Notes

Maili yamaclarda sukeçirməyən lay ( qranit, gil və s) üzərində olan torpaq və ya süxur layları artıq su yığılması nəticəsində ağırlıq qüvvəsinin təsiri ilə yerini dəyişir. Təbiətdə baş verən bu proses sürüşmə adlanır.
Sürüşmə təsərrüfata çox böyük zərər vuran hadisələrdəndir. Bu proses yağıntının miqdarı çox olduqda, yeraltı təkanlar olduqda, düzgün olmayan təsərrüfat işləri nəticəsində baş verir. Sürüşmə sonasında, drenlər çəkməklə, ağac əkməklə və s. tədbirlər görməklə ona qarşı mübarizə aparırlar.
. Torpaq sürüşməsinə hazırlıq

Əgər siz sürüşmə təhlükəli ərazidə yaşayırsınızsa:

- içində müəyyən qədər ərzaq və su, tibb çantası, vacib sənədlər, pul, fənər və isti paltar olan ehtiyat çantasını həmişə əl altında saxlayın;

- sürüşmə təhlükəsi olan sahənin hüdudları barədə məlumatlı olun;

- sürüşmənin ilkin əlamətləri: evlərin qapı və pəncərələrinin öz çərçivələrində ilişməsi, çətin açılıb-örtülməsi, daxili və xarici divarlarda çatların yaranması, sürüşmə təhlükəli yamaclarda su sızması və s. Bu əlamətləri gördükdə aidiyyəti qurumlara xəbər verin, onların göstərişlərinə uyğun davranın.

Torpaq sürüşməsi zamanı:

- evdən çıxarkən qaz, su və elektrik enerjisini ümumi şəbəkədən söndürün;

- ən son xəbərləri izləyib verilən tövsiyələrə əməl edin;

- aidiyyəti qurumların köçürülmə ilə bağlı tələblərinə sözsüz əməl edin;

- sürüşmə qəflətən baş veribsə və dərhal həyətə çıxmaq mümkündürsə, evi tərk edin;

- sürüşmə zamanı yuxarı mərtəbədəsinizsə və dərhal həyətə çıxmaq mümkün deyilsə, binanın yuxarı hissəsinə qalxın;

- sürüşən torpaq kütləsindən kənara qaçın və mümkün qədər hündür yerə çıxmağa çalışın;
- sürüşmə sizi açıq havada yaxalayıbsa, əvvəl önünüzə daş, taxta parçası və ya ağır əşya atın, bunlar torpağa batırsa, hərəkət istiqamətinizi dəyişin;

- sürüşmədən qaça bilmirsinizsə, əllərinizlə başınızı tutaraq zərbədən qorunun, sürüşmənin hərəkət istiqamətinə tabe olun və hər zaman üzə çıxmağa çalışın;

- torpaq altında qalmısınızsa, təşvişə düşməyin. Çünki sürüşmə nəticəsində uçqun altında qalan insanı bir neçə sutkadan sonra da sağ çıxarmaq mümkündür;

- xilasetmə işlərində sükut dəqiqələri təyin olunduğundan vaxtaşırı səs siqnalları verin, yatmamağa çalışın.

Torpaq sürüşməsi zamanı sükan arxasındasınızsa:

- yol boyu sürüşmə əlaməti kimi çökmüş səki, palçıq, yola düşmüş qaya parçaları, yumşalmış və ya boşalmış torpaq gördükdə dərhal yolunuzu başqa səmtə dəyişin;

- körpü və tunellərin torpaq sürüşməsi nəticəsində zədələnmə ehtimalı olduğundan onlardan istifadə etməyin;

- əgər sürüşmə zonasındasınızsa və hərəkət etmək mümkün deyilsə, titrəyiş bitənə kimi təhlükəsizlik kəmərini açmadan avtomobildə gözləyin.