Notes

Wzrost (ciągły u ryb - rosną przez całeżycie) to wynik działania dwóch przeciwstawnych procesów - anabolizmu i katabolizmu. Czynniki wpływające na wzrost można podzielić na wewnętrzne
(endokrynologiczne, metaboliczne, genetyczne) i zewnętrzne (np. temperatura i zasolenie). Wzrost przy średnim zasoleniu jest bardzo często związany z niższym tempem metabolizmu. U morskich ryb (hipoosmotycznych) i słodkowowdnych ryb (hiperosmotycznych) wytworzyły się odrębne mechanizmy osmoregulacyjne. Stężenie jonów soli może być wyższe (wody morskie i oceaniczne) lub niższe (wody słodkie) od stężenia występującego w ich organizmach.

------------

Osmoregulacja u ryb hipoosmotycznych (słonowodnych)

• Ryby te mają niższe stężenie jonów soli niż otaczająca je woda. Prowoduje to:

• osmotyczną utratę wody z organizmu

• stały napływ jonów soli do ich wnętrza

• W celu przeciwdziałania tego zjawiska zwierzęta te:

• piją wodą morską

• wydalają niewielkie ilości stężonego moczu

• usuwają nadmiar soli mineralnych przez oskrzela


Osmoregulacja u ryb hiperoosmotycznych (słodkowowdnych)

• Ryby te mają wyższe stężenie jonów soli niż stężenie jonów w otaczającej ich wodzie. Prowadzi to do:

• osmotycznego napływu wody do organizmu

• stałej utraty jonów soli mineralnych z ich wnętrza

• W celu przeciwdziałania tego zjawiska ryby te:

• nie piją wody

• wydalają duże ilości silnie rozcieńczonego moczu

• wychwytują sole mineralne przez komórki solne w skrzelach


------------


Większość ryb morskich pije słoną wodę przez cały czas aby zachować mniejszą koncentrację soli wewnątrz. Nadmiar soli mineralnych wydalany jest wraz z moczem i przez nabłonek skrzeli. Nadmiar jonów, zamiast pozostać w płynach wewnętrznych jest wychwytywany jest przez komórki solne położone w skrzelach. Jest on gromadzony w postaci słonego śluzu i usuwany na zewnątrz na zasadzie transportu aktywnego. Natomiast ryby spodouste nie piją wody, natomiast utrzymują wysokie stężenie mocznika we krwi. Woda wnika do ich organizmu przez nabłonek skrzeli.

Gdyby zatem przełożyć rybę morską do wody słodkiej to prędzej, czy później ta się utopi! Mechanizm osmotyczny ryby, zacznie napełniać komórki coraz większą ilością wody, a to spowoduje rozerwanie tkanek i śmierć! W sytuacji odwrotnej, gdy ryba słodkowodna znajdzie się w słonej wodzie również nie będzie w stanie przeżyć. Przyczyną śmierci będzie jednak nie utopienie a wysuszenie. A wszystko za sprawą mechanizmu osmotycznego, który tym razem spowoduje utratę wody przez komórki.