Notes

80 not ortalaması, favori olmayan ve vasat üstü bir anadolu lisesinden mezun biri olarak 2 sene önce ilk 100e girmemi sağlayan tüyoları yazıyorum arkadaşlar. "bu çocuklar nasıl yapıyor amk" diyenlere, gerçekten tavsiye isteyenlere güzel bir cevap niteliğinde olduğunu düşünüyorum yazdıklarımın.

1. sınav senesine giriş :

-hedeflerinizi koyun. ygs'den bir ay önce ygs konularınız, lysden en az 2 hafta önce lys konularınızın bitirmiş olmak konu bazında çok ideal bir hedef.

-hedefinizi ve kendinizi analiz edin. ilk 3 sene bomba gibi gitmişseniz, çok da çalışkansanız dershane+okul+bireysel çalışma kombinasyonu işe yarayabiliyor. ama benim gibi sadece son sene adam gibi çalışmaya başlayacaksanız o konuların yetişmesi çok zor. özel ders almayı düşünebilirsiniz. ilk amacınız unutmayın ki konuları yetiştirmek, ne gerekiyorsa yapın.

-ailenizden maddi yardım alın. aile faktörü çok önemli sınav zamanında. eğer dershane ve özel derse ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız alın ailenizi karşınıza ve derdinizi anlatın. pek çok hocayla görüşün fiyat/performansı en iyi olanlarından gereken sayıda ders alın. eğer aileniz akıllılık edip sırf bu sene için para biriktirmişse işiniz daha kolay. evet kapitalist eğitim sisteminde yaşıyoruz ve para çok önemli.
eğer ailenizi veya kendinizi bu işe ikna etmekte zorlanıyorsanız kendinize şu soruyu sorun : bir sene daha kalırsam ne kadar masraf doğacak? para olarak elbet fazla, bir de hayatınızdan yitirilmiş 1 senelik süre de büyük bir kayıp....

şimdi hedefiniz belli, hedefe nasıl ulaşacağınız belli. artık sene içine doğru bir yolculuk yapabiliriz.

2. sınav senesi psikolojisi

-arkadaşlar bu sene pek çok insan yüzük görmüş golluma dönüyor. 3 sene boyunca karı kız peşinde koşan herifler evlerinden çıkmıyor vesaire. stres tavan yapıyor. bu yüzden stresinizi kontrol etmeyi öğrenin.

bu dönemde stres oku iki ibre arasında gidip geliyor, biri çok çalıştım stresi, öbürü az çalıştım stresi. uzunca açıklamak gerekirse, test çözmeyip o gün dışarıda arkadaşlarınla içersen gece "bugün hiç ders çalışmadım" deyip streslenebilirsiniz ya da tam tersi bir hafta evden dışarı adım atmamış biri sosyal ihtiyaçlarını karşılayamadığından ve rahatlayamadığından ötürü streslenebilir. işin kötü tarafı 2. örnekteki insanlar genelde streslerini "daha çok ders çalışmalıyım" olarak yorumlar ve bu kısır döngüye girer. hani sınıf 1.si kız lysde ilk 10.000 e giremiyor ya, bu onun asıl nedeni.

ne yapıyoruz o zaman? günlük hedefler koyuyoruz kendimize. herkesin bünyesi farklı, deneme yanılma yöntemiyle 1 haftada bulabileceğiniz bir şey günlük hedefler. mesela ben asla 200 sorunun altına inmezdim ama 300 sorunun üstüne de çıkmazdım. ortalama günlük 250 soru(ödevler dahil, bireysel çözülecek) + yanlış soruların cevaplandırılması + konu tekrarı bir günde en fazla 4-5 saatinizi alır. zaten siz de 4 saatlik bireysel çalışmanızı özellikle hafta içi günleri geçmemeye çalışın.

şimdi şöyle düşünebilirsiniz, 8 saat okul üstüne 4 saat dershane eve geldim halim kalmadı vallahi corwin...
burada şöyle bir iki yaptığım çakallığı anlatayım sizlere. dershaneden eve geldiğimde saat 21.30 olurdu ben 22.00 da kafamı gömerdim yastığa. sonra saat sabah karşı 4'te alarmım çalardı ve uyanırdım. kahvaltı tuvalet derken 4.30 olurdu saat. 7deki servise kadar 2.5 saat kazanmış olurdum. hem güne yeni uyanmış olmanın zindeliği ve kafa rahatlığı hem zaten beynin maksimum performans gösterdiği vakitler uyandıktan sonraki ilk 2 saat. hem de 4 saatlik ders çalışma programımın yüzde 65inden fazla bir kısmını sabah atlatmış olmanın verdiği dayanılmaz hafiflik... ilk bir iki hafta uyanmakta zorluk çekebilirsiniz, ama sonra alarmsız uyanmaya başlıyorsunuz.

şimdi sabah çalışmanın bizi rakiplerimizden ayıran en önemli özelliklerine gelelim. herkes gece çalışır arkadaşlar. adam saat 22 de evine gelir gece 2 ye kadar ders çalışır. 7 de uyanacağını farz edersek 5 saat uyku uyumuş olur. onun yorgunluğuyla okula gider herif zaten asıl ayılması saat 9u 10u bulur ve beynin full fonksiyon çalıştığı o 2 saati boşa harcamış olur. üstüne bir de hala bitirmesi gereken 4 saatlik bir çalışma programı var arkadaşın!

şimdi 2.5 saat bitti geriye kaldı 1.5 saat. bunu da kafanıza göre dağıtın arkadaşlar. okul dershane arası boşluğa 45 dakikalık bir süre sıkıştırabilirsiniz. lisedeki sözde dolu eylemde boş derslerinizden bir tanesinde çalışabilirsiniz. oldu size 4 saat ve daha dershane başlamadı bile!

bir kaç küçük notum var burada: öğle tatilinde ders çalışmayın çıkın sosyalleşin manitanızla takılın alt dönemlere takılın. o sizin gün aranız. kafanızı adam akıllı boşaltın ve kendinizi resetleyin o saatte.

hafta sonları için konuşmak gerekirse, pazar günlerinizi boş tutmaya çalışın. genelde dershane sınavları o zaman oluyor, ayrıca çıkıp gezmek için çok güzel bir tarih. şimdi ben günde ortalama 250 soru çözüyordum ya, pazarları saat 10 da başlayacak sınav için yine baya erken bir saat olan 6-7 gibi kalkardım. bir ygs 160 soru, 250-160 = 90 soru civarı çözerdim sabahları. eksik olduğum konular, yeni öğrenmiş olduğum şeyler hakkında olurdu bu sorular. sonra sınava taze bilgiyle girerdim sınavın amına koyardım. sınav çıkışı da günlük hedefime ulaştığım için alırdım manitamı gezerdim ya da bize giderdik artık siz düşünün.

bu kısmı özetlersek: günlük çalışma hedefinizi belirlediniz, bunu gün içinde beyninizin en rahat çalıştığı saatleri baz alarak dağıttınız. 10da yatıp 4te kalkasanızda arkadaşlarınızın içinde uyku düzeni olan tek insan sizsiniz. ayrıca öğleden sonraları ve haftasonları gezip tozacak zamanınız var. bu sayede ders çalışmama ve gezmeme stresinizi dengelemiş oldunuz.

3. sınava çalışmak
-şimdi şu ana kadar konular üzerinden çalışıyorduk, ki pek çok öğrenci burada işin ucunu bırakıyor. kimse sınava çalıştığını hatırlamıyor. bir sınav nasıl çözülmeli sorusunun cevabı pek çok insanda yok! özellikle ygs için konuşacağım burada o yüzden iyi okuyun.

sınavda yapmanız gereken 3 şey var.
1. süreyi doğru kullanmak
2. sınav anında stresi yönetebilmek
3. maksimum net sayısına ulaşmak

süreyi doğru kullanabilmek için zamana karşı yarışın derler. doğru da söylüyorlar. ama hız yaparken dikkatinizi de kontrol etmeniz gerekir. bu yüzden isviçredeki bilim adamları turlu sistemi icat etmişler.
turlu sistem: şimdi 40x4 olan sınavımızı 10x4x4 şeklinde bölüyoruz. sonra fen matematik türkçe ve sosyal arasında sayılsal-sözel-sayısal-sözel veya tam tersi bir sıralama yaratıyoruz ( ki beynimizin aynı yeri meşgul olmasın sürekli). sonra sıralamadaki ilk dersin ilk 10 sorusundan başlıyoruz çözmeye.

o ilk 10 soruyu çözerken sadece cevabını bildiğimiz soruları işaretliyoruz, eğer 15 saniyede çözemediyseniz soruyu boş bırakıyoruz, 15 saniyede eleyebileceğiniz kadar şık elemeye çalışın. 10 sorunun ilk turu bitince 2. tura başlıyoruz. yine aynı o 10 soru içerisinden boş olanlara bakıyoruz ama en fazla 20 30 saniye. eğer soruyu çözersek ne ala, çözemezsek iki şıkka indirmeye çalışıyoruz, 2 şıkka inerse ve çözememişsek hala hemen geçiyoruz. baktınız soru kıl, iki şıkka bile indirmeden geçebilirsiniz.

sonra sıradaki dersin ilk 10 sorusuna geçmeden bi 15 saniyelik ara veriyoruz, derin nefes alıyoruz. etrafa bakıyoruz. saati kontrol ediyoruz. hızımız gerektiği düzeyde mi karar veriyoruz. aynı zamanda beynimiz bi rahatlıyor. sonra sıradaki derse geçiyoruz. 2 tur, sonra diğer dersin ve aynı şekilde gidiyor bu. sonra 10-20 arası soruları çözmeye en baştaki dersten devam ediyoruz. bunu sonuna kadar götürüyoruz. son dersin 30-40. sorular arasındaki kısmın 2.turu da bittikten sonra, boş bıraktığımız sorulara dönüp kalan süremizi tepe tepe harcıyoruz.

turlu çözmenin esprisi 40 soru üst üstte türkçe çözüp uykuya dalacağımıza, her 10 soruda bir konuyu değiştirip ayık kalıyoruz. beynimiz amcıklanmıyor. her 2 turda bir süreyi ve kendimizi kontrol ettiğimizden, sınavın kontrolü de bizde oluyor. zamanın farkındalığını kaybetmiyoruz. konu sürekli değiştiğinden dikkatimizi toplamak daha kolay oluyor. ve inanın, düz çözenlerden istemeden daha hızlı çözmeye başlıyorusunuz.

bu arada çaktırmadan sınav anındaki stressini yönetmeyi de öğrettim size. turlu sistemdeki aralarınızı çok iyi kullanın :)

3: maksimum nete ulaşmak. şimdi ilk amacımız soruyu doğru çözmekti, eğer doğru cevabı bulduğunuza inanıyorsanız işaretleyin ve geçin. eğer bulamadıysanız, 2 en olası şıkka indirmeye çalışın soruyu. sonra da sallayın. evet sallayın. hayatınızın en önemli sınavında bile sallamayacaksınız diye bir şey yok. şimdi şöyle bir hesap yapalım : 10 soruyu 2 şıkka indirdiniz ve salladınız; hepsinin yanlış olma ihtimali 2 üzeri 10. yani 1024te bir. 9unun yanlış olma ihtimali 2 üzeri 9, yani 512; 8inin yanlış olma ihtimali ise 256 da bir. zaten 8 yanlış 2 doğru olduğu zaman 0 net kalıyor elimizde. o zaman ihtimalleri toplayalım: 7/1024 yapıyor yamulmuyorsam. yani 10 soru sallarsanız karlı çıkma ihtimaliniz 1017/1024. o yüzden 2 şıkka indirdiğimiz soruyu sallıyoruz, çözemediğimiz soruyu da olabildiğince 2 şıkka indirmeye çalışıyoruz.

buranın özeti turlu sistem ve sallama mantığı idi. ayrıca bir ipucu daha, bu sistemleri oturtmak için düzenli deneme sınavı çözün. hele ygs'ye bir ay kala kişisel soru kotanızdan sayılacak şekilde her gün ygs denemesi çözebilirsiniz. köpeğiniz olsun ygs sizin.

4. boş vakitleri değerlendirmek. eveeet size konu nasıl çalışılır, stresle nasıl başa çıkılır, sınava nasıl girilir göstermiş oldum. ama farkındaysanız bunları yaparken size olabildiğince boş vakit kazandırmaya çalıştım.
bu boş vakitlerde ne yapmalıyız ki işin bokunu çıkartmayalım?

-ilk tavsiyem sevgiliniz varsa onla takılın. birbirinize destek çıkın o sene. ayrılık falan düşünmeyin, ayrılacaksanız da şu aralar ayrılın. ayrıca sevgiliniz dönemdaşınız olsun yoksa çok zorlanırsınız.

-bir başka tavsiyem her ay 3 gün kafa iznine çıkın. o tarihlerde için içecekseniz, bilgisayar oynayacaksanız kurun pcyi oynayın arkadaş. 3 günün sonunda zaten masaya isteyerek oturuyorsunuz ders çalışayım artık diye. rahatlık en önemli şey unutmayın.

-insanlara ders çalıştırın. şimdi bizim okulun inekleri ya ders anlatma özürlüsüydü ya da direk anlatmıyordu benciller! o yüzden insanlar bana geliyordu derslerde veya teneffüslerde. üşenmeyin ve ders anlatın arkadaşlar. her ders anlatışınız, her başkasına açıkladığınız soru arabanızın üstüne bir kat cila atmak gibi bir şey. hem unutmazsınız, hem mantığını kavrayamadığınız yerleri şıp diye öğreniverirsiniz, hem arkadaşlık ilişkileriniz gelişir. bazen siz bir konuyu anlamayınca yardım istemekten de çekinmezsiniz böylelikle :).

-kalabalık arkadaş gruplarıyla takılmayın. masanızda en fazla 4 kişi bulunsun. bu sene sadece size en yakın olanlarla dışarı çıkın gezin. sosyal ortamda da kasılmaya gerek yok değil mi?

-----

biraz baştan savma olmuş olabilir, ama burada yazdıklarım gerçekten işime yaramış şeylerdir. başarılar.