Notes

1)Rəbbimiz və Ustadımız İsa Məsih ''Tövbə edin'' dedikdə (Matta 4:17)[1] möminlərin bütün həyatının tövbədən ibarət olmasını istədi.
2)Bu söz,din xadimləri tərəfindən icra edilən mərasim formasında tövbə, yəni günah etirafı və kəffarə ödənişi olaraq anlaşılmaz.
3)Lakin bu, təkcə daxili tövbə demək deyil; bu cür daxili tövbə, cismani müxtəlif zahiri incitmələr yaratmasa, dəyərsizdir.
4)Buna görə də, özünə nifrət davam etdikcə, əzab-əziyyət davam edir, yəni həqiqi daxili peşmançılıq Səmavi Padşahlığa daxil olana qədər davam edir.
5)Papa öz fərmanı ilə və ya kanonlara uyğun olaraq təyin etdiyi cəzalardan başqa cəzaları bağışlaya bilməz ya bunları bağışlamaq istəyə bilməz.
6)Papa, Allah tərəfindən bağışlandığını elan edib buna şəhadət etmədikcə və ya öz səlahiyyətinə verilən hallar istisna olmaqla heç bir günahı bağışlaya bilməz.
7)Allah,bütün məsələlərdə təvazökarlıq olmadan, vəkilinə , yəni rahibə boyun əydirmədən bir insanın günahını əsla bağışlamaz.
8)Cəza kanonları sadəcə yaşayanlara icra edilə bilər, kanonların özünə görə(və yaxud kanonlarda yazılanlara görə) ölüm vəziyyətində olan insana heç nə icra edilə bilməz.
9)Deməli Müqəddəs Ruh, hər zaman Papa'nın fərmanlarında ölüm və zərurət vəziyyətini istisna etməklə, şəxsən Papa vasitəsilə bizə mərhəmət göstərir.
10)Ölüm ayağında olanlara Araf üçün etibarlı olan kanonik cəzaları icra edən o din adamları cahilliklə və günahkarlıqla bir şey etmiş olurlar.
11)Kanonik cəzanın Araf cəzasına dönüşdürülməsi, açıqca yepiskoplar yatarkən əkilib böyüyən tikan mənasına gəlir.
12)Əvvəllər kanonik cəzalar günah bağışlamadan sonra deyil, həqiqi peşmanlıq imtahanı olaraq ondan əvvəl icra edilirdi.
13)Ölüm vəziyyətində olanlar, ölüm sayəsində bütün cəzalardan azad olurlar və kanonlar sözügedən olduğu müddətcı ölüdürlər və kanon qanunlarından azad edilmə haqqına sahibdirlər.
14)Ölüm vəziyyətində olan nsanın qüsurlu dindarlığı qüsurlu sevgisi qaçınılmaz olaraq bərabərində böyük bir qorxu gətirər, sevgi nə qədər kiçikdirsə, qorxu o qədər böyükdür.
15)Bu qorxu və dəhşət tək başına, digərlərindən söz açmıram belə, ümidsizliyin dəhşətinə yaxın olduğuna görə, Araf cəzasının meydana gəlməsinə bəs edir.
16)Cəhənnəm, Araf və cənnət arasında, ümidsizlik, yarı ümidsizlik və qurtuluş arasındakı kimi bir fərq olduğu görünüyor.
17)Arafda ruhlardakı dəhşətin azalmasının və sevginin artmasının qaçınılmaz olduğu görünür.
18)Bundan əlavə, nə ağıl, nə də Müqəddəs Yazı ilə sübut olunmur ki, Arafda olan ruhlar ləyaqət vəziyyətindən kənardadırlar, yəni məhəbbətdə böyümək iqtidarında deyillər.
19)Biz tam mənasıyla əmin olsaq da, ən azından(Arafdakı ruhlardan) bəzilərinin, öz əbədi rifahından əmin və narahatçılıqdan uzaq olduğu fikrinin sübut olunmadığı görünür.
20)Deməli Papa "bütün cəzaların tam bağışlanması" deyişindən bəsitcə bütün cəzaların deyil, sadəcə özü tərəfindən verilən cəzaların bağışlanmasını anlayar.
21)Bu halda bir insanın, Papa'nın indulgensiyası vasitəsilə, hər cür cəzadan qurtulub qurtuluşa çata biləcəyini deyən indulgensiya xətibləri yanılırlar.
22)Halbuki, kanonlara görə, Papa, Arafdakı ruhların bü dünyada ödəməsi gərəkən cəzalarını bağışlaya bilməz.
23)Bir insana bütün günahlarının bağışlanması haqqı ehsan ediləbilirsə, bu əlbətdə sadəcə ən qüsursuz insanlara, yəni çox az saydakı şəxslərə ehsan ediləbilər.
24)Bu səbəblə insanların çoxu, qaçınılmaz olaraq, fərq qoymayan, bu böyük cəzadan xilas olma vədi ilə aldadılırlar.
25)Papa'nın Araf üstündəki səlahiyyəti ümumi olaraq, bir yepiskopun öz yepiskopluq ərazisində və ya lokal keşişin öz cəmiyyəti üzərində sahib olduğu səlahiyyət qədərdir.
26)Papa, ruhları (sahib olmadığı) açarın səlahiyyətiylə deyil, mərhəmət üsulu ilə bağışlasa əlindən gələnin ən yaxşısını etmiş olar.
27)Atılan pul sandıqda cingildədiyi anda ruhun Arafdan uçub gettiyini deyenlər bir insanın təlimini vəz edirlər.
28)Pul sandıqda cingildəyən zaman qazanc və acgözlülük arta bilər, lakin Kilsə mərhəmət etdiyində nə olacağına Allah qərar verər.
29)Əlimizdə Müqəddəs Severinus və Müqəddəs Paschalusla bağlı danışılanlar var ikən, Arafdakı bütün ruhların günahlarının bağışlanmasını istəyib istəmədiklərini kim bilir?
30)Tam bağışlanmaya sahib olduğundan əmin olmaq qırağa qalsın, heç kim öz peşmanlığının gerçəkliyindən belə əmin ola bilməz.
31)Gerçək tövbə edən insan nə qədər nadir tapılırsa, həqiqətən indulgensiya əldə edən insan da o qədər nadir tapılar, hətta daha nadirdir.
32)Lütf sənədləri vasitəsilə, öz qurtuluşunu təmin etdiyinə inananlar ustadları ilə birlikdə sonsuza qədər lənətlənəcəklər.
33)Papanın lütflərinin Allahın, insanı şəxsən Allaha yaxınlaşdıran, əvəzolunmaz hədiyyəsi olduğunu deyenlərdən xüsusilə çəkinilməlidir.
34)Çünki indulgensiyaların lütfləri yalnız insan tərəfindən müəyyən edilmiş müqəddəs mərasim məmnuniyyətinin cəzaları ilə əlaqədardır.
35)Ruhları satın alıb Arafdan çıxarma və ya etiraf etmək imtiyazı satın almağa cəhd edənlər üçün peşmanlığın vacib olmadığını öyrədənlər Xristian olmayan bir inancı vəz edirlər.
36)Həqiqətən tövbəkar olan hər Xristian, lütf sənədləri olmasa belə, cəzasının və günahının bağışlanması haqqına sahibdir.
37)Canlı və yaxud ölü,həqiqi bir Xristian, lütf sənədləri olmasa belə, Məsihin və Kilsənin bütün yaxşılıqlarını paylaşma haqqına sahibdir.
38)Bununla birlikdə Papanın bağışlaması və paylaşma hüququnun verilməsi mütləq küçümsənməməlidir, çünki dediyim kimi bu, ilahi bağışlanmanın elan edilməsidir.
39)Xalqın önündə, eyni anda həm lütflərin bolluğunu həm də peşmanlığın gerçəkliyini ucaltmaq ən məlumatlı ilahiyyatçılar üçün belə çox zor bir işdir.
40)Peşmanlığın gerçəkliyi cəzanı axtarar və sevər, lütflərin bolluğu isə cəzaları yumşaldar və ən azından onlardan nifrət etmə seçimi yaradar.