Notes

Rekrutacja Do SP 2020-2020 - Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa - BIP MK
Eadem ratione etiam fieri possunt scoti seu grossi, et oboli, prout placuerit. Postea vero quam evanescerent novi solidi iam scoti facti eo, quod etiam per marchiam essent accepti, placuit eos grossorum estimatione revocare, hoc est sub solidis tribus, maximo errore et tanto procerum consilio prorsus indigno, perinde ac si Prussia sine illis esse non posset, quamvis non essent meliores denariis quindecim tunc currentis monete, ubi iam multitudo etiam premebat estimationem ipsius. Sicque novi illi solidi, cum iam meliores essent plus quam duplo solidis recentibus, facti sunt scoti, ut iam XXIIII pro marcha levi computarentur: perit ergo quinta pars bonitatis monete in marcha. At contendet fortasse aliquis exilem monetam usibus humanis commodiorem esse: nempe subvenientem pauperitati hominum, reddentem levi pretio annonam et cetera vite mortalium necessaria facilius suppeditantem; per bonam autem monetam omnia chariora reddi, colonos ac censu annuo oneratos preter solitum gravari. Cum autem minime conveniat novam ac bonam monetam introducere antiqua viliore remanente, quanto hic magis erratum est vetere meliore remanente viliorem novam introducendo, que non solum infecit antiquam, sed, ut ita dicam, expugnavit.

Cum ergo tantis viciis laboret Prussiana moneta et per eam tota patria, soli aurifices et hi qui bonitatem metalli callent eius erumnis fruuntur. Monetam vero Prussianam in primam illam dignitatem erigere difficillimum est et post tantum casum forte impossibile, cum quevis eius. Cui errori dum sub magistratu Michaelis (et) Rusdorff obviare vellent ac monetam in pristinum meliorem statum reducere, cudebant novos solidos, quos nunc grossos vocamus: sed cum antiqui viliores non viderentur sine iactura aboleri posse, una cum novis insigni errore permanserunt. Cui si quis adhuc obviandum arbitretur per hoc videlicet, ut remanentia vetera nummismata tanti minoris estimentur comparatione nove monete, quantum eorum valor deterior est aut exilior; sed hoc sine magno errore fieri non poterit. Constant enim ex dimidio eris et altera medietate argenti et eorum marche VIII per LX pendent prope libras duas. Novorum igitur solidorum marche VIII per sexaginta, libram unam puri argenti continebant: quod ex eorum compositione satis apparet.

Invenimus igitur in antiquis recessibus ac litterarum monumentis, quod sub magistratu Conradi de Iungingen, hoc est proxime ante bellum Tane(n)bergense, emebatur selibra, id est marcha argenti puri, marchis Pruthenicis duabus et scotis VIII, quando videlicet tribus partibus argenti puri quarta pars eris admiscebatur, et ex libra dimidia eius masse solidos CXII faciebant. Crescunt enim ac decrescunt eciam ad monete conditionem: presertim aurum et argentum, que non ere vel cupro sed auro et argento appreciamus, nam aurum et argentum dicimus esse tanquam basim monete, cui incubat eius estimatio. Sed iam dictum est pretium eius fuisse solidos CXL in selibras, reliquum, quod in IX solidis et tertia (parte solidi) deerat, estimatio monete supplevit. Quod si renitente principe Prussie fieri non posset, eo quod propriam officinam habere contenderet, duo ad summum designentur loca: unus in terris Regie Maiestatis, alter in ditione principis. dokumenty solidi antiqui pro uno novo, factumque tunc est, quod duplex marcha plebi ingereretur: novorum videlicet solidorum et antiquorum. Iusta autem et equa monete estimatio est, quando paulo minus auri vel argenti continet, quam pro ipsa ematur: utpote quantum pro expensis dumtaxat monetariorum oportuerit deduci, debet enim signum ipsi materie aliquam addere dignitatem. Religuum est, ut ex transverso auri et argenti commutandi rationem exponamus.

Antiqui vero pondere, ut dictum est, pares illis, valore ex dimidio, cum enim quartam solummodo partem argenti haberent, marche XVI e libra argenti puri veniebant, pendentes quadruplum. Sole etiam monete et maxime argentee es commisceri propter duas (ut existimo) causas, videlicet: quo minus exposita sit insidiis expilantium et conflantium ipsam, quod futurum esset, si ex sincero argento constaret; secunda, quod massa argenti in minutas partes et scrupulos nummorum fracta retineat cum ere admixto convenientem magnitudinem. Dissidebant ergo grossi cum solidis in quinta vel sexta parte minus valentes a constituto et fallaci et iniqua extimatione detrahebant dignitati solidorum. Cepitque quatuor partibus eris quinta argenti in solidis antiquis misceri, donec marche XX argenti libra commutarentur. Nam marcha ponderis, est libra media, at marcha numeri constat solidis LXta: que omnia vulgo nota sunt. At floreni Ungarici CX iusti et equalis ponderis, per grana videlicet LXXII, inplent libram unam (libram semper intelligo, que continet marchas duas ponderis). Oportet autem id, quod mensura esse debet, firmum semper ac statum servare modum, alioquin necesse est confundi ordinationem reipublice, ementes quoque et vendentes multipliciter defraudari, quemadmodum si ulna, modius, pondusve certam quantitatem non servet. Alioquin inanis erit renovande monete opera, et confusio posterior fortassis peior priore. Et quod principes utrinque nihil lucri ex monete cussione sentiant, sed tantum dumtaxant eris addatur et ipsa extimatio valorem excedat, ut impendiorum iactura sarciri possit et conflandi monetam adimatur occasio.


Interim vero vilescente in dies magis ac magis moneta decrescit et patria nostra atque hac peste et aliis calamitatibus usque ad ultimum pene funus perducta est. Constat preterea ipsa loca, que bona moneta utuntur, artibus et opificibus egregiis nec non et rerum affluencia pollere, ac contra, ubi vilis moneta in usu est, ignavia, desidia ac resupinato ocio tam bonarum artium quam ingeniorum culturam negligere atque omnium eciam rerum abundantiam interire. Oboli vero in suo usu manebant, ita ut pro solido antiquo sex dumtaxat commutarentur, pro novo vero XII. Nec magnopere monete exaltatio censuales gravare poterit, qui, si plus solito suo dominio pendere videantur, fructus terre, pecora et id genus rerum suarum maiori eciam ipretio sunt vendituri, reciprocam enim dandi accipiendique vicissitudinem proportionata monete mensura compensabit. Hinc illa vulgaris et perpetua querimonia aurum, argentum, annonam, familie mercedem, opificum operam et quicquid in humanis usibus est, solitum transcendere precium, sed oscitantes non expendimus omnium rerum charitatem ex vilitate monete provenire. Verum si communem utilitatem negare utique non poterunt prestantem monetam non modo reipublice, verum etiam sibi ac omnium hominum ordini salutarem, exiguam vero perniciosam esse. Et que de moneta argenti exposita sunt, possunt etiam pro maiori parte ad auream referri.


Website: https://wzorypdfi.pl/artykul/3268/decyzja-odmowna-stypendium-szkolne-forum-ops