Notes

Dikey Tarım Nasıl Yapılır?
Topraksız tarım kültüründe en yeni parça olarak hayatımıza giren dikey tarım nasıl yapılır? konusunda bütün temel bilgileri bu yazımızda sizler için derledik. Bu yazımız sayesinde internet ve medyadaki laboratuvar ortamlarında gördüğünüz sistemlerin hayatınızda ne ölçüde yer alacağı konusunda fikir sahibi olacaksınız.
Dikey Tarım Nedir?
1999 yılında Dickson Despommier tarafından ortaya atılan dikey tarımın tanımını yapacak olursak; üretim hatlarını dikey bir şekilde konumlandırıldığı tarım yöntemi olarak söyleyebiliriz. Tabi ki başka kaynaklarda dikey tarım hakkında farklı şekilde tanımlamalar yapılmıştır.
Dikey Tarımın Avantajları
Son yıllarda gelişime açık bir şekilde faaliyeti devam eden dikey topraksız tarımın avantajları şu şekildedir:
• Kontrollü bir şekilde dikey tarım yöntemiyle bitki yetiştirildiğinde hastalık ve zararlı riski en aza inmekte olup, yabancı ot sorunu tamamen ortadan kalkar. Böylece pestisit kullanımı da azaltılmış olur. Tarımsal üretim konusunda iklim ve toprağa olan bağlılıkta azalmış olacaktır.
• Geleneksel tarıma göre dikey tarımda kullanılan su miktarı %90 daha azdır. Özellikle son yıllarda ülkemizde ve dünya genelinde yaşanan kuraklık ve su sorunu göz önüne alındığında bu oran tarım konusunda kurtarıcı durumdadır. Aynı zamanda dikey tarımda birim alandan alınan verim 10 kat daha fazladır. Bitkiler yalnızca büyümeye odaklandığı için dikey tarımdan daha fazla verim alınmaktadır.
• Tarımsal üretimde çevresel strese bağlılık dikey tarımda daha azdır. Yani 50-60 günde hasadı gerçekleşen bir marulu dikey tarım yöntemiyle 15-20 gün içerisinde hasat etmek mümkün olmaktadır. Bu sayede yıl bazında üretim miktarı da artırılabilir.
• Bütün ürünler aynı sürede ve aynı boyutta standart şekilde büyür ve olgunlaşır. Bu sayede ürünün hasadı daha kolay şekilde yapılmaktadır.
Dikey Tarımın Dezavantajları
Dünya üzerinde ve ülke genelinde dikey tarım nasıl yapılır? konusu hala gelişime açık ve çözüm bekleyen sorunları olan bir yöntemdi. Elbette dikey tarımın avantajları olduğu gibi dezavantajları da bulunmaktadır.
• Geleneksel tarıma oranla dikey tarımın yatırım maliyeti oldukça yüksektir. Aynı zamanda topraksız tarımda ürün üretimi yelpazesi kısıtlıdır. Bütün tarımsal üretim için dikey tarım henüz bir çözüm önerisi getirememektedir. Diğer taraftan dikey tarım yöntemi uzmanlık gerektiren ve yüksek teknolojiye ihtiyaç duyulan üretim modelidir.
• İklim kontrolü göz önüne alındığında ihtiyaç duyulan enerji miktarı oldukça fazladır. Dikey topraksız tarım çevre dostu özelliklerini bu konuda geride bırakarak kirlilik anlamı taşımaktadır. Bu yüzden mutlaka yenilenebilir enerji üretim planı yapmak gerekmektedir. Dikey tarımda enerjiye olan bağlılık oldukça yüksek olduğu için enerjideki küçük dalgalanmalar dahi büyük sorunlara neden olabilir.
Dikey Tarım Sistemleri
Dikey tarım sistemleri arasında hidroponik, aeroponik ve aquaponik uygulamalar yer almaktadır. Kontrollü bir ortamda geniş depolarda ya dar nakliye konteynırlarında yerini bulan dikey tarım, sağladığı yüksek verim sayesinde yapılan akademik çalışmalar hız kazanmaktadır.
Hidroponik Sistem
Dikey tarım çiftliklerinde en yaygın şekilde kullanılan sistem hidroponik sistemlerdir. Bu sistemde suda bitki yetiştirme yoluna başvurulmaktadır. Topraksız bitki yetiştirme yönteminin kullanıldığı bu sistemde ekin kökleri potasyum, azot, fosfor, kalsiyum, kükürt solüsyonlarıyla temas ettirilmektedir. Toprak yerine testere talaşı, kum çakıl gibi malzemeler ile ekin kökleri desteklenmektedir.
Aeroponik Sistem
Dikey tarımda kullanılan başka bir sistem olarak karşımıza çıkan aeroponik sistemi kullanan çiftlik sayısı henüz kısıtlı sayıdadır. Bu sistemde besinleri ortam havasına katarak bitki yetiştirmek amaçlanmaktadır. Toprak ve suya ihtiyaç duyulmadan katı bir ortamda bitki köklerine zengin besin içeriği barındıran sıvı çözelti pompalanması yoluyla üretim amaçlanmaktadır. Bu sistemde çalışan sistemlerde aşırı sulama kaynaklı sorunlar yaşanmaz.
Aereponik sistemi NASA tarafından geliştirilmeye açık hale gelmiştir. Mars’ta tarım çalışmaları bu sistem üzerinden yürütülmektedir. Hava odalarına asılan bitkiler bir sıvı çözeltiyle sislenerek beslenmektedir. Dikey tarım yöntemleri arasında en sürdürülebilir olan aereponik yetiştiricilikte hidroponik sisteme nazaran çok daha az su kullanım ihtiyacı bulunmaktadır.
Akuaponik Sistemler
Bu çiftliklerde doğadaki döngü taklit edilmekte, karasal bitki üretimi su ürünleri ile beraber entegre edilerek çiftçiye kolaylık sağlanmaktadır. Su tankları içerisinde balıklar beslenerek tanklardaki sular tarımsal üretimdeki kullanılmaktadır. Sucul organizmalar su içerisinde yer aldığı için aynı zamanda besin açısından zengin olan sular bitki yetiştiriciliğinde oldukça besleyicidir. Bitkiler bu besinlerle beslenirken diğer taraftan da balıkların üretmiş olduğu karbondioksiti tüketmektedir. Sistem içinde balık tanklarının olması ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu açısından verimliliği artırmakta olup bu yüzden geleceğin dünyasında yer alacak gibi gözükmektedir.
Dikey Tarım Aparatları
Bitkileri yetiştirmek için gerekli olan ve toprağı muhafaza eden dikey tarım ekipmanları arasında “tower farm” olarak isimlendirilen aparatlar yer almaktadır. En uygun olanları torf-perlit karışımı şeklindedir.
Duvara dik ya da paralel şekilde monte edilebilen ahşap ve saksı benzeri dikey tarım aparatları işler açısından büyük kolay sağlamaktadır. Aynı zamanda klasik çiçek yetiştiriciliğinde saksı, çok katlı raflar ve saksılar gibi birçok aparatta kullanılabilir. Bunun yanı sıra hasır çuvallar, konserve kutuları ve pet şişelerde pratiklik ve dekoratif açıdan dikey tarımda yaratıcı sonuçlar vermektedir. Ekipman seçimi sonrasında organik toprak türü torflar ve izole amaçlı toprak düzenleyici perlit yerleşimi yapılmalıdır. Dikey tarım aparatları konusunda birçok alternatif içerdiği için maliyeti düşüktür.
Evde Dikey Tarım Nasıl Yapılır?
Teknik olarak her ne kadar evde dikey tarım yapılabilse de topraksız şekilde yapmak için maliyetli bir sistem kurulumu ve alan gerekmektedir. Bu yüzden evde dikey tarım yapmak oldukça zordur. Fakat dikey saksılar ile dekoratif duvar panelleri ile süs bitkileri yetiştirmek mümkündür. Dikey tarım yöntemiyle evde taze şekilde baharat yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Sizlerde evde duvarlarınızda dikey saksılarla çiçek ve baharat yetiştiriciliği yapabilirsiniz.
https://zootarim.com
https://zootarim.com/dikey-tarim-nasil-yapilir