4. İfade etme: Öğrencinin yaptığı işi ayrıntılarıyla ifade etmesi.
5. Yansıtma: Öğrencinin yaptığı işi, başkalarının yaptığı işle karşılaştırması.
6. Öteleme: Gitgide azalan desteğin kalkması ve öğrencinin tek başına beceriyi sergilemesi.

SINIF YÖNETİMİ
Sınıf Disiplin Modelleri
Davranış değişikliği: Davranış öncesi, davranış anı ve davranış sonrasına bakarak olumsuz davranışları olumluya çevirmek.
Güvengen davranış modeli: Bütün öğrencilere benzer şekilde davranır, aynı başarıyı bekler. Öğrenciler kurala uymaya zorlanmalı.
Güvengen disiplin modeli (Canter): Öğretmen kural koymalı ve öğrenciler kurallara koşulsuz uymalıdır. Öğrenci olumsuz bir davranış gösterdiğinde, öğretmen ceza verir.
Glaser Gerçeklik Terapisi modeli: Öğretmen olumlu davranış kazandırmak ve olumsuz davranışı ortadan kaldırmak için öğrenciye rehberlik etmelidir. Öğrencinin öz kontrol becerisi kazanması sağlanmalıdır. Öğrencilere, etkili seçim yapma, stresle baş etme, problem çözme becerileri kazandırmayı amaçlar. İstenmeyen davranış sonrasında toplantılı yapılıp davranış analiz edilir.
Counin modeli: Olumlu davranış tüm sınıfın önünde ödüllendirilir. Böylece diğer öğrenciler bunu görüp sosyal öğrenme ile olumlu davranış sergiler. Yanlış davranış, herkesin içinde yüzüne vurulmaz.
Etkili öğretmenlik modeli: Öğrencilerle olumlu ilişkiler kurar ve esnektir. Otokontrole destek verir.
Etkili disiplin modeli: Otorite kurar. Kurallara uyana ödül, uymayana ceza ama düşmanca ifadeler kullanılmaz.
Ussal (Mantıksal Sonuçlar) modeli: Bir öğretmen, sınıfın kontrolünü ilk günden eline almalıdır ve otokontrol sistemini oluşturmaya çalışmalıdır. Beden dilini etkili şekilde kullanmalı. Her öğrenci kendi davranışından sorumludur. Sınıfı kirleten kimse ona temizletmek gibi.
Psikodinamik: Sınıf kuralları, öğrencinin gelişim özelliklerine göre belirlenmelidir. 1. sınıfta daha az kuralı olmalıyken, 5. sınıfta daha fazla kural olmalıdır. Her öğrencinin kişiliği farklıdır. Öğretmen öğrenciyi anlamalıdır.
Öğretmen etkisiz: Öğretmen, öğrencinin problemi çözmesinde yardımcı olmalıdır. Ceza yok. Birlikte problem çözme var.

U düzeni (At nalı): Hem öğretmen hem de öğrenci aktif olarak derse katılacaksa. PSİKOMOTOR. Gösterip yaptırma.
Küme düzeni: Öğrenciler arası etkileşimin ve iletişimin en yoğun olduğu düzen. İşbirliği, Laboratuvar çalışmaları.
Tam daire düzeni: Tartışma yöntemleri.
Çalışma istasyonu: Hem bireysel hem de küme şeklinde çalışma için uygun. Laboratuvar. Her çalışma istasyonuna iki öğrenci.
Grupların gruplandırılması: Biri çalışma grubu, diğeri gözlemci grup.

Aşırı tepkisel öğretmen: Başarısız öğrencilerle uğraşmayıp sadece başarılı olan öğrencilerle ilgilenir.
Reaktif tepkisel öğretmen: Başarısız öğrencileri reddetmeyen ancak ihmal eden öğretmendir.
Lehine tepkisel: Başarılılar kadar başarısız öğrencilerin de yanındadır.

İstenmeyen davranışı engelleme stratejileri:
İsteneni çağırma: Öğrenciye istenen davranışın ne olduğu hakkında mesaj vermek. Sınıfta söz almadan konuşan öğrencilerin bu davranışlarını engellemek için parmak kaldıran öğrencilere yönelerek “konuşmak isteyenler parmak kaldırsın” demek. Olumsuz davranışı içinde barındıran yasaklayıcı ifadeler yerine olumlu ifadelerden kuralları oluşturmak.
İstenen davranışa inandırma: Yararlarını söylemek. Öğretmenin istenmeyen bir davranış karşısında ikna edici ve inandırıcı konuşma yapması. Bu davranışınız sizin ve arkadaşlarınızın öğrenmesini olumsuz etkiliyor.
İstenen davranışı güçlendirme: İstendik davranışlara pekiştireç veya ödül verme yoluyla, davranışın yapılma sıklığını arttırma.
İstenen davranışı kolaylaştırma: İstendik davranışı engelleyen etmenleri ortadan kaldırmak. İzin almadan konuşma ya da sınıf içinde kendi kendine konuyla ilgili konuşmaya başlamalarını izin alarak konuşma yapılacak tekniklere çevirmedir.

PROGRAM GELİŞTİRME
İşlevsellik: En önemli özellik

Bireysel temel: En önemli temel. İlgi, yetenek, ihtiyaç, beklenti, istek, kendini gerçekleştirme.
Psikolojik temel: Eğitim durumları öğesi. Gelişim ve hazırbulunuşluk. Öğrenme öğretme sürecinde kullanılacak yöntem, teknik ve araç gereçleri belirleme. Hedeflerin ulaşılabilirlik düzeyini belirleme.
Felsefi temel: Hedef boyutunda devreye girer. Ülkenin politik felsefesi ile ilgili olduğundan özel dediklerin, uzak hedeflere uygunluğunu kontrol eder. Okulun, toplumun, ülkenin düşünce tarzı programlara yansıtılmalıdır. Yetiştirilmek istenen insan tipine uygun olarak programlar hazırlanmalıdır. Hedeflerin belirlenmesinde en önemli temeldir. Anlayış değişikliği buna göre belirlenir. Kazanımların iç ve dış tutarlılığını denetler. Niçin sorusunun cevabı.

Program Geliştirme Çalışmalarının Aşamaları
1. Çalışma komisyonu
2. Çalışma Planı (İşlem zaman çizelgesi)
3. İhtiyaçların belirlenmesi
4. Program tasarısının belirlenmesi
5. Hedef yazma - Davranışları yazma
6. İçerik analizi
7. Belirtke tablosu hazırlama
8. Öğrenme öğretme etkinlikleri oluşturma (Eğitim Durumları)
9. Değerlendirme
10. Programın denenmesi
11. Programın bütün ülkede uygulanması

Soyutlama: İçerik tek bir ana fikir etrafında toplandıysa içeriğin soyutluğunu gösterir.
Düzey: İçerik, aşamalı ve birbirinin ön koşulu olacak şekilde sıralanmalıdır.

Politeknik eğitim: Eğitim tüm çocuklar için resmi ve parasız olmalıdır. Üretimin yapıldığı her yerde birer okul olmalıdır. Eğitimin temel işlevi toplumsal üretimi arttırmaktır. Bilgi-üretim veya okul-sanayi işbirliği sağlama.

Benzeşik = Analojik. Beyin yerine ceviz.

Eğitim programı: Okul içi, okul dışı, planlı ve plansız
Öğretim programı: Bir dersin okul içinde ve okul dışında planlı.

Genellik ve eşitlik: Din, dil, ırk, cinsiyet ayrımı yapmama
Fırsat ve İmkan Eşitliği: Kadın erkek ayrımı yapmama. Yurt, kredi, burs.

ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ
Bilgiyi işleme sürecinin aşamaları:
1. Dikkat
2. Algılama
3. Kodlama
4. Depolama
5. Geri getirme (Hatırlama)

Sosyal Öğrenmenin ürünleri: Ne tür bir etki yapmıştır derse
Tepki engelleyici etki (Çekinme): Dolaylı ceza. Mangal yakmanın yasak olduğunu bilen bir kişi, mangal yakan birinin uyarıldığını görürse.
Tepki destekleyici etki (Çekinmeme): Dolaylı pekiştirme. Mangal yakan kişinin herhangi bir yaptırıma maruz kalmadığına tanık olursa. (Yasak bir davranış yapılıyor)
Tepki kolaylaştırıcı etki: Dolaylı güdü. Bir konser sonunda başkaları ayağa kalkıp alkışlarsa bizim de alkışlamamızı kolaylaştırır. Tren gelince ben ayağa kalkarsam, diğerleri de ayağa kalkar. Biri gülmeye başlarsa diğerleri de gülmeye başlar.
Çevreye ilgi arttırıcı etki: Okuldaki bazı öğrenciler rehberlik panosunu incelerse, buna tanık olan diğer öğrencilerin de incelemeye başlaması. Dizideki oyuncunun hep tercih ettiği renkte bir elbise seçmek.
Tepki (Duygu) yoğunlaştırıcı etki: Dolaylı duygu. Anne çekirgeden korkunca çocuğun da korkması.

Özyeterliliği etkileyenler
Yaşantı: Kendisinin yaptığı başarılı ya da başarısız sonuçlara göre.
Dolaylı yaşantılar: Modelin yaptığı başarılı ya da başarısız sonuçlara göre.
Sözel ikna: Bireyin yapabileceğine dair nasihatlar, teşvikler, öğütler.
Psikolojik durum: Bireyin bir işi yapıp yapamayacağına dair kendi beklentisi.

Sosyal Öğrenme Basamakları
1. Dikkat: Modele ve modelin davranışlarına dikkat etmektir.
2. Hatırlama (Akılda Tutma): Öğrenme burada gerçekleşir. Gözlenen davranış, sözel ve görsel sembollere dönüştürülüp kodlanır ve bellekte saklanır. Davranış sergilenmese bile öğrenilmiştir.
3. Davranışı meydana getirme (Yeniden üretme - Uygulama): Davranışın performansa dönüştürüldüğü aşamadır. Sergilenmeden önce birey kodladığı davranışı zihinsel olarak tekrar eder.
4. Güdülenme (Pekiştirme - Motivasyon): Performans, öğrenilenin ihtiyaç duyulduğunda davranışa dönüştürülmesidir. Güdülenmeyi içsel pekiştirme sağlar.

lu + lu
lu - 2
suz + 1
suz - suz

Üst Düzey Koşullanma: Köpekten korkan bir kişinin köpeği gezdiren sahibini görünce de korkması.
Birleşik Koşullanma (Hem - Hem): Parkta bisiklet sürerken düşüp ayağını yaralayan Ali’nin bu kazadan sonra hem parktan hem de bisikletten korkması.
Duyuşsal Ön koşullanma (Sürekli Yan Yana): Ayşe ve Neşe yakın iki arkadaştır. Ali Ayşe’yle Neşe’yi sürekli yanyana görür. Ali, Ayşe ile kavga edince onu her gördüğünde gerilir. Bir gün Neşe’yi tek görür ve onu gördüğünde de gerilir.

ÖLÇME DĞERLENDİRME
KR20: Madde ve test istatistikleri biliniyorsa kullanılmalıdır. Çoktan seçmeli test gibi. Doğru 1, yanlış ve boş 0 puan. Maddelerin güçlük dereceleri birbirinden farklı ise. Düzeltme formülü yoktur. KR20 değeri en yüksek olan en güvenilirdir, en yüksek iç tutarlılığa sahiptir ve daha homojendir.
KR21: Maddelerin istatistikleri bilinmiyor veya aynı kabul ediliyorsa kullanılmalıdır. Yazılı yoklama, matematik sınavı gibi. Puanlama sorulara farklı ağırlıkta puanlar verilerek yapıldıysa. Düzeltme formülü vardır. Testin sapması, dağılımın homojenliği ve iç tutarlık katsayısı hesaplanır.
KR20≥KR21: KR20 her zaman KR21'den daha yüksek veya eşit çıkar. KR21 güvenirliğin alt sınırı.
Güvenirlik katsayısı hangisi ile hesaplanırsa hesaplansın yorum değişmez.
KR değeri 0.70'ten büyükse güvenilirdir.
KR20 - KR21 - Cronbach Alfa Yüksekse: Maddeler homojen, grup heterojen. Ölçülen değişken tek boyutlu. Yapı geçerliliği yüksek. Tesadüfi hatalardan arınıktır. Testin iç tutarlılığı yüksektir. Test duyarlıdır. Testin ayırt ediciliği yüksektir.
Her maddenin güçlüğü biliniyorsa KR20 kullanılmalıdır.
Testin tamamını öğrencilerin %90'ı cevaplandırmadığı sürece kullanılmamalıdır.

Güçlük: 0.40-0.60 arası olmalı
Ayırt Edicilik: En az 0.40 olmalı.

Madde varyansı: Bireyler arasındaki farkı gösterir. Doğru cevaplayanların oranı ile doğru cevaplamayanların oranının çarpımı ile elde edilir. Bir testin güvenirliğine en fazla katkı sağlayan madde hangisidir şeklinde sorulan sorularda madde varyansına bakılır. Madde varyansı yoksa orta güçlükteki soruya bakılır. Çünkü orta güçlükte olanın madde varyansı en yüksektir. Tüm öğrenciler doğru yaparsa veya tüm öğrenciler yanlış yaparsa varyans da standart sapma da 0 olur. Madde varyansı ne kadar büyürse soru bilenle bilmeyeni o kadar çok ayırt eder.

Madde standart sapması = Kök içinde madde varyansı.

Tüm öğrenciler doğru yaparsa veya tüm öğrenciler yanlış yaparsa: Varyans - Standart sapma - Güvenirlik indeksi 0 olur.

Aritmetik ortalama > medyan > mod ise sağa çarpıktır (sola yığılmalı) ve zordur. Çarpıklık katsayısı pozitiftir. Pozitif kayışlıdır. Grup başarısızdır.
Mod > Medyan > aritmetik ortalama ise sola çarpıktır (sağa yığılmalı) ve kolaydır. Çarpıklık katsayısı negatiftir. Negatif kayışlıdır. Grup başarılıdır.
Aritmetik ortalama = Medyan = Mod ise normal dağılımdır. Orta güçlükte ve bilenle bilmeyeni ayırt eder.
* Çift modlu dağılım olduğunda net bir şey söylenemez, başarılı ya da başarısızdır yorumu yapılamaz.

Öğrencinin mutlak başarı yüzdesi: Öğrencinin puanı / Testte alınabilecek en yüksek puan X 100
Sınıfın mutlak başarı yüzdesi: Grubun aritmetik ortalaması / Testten alınabilecek en yüksek puan X 100

Standart sapma büyükse:
Grup heterojendir.
Dağılım basıktır.
Bağıl değişkenlik fazladır.
Ranj ve varyans büyüktür.
Testin ayırt ediciliği, iç tutarlılığı ve duyarlılık güvenirliği fazladır.
Bilenle bilmeyen ayırt edilmiştir.
Sınıftaki bağıl başarı düşüktür. Eğer iki grubun aritmetik ortalaması eşitse standart sapması küçük olan grup daha başarılıdır.
Grup başarılı mı başarısız mı aritmetik ortalama gösterir. Standart sapma homojen heterojenliği gösterir.
Öğretmen daha fazla zorlanır.

Bağıl değişkenlik katsayısı (V) (En güvenilir): Birbirinden farklı grupları, grup farklılaşmaları açısından kıyaslarken kullanılır. İki farklı puanlama sisteminde olan grupların karşılaştırılmasında kullanılır. Dağılımın ne yapıda olduğunu gösterir. Standart sapmanın aritmetik ortalamaya bölümünün 100 ile çarpımıdır. Fizik - Kimya - Biyoloji gibi 3 farklı sınav varsa, soru sayıları farklıysa onların homojen mi heterojen mi olduğunu bununla belirleriz.
* 20'den küçükse değişkenlik az, dağılım sivri, puanlar homojen.
* 20-25 arası normal dağılım.
* 25 üstüyse değişkenlik fazla, puanlar heterojendir.

Çarpıklık katsayısı: 3 x (Ortalama - Medyan) / SS. Testin güçlük düzeyini de gösterir.
* Ortalama ile medyan eşitse normal dağılım. Çarpıklık katsayısı 0.
* Ortalama medyandan büyükse sağa çarpık ve zor. Çarpıklık katsayısı pozitif. - ZORSA
* Ortalama medyandan küçükse sola çarpık ve kolay. Çarpıklık katsayısı negatif. - KOLAYSA

Standart puanlar
* Birbirinden farklı sınavları karşılaştırmak
* Öğrencinin hangi testte daha başarılı olduğunu belirlemek
* Bir testten alınan puanlara göre öğrencilerin başarılarını karşılaştırmak
* Öğrencilerin grup içindekini yerini belirlemek.
* Öğrencilerin bağıl başarısı hakkında bilgi verir. Mutlak başarı sorulursa öğrencinin aldığı puana bakılır.

* Güvenirlik = Güçlükle alakalı.
* Geçerlilik = Ayırt edicilikle alakalı.
* Korelasyon değerleri = Güvenirlik.

* Sınavların aritmetik ortalamaları eşitse öğrenci, standart sapması en düşük olan sınavda daha başarılıdır.

Mutlak başarının en yüksek olduğu sınav:
* Aritmetik ortalama en yüksek.
* Standart sapma en düşük.

Mutlak başarının en yüksek olduğu dersi hesaplama:
* Aritmetik ortalama / Soru sayısı

Kişinin mutlak başarısının en yüksek olduğu dersi bulma:
* Birey puanı / Soru sayısı X 100