Notes

dünya sist tor
politik bilimde "modern dunya sistemleri teorisi" (modern world systems theory)'nin kurucusu. bu teori tarihsel yapisalciligin (historical structuralism) marxism ve bagimlilik teorisi (dependency theory)'nden sonra en onemli teorisidir. politik ekonomiyi devletler-ustu bir yapida inceler. merkez ve cevre ulkeler arasindaki hammadde ve islenmis metalar arasindaki iliskiyi inceleyerek, dinamik ancak dongusel bir model one surer. turkiye'de bilimsel arastirmalari ve makaleleri degil de daha cok populer-spekulatif kitaplari yayimlanmaktadir (liberalizmden sonra, bildigimiz dunyanin sonu gibi). bu baglamda, immanuel wallerstein, gunumuzun en onemli politik bilimcilerinden, ve teoristlerinden birisidir. andre gunder frank gibi, giovanni arrighi gibi christopher chase-dunn gibi yoldaslari da mevcuttur.

wallerstein'e gore dunya sistemleri analizinin uc ayagi vardir. birisi marxizmdir, ikincisi bagimlilik teorisidir, ucuncusu ise anales okulu yani braudel'dir. suny (new york devlet universitesi) binghamton'da fernand braudel enstitutusunu kurmustur, ve dunya sistemleri analizinin temellerini orda atmistir. wallerstein disiplinlerin ayri ayri kategoriler halinde olmasinin ikinci dunya savasinin bir sonucu oldugunu iddia eder. ona gore, sosyoloji, ekonomi, siyaset bilimi ve tarih arasinda pek bir fark yoktur, bu yuzden dunya sistemleri analizi tekbir disiplindir. inceleme birimi dunya-sistemidir. (bkz: dunya sistemleri analizi).

gang of fourdan en cok bilinenidir (diger üçü andre gunder frank, samir amin ve giovanni arrighidir). bu dörtlü içerisinde zaman içerisinde en çok popüler olani ama en az bilim yapani olmustur... ancak modern world systems adli kitabi hala dunya-sistemlerinin en onemli eseri sayilir...

gunluk hayatinda kılıbık oldugu soylenebilir. konferanslara hep esiyle beraber gelir, onun yanında oturur, konusması bitince onun yanına döner; konferanslarda eşinin sıkıldığını fark ederse konusmasını kısa keser. ama ukaladır da biraz... lisansüstü öğrencileri ile iletişim kurmaya çalışmaz... gariptir bu nedenle...

terence hopkins öldükten sonra binghamton'da giovanni arrighi ile anlaşamazlar. ve yale' gelir... emeritus profesor olarak yale'de araştırma yapar. son kitaplarını yazar...