Notes

"613 Sezgi ne zaman ağır bassa, apaçık kendine özgü bir psikoloji ortaya çıkar. Dışadönük sezgiyi nesne yönlendirdiği için, dış durumlara belirgin bir bağımlılık vardır ama duyum tipinin bağımlılığından tamamıyla farklıdır bu. Kabul edilmiş gerçeklik-değerlerinin dünyasında sezgisel tip asla yoktur ama oluşum aşamasında bulunan her yeniliğin kokusunu alan keskin bir burnu vardır. Hep yeni imkanlar aradığı için, istikrarlı koşullar onu boğar. Yeni nesneleri ya da durumları büyük bir güçle, kimi zaman da olağanüstü coşkuyla yakalar, bunların kapsamını öğrenir öğrenmez ve daha başka gelişmeler de tahmin edilemediğinde, vicdan azabı duymadan ve açıkçası hatırlamadan bunları soğukkanlılıkla bırakır. Yeni bir imkan çıkar çıkmaz, sezgisel, ona kaderin prangalarıyla bağlanır. Sanki yeni durumda bütün hayatı aniden kayıplara karışır. Kendisinin de paylaştığı gibi, nihai dönüm noktasına her zaman ucu ucuna vardığı, bundan böyle başka bir şey düşünemeyeceği, hissedemeyeceği izlenimi edinilir. Bunun ne kadar mantıklı ve uygun olabildiği önemli değildir, her makul argümanın bunun istikrarından söz etmesine rağmen, bir gün gelecek, özgürlük ve kurtuluş vadeder gibi görünen duruma hapishane diye bakmaktan ve ona göre davranmaktan hiçbir şey bu tipi vazgeçiremeyecektir. Ne akıl ne his onu dizginleyemeyecek ne de yeni bir imkan daha önceki görüşlerine ters düşse bile onu korkutamayacaktır. Kanının vazgeçilmez bileşenleri olan düşünme ve hissetme bu tipin alt işlevleridir, hiçbirinin önemi yoktur, bu nedenle de, sezginin gücüne etkinlikle karşı koyamazlar. Yine de bu işlevler, sezgisel tipte hiç bulunmayan yargıyı sağlayarak onun üstünlüğünü telafi edebilen tek işlevlerdir. Sezgiselin ahlakını ne düşünme ne de hissetme yönetir; kendi karakteristik ahlakı vardır, bu ahlak onun vizyonuna sadakatle bağlıdır, vizyonun otoritesine gönüllü boyun eğer. Başkalarının iyiliğini yeterince göz önüne almaz. Onların psişik esenliği kendisininki kadar az anlam ifade eder. Onların inançlarına ve hayat tarzlarına da keza pek aldırmaz, bu nedenle, sıklıkla ahlaksız ve ilkesiz bir maceraperest yerine konur. Sezgisi dış nesnelerle ve onların imkanlarını ortaya çıkarmakla ilgili olduğu için, onları kolayca birer mesleğe dönüştürebilir, bu kapasitelerini tam anlamıyla kullanır. Birçok zengin tüccar, girişimci, spekülatör, komisyoncu, politikacı vb. bu tipe mensuptur. Yine de bu tip erkeklerden çok kadınlarda daha yaygın gibidir. Kadınlarda sezgi kapasitesi profesyonel alanda sosyal alandaki kadar fazla kendini göstermez. Böyle kadınlar her sosyal fırsattan yararlanma sanatını anlarlar, doğru sosyal bağlantılar kurarlar, başarı şansı olan erkekleri arayıp bulurlar, ancak yeni imkanlar uğruna yine her şeyi terk ederler.
614 Böyle bir tipin hem ekonomik hem de kültürel açılardan olağandışı önemli olduğunu söylemek gerekmez. İyi niyetliyse yani tutumu çok benmerkezci değilse yeni girişimleri başlatan ya da destekleyen biri olarak sıra dışı bir hizmet verebilir. Gelecek vadeden her azınlığın doğal savunucusudur. Nesnelerden çok insanlara yöneldiğinde, onların yeteneklerine ve potansiyellerine sezgileriyle tanı koyabildiği için, insanları "yaratabilir" de. Herhangi bir yenilik için cesaret esinleme ya da coşku uyandırma kapasitesi rakipsizdir, gerçi ertesi günü çoktan buna dirsek çevirmiş olabilir. Sezgisi ne kadar güçlüyse tasavvur ettiği bütün imkanlarla Ben'i o kadar karışıp kaynaşır. Vizyonunu hayata geçirir, onu inanarak ve dramatik bir ateşle sunar, deyim yerindeyse somutlaştırır. Ama bu oyun oynamak değildir, bir tür kaderdir.
615 Bu tutum haliyle büyük tehlikeler barındırır, zira sezgisel tip, şeyler ve insanlar için hayalını çok kolayca boşa harcayabilir, bolluk içinde yaşadığı kulaktan kulağa yayılır ki o değil, başkaları böyle yaşar. Olduğu yerde kalsaydı, emeklerinin meyvelerini toplardı; ama başkaları toplaşıp hasat yaparken o yeni ektiği tarlalarını bırakıp yeni bir imkanın peşinden koşmalıdır hep. Sonunda eli boş, çekip gider. Ama sezgisel, işlerin böyle bir noktaya gelmesine fırsat verdiğinde, kendi bilinçdışı da ona zıttır. Sezgiselin bilinçdışının duyum tipininkiyle benzerliği vardır. Büyük ölçüde bastırılan düşünme ve hissetme, zıt tipinkine benzeyen çocuksu, arkaik düşünceler ve hisler üretir. Bunlar onunki kadar saçma yoğun yansıtmalar biçimini alır, gerçi onun "büyülü" karakterinden yoksundurlar, ağırlıklı olarak cinsel kuşkular, finansal riskler ve içe doğan hastalık vb. gibi yarı-gerçeklerle ilgilidirler. Bu farkın nedeni gerçek duyumları bastırmak gibi gelir. Örneğin sezgisel aniden kendini hayli uygunsuz bir kadının -ya da kadının durumunda, uygunsuz bir erkeğin- tuzağına düşmüş bulduğunda, bunlar kendilerini hissettirir, çünkü bu insanlar arkaik duyumlara neden olurlar. Hiç kimseye hiçbir iyilik vadetmeyen bilinçdışı, zorlanımlı bir bağa yol açar bu. Bu tür vakalar duyum tipi gibi sezgiselin de yatkın olduğu bizatihi zorlanım semptomlarıdır. Sezgisel de benzer bir özgürlüğü ve bütün kısıtlamalardan muaf olmayı iddia eder, kararlarını hiçbir akli yargıya bırakmaz, şansın yoluna çıkardığı imkanlar için koku alma yeteneğine güvenir. Kendini aklın kısıtlamalarından muaf tutar ve aşırı zor algılanan muhakemeler, kılı kırk yaran diyalektikler, duyumla nesnenin oluşturduğu zorlanımlı bir bağ biçiminde nevrotik zorlanımların kurbanı olur. Hem duyuma hem de nesneye karşı bilinçli tutumu acımasız bir üstünlük tutumudur. Bununla acımasızlığı ya da üstünlüğü kastetmez -sadece başka herkesin gördüğü ve hor kullandığı nesneyi görmez, tıpkı duyumsal tipin nesnenin ruhunda gözü olmadığı gibi. Ama nesne öcünü zorlanımlı evhamlı fikirler, fobiler ve bedende imgelenebilen her tür saçma duyumla er geç alır."