Notes

scheikunde
3 bouwstenen van stoffen
- macro= alles wat je kunt waar nemen met je zintuigen, groot (=waarneming)
- micro= het niveau van de kleinste deeltjes van de stof, niveau van atomen, moleculen en bindingen, klein

- meeste stoffen bestaan uit moleculen
- vaste stof= moleculen dicht op elkaar gestapeld en trillen op hun plaats
- vloeistof= bewegen moleculen langs elkaar
- gas= bewegen moleculen ver uit elkaar

gas vloeistof vaste stof
afstand tussen moleculen -groot -klein -klein
aantrekkingskracht tussen moleculen -klein -groter -maximaal
beweging van de moleculen -snel -op korte -trillend rond een vast punt
afstand langs elkaar

- tussen moleculen zit niks

- model (simulatie)= vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid, je ziet direct wat het resultaat van die veranderde omstandigheden is

- molecuul op microniveau= verklaring voor eigenschappen op macroniveau (smeltpunt, kookpunt, dichtheid, gas, vorm, vloeistof, vorm vaste stof)
- molecuul= meerdere atomen
- een atoom= kleiner dan molecuul, bouwsteen voor molecuul
- niet-ontleedbare stof= element= molecuul van die stof met 1 atoomsoort
- ontleedbare stof= verbinding= molecuul van die stof met meerdere atoomsoorten

- zuivere stof= 1 molecuul
- mengsel= meerdere moleculen

- natuur= 90 atoomsoorten
- door de mens= 118 atoomsoorten
- 50 miljoen verbindingen (ontleedbare stoffen)

indeling= groep
- groep 1= alkalimetalen
- groep 2= aardalkalimetalen
- groep 17= halogenen
- groep 18= edelgassen

- atoomsoorten in groepen met overeenkomstige eigenschappen
- twintig niet-metalen (geen duidelijk overeenkomstige eigenschappen)

metalen heeft de volgende eigenschappen:
- glimmend oppervlak
- geleidt stroom
- geleidt warmte
- vervormbaar (breekt dus niet)
- in vloeibare fase mengbaar met een ander metaal

edelheid van de metalen reactie met combinatie van zuurstof en water
- edele metalen: reageren niet met zuurstof en water (bv. goud, platina, zilver)
- halfedele metalen: reageren bijna niet met zuurstof en water (bv. koper, kwik)
- onedele metalen: reageren wel met zuurstof en water (bv. nikkel, ijzer, zin, tin)
- zeer onedele metalen: reageren heftig met zuurstof en water (bv. natrium, kalium, calcium)

- oxidelaagje= een laagje van een verbinding van het metaal en zuurstof dat ontstaat bij contact met vochtige lucht
- legering= een mengsel van 2 metalen in de vaste fase, wordt gevormd door de metalen in gesmolten toestand te mengen

atoomsoort kleur
waterstof wit
koolstof zwart
stikstof blauw
zuurstof rood
fosfor oranje
zwavel geel
chloor groen

- molecuulformule= geeft de soort en het aantal atomen in een molecuul weer
- index= het symbool van een atoomsoort geeft aan hoeveel van deze atomen er in een molecuul zitten
- coëfficiënt= geeft het aantal moleculen weer

- elementen bestaan niet uit moleculen, behalve de zeven elementen met twee-atomige moleculen.
twee-atomige elementen
waterstof H²
stikstof N²
fluor O²
chloor Cl²
broom Br²
jood I²

- atoommassa/molecuulmassa= druk je uit in de atomaire massa-eenheid u
atoommassa's
waterstof 1,0u
koolstof 12,0u
stikstof 14,0u
zuurstof 16,0u
fosfor 31,0u
zwavel 32,1u
chloor 35,5u

massapercentage= massadeel : massageheel x 100%
bv. H²O
H= 2 x 1,0u= 2,0u
O= 1 x 16,0u=16,0u
H²O= 2,0u + 16,0u= 18,0u
2,0 : 18,0 x 100%= 11,1%

atoombouw van John Dalton= atoom zijn harde bolletjes= verklaring voor chemische reacties
atoommodel van Rutherford= atoom is opgebouwd uit protonen (p), neutronen (n) en elektronen (e-)= verklaring voor elektrische stroom (bestaat uit niks (bijna))
- atoomkern= 1+ geladen protonen en de ongeladen neutronen
- in een wolk rond de atoomkern= 1- geladen elektronen

- atoomnummer= aantal protonen
- massagetal= aantal protonen + aantal neutronen
- lading= aantal protonen - aantal elektronen
protonen= elektronen

- isotoop= atoom met evenveel protonen (en elektronen), maar een ander aantal neutronen