Notes

COVID-19 HASTALARI IÇIN ÖNERILER-1:
Hastalığı öğrendikten sonra dikkat etmenlz gerekenler:
Ağır Covid-19, mide- bağırsak tutulumu tablosudur. Akut ishal hastahg1 nasıl tedavi edilmesi gerekiyorsa, birebir ayni metotlarla ve ACiL-HIZLI bir şekilde tedaviye başlanmadır. Bir zaman sonra ortaya çakan kabızlık ve aşırı bağırsak gazları, HAYATİ önemi olan bir problemdir. Mutlaka önlenmelidir. Kabızlık ve gaz yakması, başladığında, gıdalarla içleşmezse, mutlaka doktor kontrolünde laktuloz ve gaz giderici ilaç kullanılarak giderilmelidir. Aksi halde, hastalık başladıktan ortalama yedi gün sonra, akciğerlerinizde aşırı lenf sıvısı birikerek, nefes darlığı yaşamanıza sebep olur. Öncesinde tedbir alınmadığı için sonradan gelişen bu klinik duruma pnömoni denmektedir.

SIVI ALIMI : En erken zamanda içebildiğiniz kadar sıvı içmeye başlayın. Yanınızdan suyu ayırmayın.
Yaşlılarda bağırsak hücrelerinin kendini yenileme kabiliyetleri zayıftır. Bu sorunu doğru beslenmeyle aşmaya çalışın.

Ayran (Tansiyonunuz normalse az tuzlu), yoğurt, sarı kayısı kompostosu, dağ kekiği + limon çayı, kefir, nane+limon çayı, her türlü çorba (özellikle işkembe, kelle paça çorbası, kemik ilikli çorbalar vs.) tüketin. Hazır meyve sularına yaklaşmayın.

Akşam 18.00 den sonra kesinlikle sıvı almamaya çalışın. Gece geç vakit sıvı almaya devam ederseniz, uyku uyumanıza engel olacak kadar aşırı öksürük yapabilir. Bu da, vücut direncinizin düşmesine sebep olur.

Havalandırma: "Bir defa hastalandım nasıl olsa" diyerek havalandırmayı ihmal etmek büyük bir yanlıştır. Havalandırması yapılmayan oda havasına, kendi solunum yollarınızda bulunan virüsünüzü salarsınız. Kendi saldığınız virüsle her gün tekrar tekrar enfekte olmaya devam edersiniz. Yakınmalarınız gün geçtikçe artar. Hafif enfeksiyondan ağır enfeksiyona geçenlerin çoğunun ağırlaşma sebebi, hastalandıktan sonra ortam havalandırmasını ihmal etmeleridir. Bu sebepten, havalandırma en önemli tedbirdir. Aksi halde tekrar tekrar, her geçen gün vürudunuza ilave virüs almaya devam edersiniz. Hastalık tablonuzu ortama saldığınız kendi virüsünüzle artırırsınız.
Mümkün olduğunca evdeki tüm camlar sürekli açık olmalıdır. Gece yattığınız odanın penceresi 2 parmak açık kalacak şekilde sabitlenmelidir.
Paranazal Sinüs Lavajı: Mümkünse günde 5-6 defa ve özellikle yatmadan hemen önce, genzinize bolca su verin ve kuvvetli bir şekilde sümkürerek boşaltın. Virüs vücudunuza, burun ve ağızdan soluk alıp vermekle girer. ilk olarak sinüslerinizin çevresine yerleşir ve bu bölgedeki salgıların içinde çoğalır. Sümkürmek, virüsle bulaşık salgıların uzaklaştırılmasını sağlar. Aksi halde gündüzleri ve özellikle de gece yatarken, refleks yutkunmayla farkında olmadan virüsle bulaşık salgılar mide ve bağırsaklarımıza inerek hastalığı artırır.

Hareketlilik: Hareketlilik olmazsa olmazdır. Tedavinin en önemli parçasıdır. Sürekli bir hareket halinde olun. Mutlaka uğraşacak bir işiniz ve aktiviteniz olsun. Saat başı, hafif baş, boyun, omuz, kol ve gövde hareketleri yapın. Vücut egzersizlerine tam olarak iyileşene kadar, ara vermeden devam edin.

Uyku: Gündüz uyku uyumayın. Mümkünse gece 23.00 gibi uyumaya çalışın .Sırt üstü yatıp uyumayın. Yüzükoyun yatın ve deliksiz bir uyku uyumaya çalışın. Yatış pozisyonunuz tedavinizin bir parçasıdır. Yüzükoyun yatmak, akciğerlerin lenfatik drenajını, temizlenmesini kolaylaştırır ve iyileşmeyi hızlandırır. Normal uyku düzeni, hormonal dengenizi fizyolojik sınırlarda tutarak, iyileşmeyi kolaylaştırır
Kabızlık ve bağırsak gazları : Kabızlık ölüme kadar götüren kötü tablonun başladığının habercisidir. Belli belirsiz bir ishal sonrasında meydana gelir. Geç farkına varma ihtimalliniz yüksektir. "Zaten iştahsızım. Yemek yemedim. Ne yedim ki lavaboya götürsün?" demeyin.
Kesinlikle ilk günden itibaren kabızlığa karşı önlem alınmalıdır. Bunu önlemek için, sabah akşam birer kase yoğurt+ kayısı reçeli+ 1 çay kaşığı çörek otu yağı birlikte karıştırıp tüketin. Sarı kayısı kompostosunu bolca tüketin. Sürekli bir şeylerle meşgul olun ve hareketli olun. Hareket kabızlığı önler. Hareketsizlik, sonuçta kabızlığa sebep olur. Kabızlık ve bağırsak gazı yakınmalarınız düzelmezse, en kısa zamanda doktor önerisiyle laktuloz ve gaz giderici ilaç kullanmanız gerekebilir. Bunun için doktorunuza danışın. Mide barsak gazlanın fazla olması, gizli kabızlığın belirtisi olabilir. Bu tarz yakınmalarınız için mutlaka doktorunuzdan bağırsak gazı giderici ilaç talep edin. Aksi halde barsak içi basıncın artması sebebiyle nefes darlığı sorunu başlar.

Beslenme: Ekmek, pilav, kuruyemiş, taze süt vs. gibi kabızlık ve aşırı barsak gazı yapabilecek tüm gıda maddelerinden uzak durun.
SON SÖZ: Ağır Covid-19 bağırsak tutulumudur. Erken tedavi edilmezse 7 gün sonra nefes darlığı başlar. Pnömoni hastalığın kendisi değil, sonradan gelişen bir komplikasyonudur. Hastalığın kendisini erkenden kontrol altına alırsanız, pnömoni denilen tablo asla meydana gelmez. Ilık günden itibaren yukarıdaki önerilere dikkat edelim.
Uzm. Dr. Orhan Kara-Enfeksiyon Hastakileri ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
Twitter : @orhan34441