Notes

İhracata Yönelik Sonuç İşlemleri
İhracata yönelik sonuç işlemlerinin bir kısmı doğrudan Gümrük Mevzuatıyla ilgili olurken, bir kısmı da başka mevzuat ve düzenlemelerle ilişkilidir. Bu noktada ihracat sürecinde ihracata yönelik dört temel sonuç işlemi vardır. Bunlar:
KDV iadelerinin alınması veya mahsublaşılması
Eğer kullanılmışsa Türk-Eximbank kredilerine ilişkin taahhütlerinin kapatılması
Eğer kullanılmışsa Dahilde İşleme Rejimi (DİR) ile ilgili taahhütlerin kapatılması
Eğer kullanılmışsa Hariçte İşleme Rejimi (HİR) ile ilgili taahhütlerin kapatılması
Dünyanın birçok ülkesinde benzerleri olduğu gibi, Türkiye’de ihracatın teşvik ve geliştirilmesi amacıyla devlet tarafından kurulan kuruluşlardan biri de Türk-Eximbank’tır. İhracat sürecinde eğer ihracatçı Türk-Eximbank’ın taahhüt yaratan bir hizmetinden yararlanmışsa, ilgili süreler içerisinde bununla ilgili taahhütlerini kapatmalıdır.
Dahilde İşleme Rejimi (DİR) ve Hariçte İşleme Rejimi (HİR) Gümrük Mevzuatıyla doğrudan ilişkilidir. Ancak ihracat sürecinde bu rejimlerle ilgili ihracatçının kapatması gereken taahhütlerin doğabilmesi için, öncelikle ihracatçının bu rejimler kapsamında faaliyette bulunmuş olması gerekir.

İhracattan Kaynaklanan Kambiyo Taahhütlerinin Kapatılması

İhracattan kaynaklanan kambiyo taahhütlerinin kapatılması konusu doğrudan Türk Parasının Kıymetinin Korunması Mevzuatıyla ilişkilidir.
İhracat ile kazanılmış olan paraya yönelik yapılması gereken işlemler ise kambiyo mevzuatında açıklığa kavuşturulmuştur. Buna göre;
İhracatçı işletme döviz cinsinden yapmış olduğu ihracatının bedelini belirli süreler içerisinde yurda getirmelidir. Bu noktada yurda getirilen dövizin Döviz Alım Belgesi (DAB) ile Türk Lirasına çevrilmesi gerekmektedir. Türkiye’de DAB’ni düzenlemekle yetkili olan kuruluşlar ticari bankalar ile özel finans kurumlarıdır.
DAB’nin düzenlenmesinde ihracatçının 100.000 ABD Dolarına kadar terkin hakkı vardır. Diğer bir ifadeyle bir Gümrük Beyannamesiyle 100.000 ABD Dolarının altında ihracat gerçekleştirilmişse, DAB alma zorunluluğu yoktur. Ayrıca konuyla ilgili yapılan son düzenlemelerde ihracattan elde edilen dövizin Türkiye’ye getirilmesiyle ilgili süre sınırlamaları ile kambiyo takipleri de kaldırılmıştır.


İTHALATLA TEDARİKLEME VE GÜMRÜK MEVZUATI

İthalat on temel adımdan meydana gelen bir süreçdir. İhracat sürecinde olduğu gibi ithalat sürecindeki aşamalar da aktif ve pasif nitelikteki adımlardan meydana gelmiştir.

İthalat sürecinde yurtdışındaki tedarikçiyi doğrudan ilgilendirmeyen adımlar, pasif adımlar olarak adlandırılabilir. Aksine işletmenin yurtdışındaki tedarikçisini doğrudan ilgilendiren adımların da aktif adımlar olarak adlandırılması mümkündür. Örneğin ithalat süreci içerisinde “İthalatçı Sıfatının Kazanılması” adımı, pasif bir adımdır. Çünkü bu adımın yurt dışındaki tedarikçiyle doğrudan bir ilişkisi yoktur. Buna karşılık “İhracatçıyla Detayların Görüşülmesi” adımı aktif bir aşamadır ve doğrudan yurt dışındaki tedarikçiyle ilişkilidir.

İthalat sürecindeki aşamaların aktif ve pasif adımlar şeklinde ayırt edilmesi, söz konusu adımların Gümrük Mevzuatıyla ilişkilerini belirleyebilmek açısından önemlidir. Çünkü istisnai koşullar dışında ithalatta Gümrük Mevzuatını ilgilendiren konular genellikle pasif adımlar içerisinde yer alır. Süreç içerisindeki aktif adımlar da ağırlıklı olarak uluslararası tedarikleme çalışmalarıyla ilişkilidir. İthalat sürecinde Gümrük Mevzuatıyla yakından ilişkili olabilecek pasif adımlar şunlardır:

İthalatçı Sıfatının Kazanılması
İthalatla İlgili Ön Araştırmanın Yapılması
İthalatla İlgili Belgelerin Gelmesi ve Teslim Alınması
İthalatla İlgili Malların Gelmesi ve Teslim Alınması
İthalata Yönelik Gümrüklemenin Yapılması
İthalattan Kaynaklanan Kambiyo Taahhütlerinin Kapatılması

Belirttiğimiz bu pasif adımlara ek olarak, daha çok uluslararası tedarikleme çalışmalarını ilgilendiren ithalat sürecindeki aktif adımlar da şunlardır:
Tedarikçi Niteliğindeki Potansiyel İhracatçıların Bulunması
Potansiyel İhracatçılarla Detayların Görüşülmesi ve Pazarlıkların Yapılması
İhracatçı ile Anlaşmanın Sağlanması
Tarafımızca Akreditifin Açılması ve İhracatçıya Bildirilmesi (Eğer ödeme yöntemi akreditifliyse)
İthalatçı Sıfatının Kazanılması
Gümrük Mevzuatı açısından bir işletmenin ithalat yapabilmesi için öncelikle ithalatçı sıfatına sahip olması gerekir ve ithalat sürecinde bu aşama pasif bir adımdır. İhracatçı sıfatının kazanılmasında olduğu gibi, ithalatçı sıfatının kazanılmasında da öncelikli şart, ilgili işletmenin tacir sıfatına sahip olması koşuludur.
İhracatçı sıfatının kazanılmasında tacir sıfatına haiz olan ticari işletme iştigal alanına uygun bir ihracatçı birliğine üye olması gerekir.

Eğer ticari işletmeyi bir gerçek kişi tacir işletiyorsa, aşağıdaki belgelerle herhangi bir gümrük idaresine başvurarak, sisteme gerekli bilginin girişini sağlaması yeterlidir:

Gerçek kişi tacirin noter onaylı nüfus cüzdanı fotokopisi,
Gerçek kişi tacirin Oda Sicil Kayıt Belgesinin orijinali veya noter onaylı fotokopisi,
Gerçek kişi tacirin noter tasdikli imza beyannamesinin kendisi veya yine noter tasdikli fotokopisi,
Eğer ithalat işlemlerini gerçek kişi tacir adına, dolaylı temsil vasıtasıyla bir gümrük müşaviri yapacaksa, ilgili gümrük müşavirine vermiş olduğu vekaletin aslı veya noter tasdikli örneği,
Eğer ithalat işlemlerini gerçek kişi tacir adına doğrudan temsil vasıtasıyla işletmede çalışan bir personel yapacaksa, ilgili temsil belgesinin aslı veya noter tasdikli örneği.

Ticari işletmeyi tüzel kişiliğe sahip bir tacir işletiyorsa, bu durumda tüzel kişi tacirin ithalatçı sıfatını kazanabilmesi için, aşağıdaki belgeleri gümrük idaresine sunması gerekmektedir. Bunlar:
Şirket vergi levhasının noter onaylı örneği,
İlgili vergi dairesinden alınan vergi mükellefiyet yazısının aslı ya da noter onaylı örneği,
Şirket Kuruluş Ticaret Sicil Gazetesinin aslı ya da noter onaylı fotokopisi,
Şirket imza sirküleri aslı veya noter onaylı fotokopisi,
Eğer ithalat işlemlerini tüzel kişi tacir adına, dolaylı temsil vasıtasıyla bir gümrük müşaviri yapacaksa, ilgili gümrük müşavirine verilmiş olan vekaletin aslı veya noter tasdikli örneği,
Eğer ithalat işlemlerini tüzel kişi tacir adına doğrudan temsil vasıtasıyla işletmede çalışan bir personel yapacaksa, ilgili temsil belgesinin aslı veya noter tasdikli örneği.
Yukarıda belirtmiş olduğumuz belgeleri gerçek kişi veya tüzel kişi tacirin gümrük idaresine teslim etmek zorunluluğu vardır. Bu belgeler gümrüklerde hem ithalat işlemleri hem de ihracat işlemleri için gereklidir.
İthalatla İlgili Ön Araştırmanın Yapılması
Uygulamada ticari işletme gerçekleştirmeyi planladığı ithalata yönelik ön bir araştırma yapmak zorundadır. Bu araştırma iki temel boyutta yapılır. Bunlar ithalatla ilgili ulusal alanda yapılan ön araştırma ve uluslararası alanda yapılan ön araştırmalardan oluşmaktadırlar. İthalata yönelik ulusal alanda yapılacak ön araştırma bu adımın pasif kısmını oluştururken, uluslararası alanda yürütülecek ön araştırma bu adımın aktif nitelikli bölümüdür.
İthalata Yönelik Ulusal Alanda Yapılan Ön Araştırma
Bu araştırma aslında tamamen Gümrük Mevzuatıyla ilgilidir ve üç temel amacı vardır. Bunlar:
Gümrük Mevzuatına göre ithalatı planlanan eşyanın ithalatının mümkün olup olmadığını belirlemek,
İthalata konu olan eşyanın ithalatta gümrüklenmesi sürecinde gerekli olan belgeler ve süreçler hakkında önceden bilgi sahibi olmak ve ona göre ithalatı planlamak,
İthalatı planlanan eşyanın ithalatında bir sorun yoksa, olası maliyetleri hesaplamak. Konuyla ilgili detaylı açıklamalar kitabın ilgili ünitesinde geniş bir şekilde yapılacaktır.

İthalata Yönelik Uluslararası Alanda Yapılan Ön Araştırma
Ön araştırmanın uluslararası boyutunda yürütülecek bu kısım aktif bir adımdır ve uluslararası tedarikleme çalışmalarıyla ilişkilidir. İthalata yönelik uluslararası alanda yapılacak hazırlık çalışmasının temel amacı, ithalata konu olan eşyanın en uygun koşullarda hangi ülke veya ülkelerden tedarik edilebileceğiyle ilgilidir.

Özellikle uluslararası akredite ve güvenilirliği olan veri tabanlarında yapılacak araştırmalar, doğru yanıtın bulunmasında yararlı olacaktır. Söz konusu veri tabanları sayesinde ithalata yönelik aşağıdaki bilgilere rahatlıkla ulaşılabilir:
İthalata konu olan malı ihraç eden ülkeler,
İthalata konu olan malın uluslar arası alandaki fiyat eğilimleri.

İthalata Yönelik Potansiyel İhracatçıların Bulunması
Bu aşamada söz konusu ihracatçı ülkeler içerisinde potansiyel ihracatçı işletmelere ve bu işletmelerin iletişim bilgilerine ulaşılmaya çalışılır.
Gümrük Mevzuatıyla ilişkili olmamasına rağmen, genel olarak işletmeler ithalatla yapacakları tedarikleme faaliyetine yönelik potansiyel ihracatçıları aşağıdaki kaynaklardan bulabilirler. Bunlar:
Firmanın sahip olduğu işletme içi kaynaklar,
İnternet ortamındaki rekabet bilgi sistemleri ve veri tabanları,
Kütüphaneler ve ilgili yayınlar,
Ticari fuarlar,
Mesleki örgütler ve kuruluşlar,
Devlet kurum ve kuruluşları,
İlgili sivil toplum örgütleri,
Kişisel ilişkiler.

Potansiyel İhracatçılarla Detayların Görüşülmesi ve Pazarlıkların Yapılması
İthalat sürecinde bu aşama aktif bir adımdır ve Gümrük Mevzuatından çok, işletmenin uluslararası tedarikleme işlevini ilgilendirir.
İthalata Yönelik Anlaşmanın Sağlanması
Bu aşamada ithalatçı ve ihracatçı üzerinde anlaştıkları konuları ve detayları mutlaka yazılı bir anlaşma metni formatında somutlaştırmalıdırlar.
İthalatçı Tarafından Akreditifin Açılması
Bu aşamada ithalatçı ihracatçının lehine ilgili akreditifin açılması için bankasına akreditif açtırma talimatını vermelidir. Ancak daha önce söz edildiği gibi dış ticarette kullanılabilecek tek ödeme yöntemi akreditifli ödemeler değildir. Akreditifli ödemelerin yanında, dış ticarette kullanılabilecek başka ödeme yöntemleri de vardır. Bunlar:
Peşin Ödeme,
Mal Mukabili (Açık Hesap) Ödeme,
Vesaik Mukabili Ödeme
Kabul Kredili (Poliçeli) Ödemeler
İthalatçı Firma Prefinansmanıyla Ödemeler.

İthalata Yönelik Belgelerin Gelmesi ve Teslim Alınması
İthalatçı firma prefinansmanıyla ödemelerin temelinde bir kredi sözleşmesi olduğundan, belgelerin nasıl geleceği ve teslim alınacağı ilgili kredi sözleşmesine göre belirlenir.
İthalata Yönelik Malların Gelmesi ve Teslim Alınması
Bu adım ithalat sürecinde uluslararası lojistik ve kısmen Gümrük Mevzuatıyla ilişkili bir aşamadır. Bu aşamada malların hangi kanal ile teslimi söz konusu ise o yönde bir belgenin düzenlenme zorunluluğu vardır. Bu konşimento, CMR, CIM gibi taşıma yöntemine göre farklılık gösterebilir.
İthalata Yönelik Gümrüklemenin Yapılması
İthalata Yönelik Gümrüklemenin Yapılması aşaması tamamıyla Gümrük Mevzuatıyla ilişkilidir ve gümrükleme çalışması Gümrük Mevzuatı çerçevesinde gerçekleştirilir. İthalata yönelik gümrüklemenin yapılmasında ithalatçı doğrudan temsil ile kendi gümrüklemesini yapabilir. Buna ek olarak, ithalatçının dolaylı temsil ile gümrüklemesini Gümrük Müşavirlerine yaptırması da mümkündür.
İthalattan Kaynaklanan Kambiyo Taahhütlerinin Kapatılması
İhracatta olduğu gibi ithalattan kaynaklanan kambiyo taahhütlerinin kapatılması konusu da doğrudan Türk Parasının Kıymetinin Korunması Mevzuatıyla ilişkilidir.
İthalatçı işletme döviz cinsinden yapmış olduğu ithalatının bedelini belirli süreler içerisinde ihracatçı ülkeye transfer etmelidir. Bu noktada Türkiye’den transfer edilen dövizin Döviz Satım Belgesi (DSB) ile Türk Lirasına çevrilmesi gerekmektedir. Türkiye’de DSB’ni düzenlemekle yetkili olan kuruluşlar ticari bankalar ile özel finans kurumlarıdır.
DSB’nin düzenlettirilmesinde ithalatçının 100.000 ABD Dolarına kadar terkin hakkı vardır. Diğer bir ifadeyle bir Gümrük Beyannamesiyle 100.000 ABD Dolarının altında ithalat gerçekleştirilmişse, DSB alma zorunluluğu yoktur. Ayrıca konuyla ilgili yapılan son düzenlemelerde konuyla ilgili süre sınırlamaları ile kambiyo takipleri kaldırılmıştır.

İthalattan Kaynaklanan Kambiyo Taahhütlerinin Kapatılması
İhracatta olduğu gibi ithalattan kaynaklanan kambiyo taahhütlerinin kapatılması konusu da doğrudan Türk Parasının Kıymetinin Korunması Mevzuatıyla ilişkilidir.
İthalatçı işletme döviz cinsinden yapmış olduğu ithalatının bedelini belirli süreler içerisinde ihracatçı ülkeye transfer etmelidir. Bu noktada Türkiye’den transfer edilen dövizin Döviz Satım Belgesi (DSB) ile Türk Lirasına çevrilmesi gerekmektedir. Türkiye’de DSB’ni düzenlemekle yetkili olan kuruluşlar ticari bankalar ile özel finans kurumlarıdır.
DSB’nin düzenlettirilmesinde ithalatçının 100.000 ABD Dolarına kadar terkin hakkı vardır. Diğer bir ifadeyle bir Gümrük Beyannamesiyle 100.000 ABD Dolarının altında ithalat gerçekleştirilmişse, DSB alma zorunluluğu yoktur. Ayrıca konuyla ilgili yapılan son düzenlemelerde konuyla ilgili süre sınırlamaları ile kambiyo takipleri kaldırılmıştır.

TÜRK GÜMRÜK MEVZUATININ HUKUKSAL YAPISI
Türk Gümrük Mevzuatı, gümrük ve gümrüklemeyle ilgili tüm hukuki düzenlemeleri içerir. Bu kapsamda Gümrük Mevzuatının ilişkili olduğu hukuksal çerçeve aşağıdaki düzenlemelerden oluşur:
Kanunlar,
Yönetmelikler,
Gümrük Genel Tebliğleri,
İlgili Genelgeler,
Gümrük Tarife Cetveli,
Tasarruflu Yazılar,
İlgili Bakanlar Kurulu Kararları,
Gümrük Mevzuatını Doğrudan İlgilendiren Uluslararası Sözleşmeler,
Dış Ticaret Mevzuatı.

Türk Gümrük Mevzuatıyla İlgili Kanunlar
4458 Sayılı Gümrük Kanununun genel olarak içeriği aşağıdaki ana başlıklardan oluşur. Bunlar:
Amaç, kapsam ve temel başlıkların açıklandığı genel hükümler,
Kişilerin hak ve yükümlülüklerine yönelik çeşitli hükümler,
Gümrükçe onaylanmış işlem ve kullanımlara yönelik hükümler,
Şartlı muafiyet ve ekonomik etkili gümrük rejimlerine yönelik hükümler,
Transit Rejimi,
Gümrük Antrepo Rejimi,
Dahilde İşleme Rejimi,
Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi,
Geçici İthalat Rejimi,
Hariçte İşleme Rejimi,
İhracat Rejimi,
Gümrükçe onaylanmış diğer işlemler ve kullanım şekillerine yönelik hükümler,
Özellik gösteren faaliyetlere ilişkin hükümler,
Gümrük yükümlülüğüne yönelik hükümler,
Diğer hükümler,
Cezalar ve İtirazlar.

Türk Gümrük Mevzuatıyla İlgili Yönetmelikler
Türk Gümrük Mevzuatına yönelik temel yönetmelik Gümrük Yönetmeliği’dir. 13 ana kısımdan meydana gelen Gümrük Yönetmeliği konuyla ilgili temel yönetmeliktir. Bu yönetmeliğin ana kısımları başlıklar itibariyle aşağıdaki gibidir:
Amaç, kapsam ve temel başlıkların açıklandığı genel hükümler,
Gümrük vergileriyle, eşya ticareti konusunda öngörülen diğer önlemlerin uygulanmasını açıklayan ilgili hükümler,
Taşıtların kontrolü ile gümrük bölgesine getirilen eşyanın kullanıma konu olana kadarki sürede geçerli uygulamaları açıklayan hükümler,
Gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanımları açıklayan hükümler,
Türkiye gümrük bölgesinden çıkan eşyalara yönelik hükümler,
Özellikli faaliyetleri açıklayan hükümler,
Sınır ticaretine yönelik hükümler,
Diğer gümrük işlemlerini açıklayan hükümler,
Gümrük yükümlülüğüne açıklık getiren hükümler,
Yukarıda açıklanan konular dışındaki diğer hükümler,
Cezalara yönelik hükümler,
İtirazlara yönelik hükümler.

Belirtmiş olduğumuz ve genel olarak içeriği açıklanan Gümrük Yönetmeliği, Türk Gümrük Mevzuatını düzenleyen tek yönetmelik değildir. Yine Gümrük Mevzuatını doğrudan ilgilendiren çeşitli yönetmelikler de vardır. İlgili yönetmelikler şunlardır:
Belirli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim Ve Korunma Önlemlerine Dair Yönetmelik
İkili Anlaşmalar, Protokoller Veya Diğer Düzenlemeler Kapsamı Dışında, Belirli Ülkeler Menşeli Tekstil Ürünleri İthalatında Gözetim Ve Korunma Önlemleri Hakkında Yönetmelik
Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelik,
Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Tarım Ürünleri Ticaretine İlişkin Menşe İspat Belgeleri Yönetmeliği,
Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği,
Deniz Ticaret Filosunun Geliştirilmesi ve Gemi İnşa Tesislerinin Teşviki Hakkındaki Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik,
Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Yönetmeliği,
Elektrik Piyasası İthalat ve İhracat Yönetmeliği,
Fikir ve Sanat Eserlerinin Kayıt ve Tescili Hakkında Yönetmelik,
Garanti Belgesi Uygulama Esaslarına Dair Yönetmelik,
Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik,
Gümrük Antrepoları Açılması ve İşletilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik,
İthalat Yönetmeliği,
İthalatta Gözetim Uygulanması Yönetmeliği,


İthalatta haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik,
İthalatta Korunma Önlemleri Yönetmeliği,
İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi Yönetmeliği,
Kozmetik Yönetmeliği,
Ortak Transit Yönetmeliği,
Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Azaltılmasına İlişkin Yönetmelik,
Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği,
Sanayi Mallarının Satış Sonrası Hizmetleri Hakkında Yönetmelik,
Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği,
Türkiye İle Avrupa Topluluğu Arasında Tarım Ürünleri Ticaretine İlişkin Menşe İspat Belgeleri Yönetmeliği,
Türkiye İle Avrupa Topluluğu Arasında Serbest Dolaşımda Bulunan Eşyanın Tercihli Menşe Statüsünün Kanıtlanmasına Dair Yönetmelik,
Tütün Mamulleri ile İlgili Fabrikaların Kurulmasına, Bu Mamullerin Üretimine, İç ve Dış Ticareti ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik,
Tütün Üretimi, Üretici Tütünlerinin Pazarlanması, İç ve Dış Ticareti, Denetimi ve Tütün Eksperliği ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik,
Zirai Karantina Yönetmeliği,
Oyuncaklar Hakkında Yönetmelik,
Gümrüksüz Satış Mağazaları Yönetmeliği,
Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği,
Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği,
CE Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesine ve Kullanılmasına Dair Yönetmelik.

Türk Gümrük Mevzuatıyla İlgili Gümrük Genel Tebliğleri
İlgili kanun ve yönetmeliklerde yapılan değişiklikleri bildiren ve nasıl uygulanacağını açıklayan hukuki metinlerden olan Gümrük Genel Tebliğleri Türk Gümrük Mevzuatında önemli bir yer tutar. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan çok sayıda Gümrük Genel Tebliğleri vardır. Söz konusu bakanlık Gümrük Mevzuatıyla ilgili gereksinim duyulduğu sürece, belirli aralıklarla tebliğler yayımlayabilir: Bedelsiz İthalat Tebliği, Elektronik Gümrük İşlemleri Acil Durum Tebliği, Geçici Giriş Tebliğleri ve Pan Avrupa Menşe Kümülasyonu Tebliği gibi…
Türk Gümrük Mevzuatıyla İlgili Genelgeler
Türk Gümrük Mevzuatında ilgili kanun ve yönetmeliklerin uygulanmasında yol gösterici ve aydınlatıcı işlev yüklenen genelgeler önemli yer tutar. Türk Gümrük Mevzuatında genelgeleri Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı ilgili Genel Müdürlükler yayımlar. Genelgeler konuyla ilgili uygulamaların nasıl gerçekleştirileceğini en ince detaylarına kadar açıklar.
Türk Gümrük Mevzuatı ve Gümrük Tarife Cetveli
Gümrük Tarife Cetveli kavramı öncelikle Dünya Gümrük Örgütü’nün oluşturduğu ve uluslararası ticarete konu malların sınıflandırılmasında kullanılan bir sistemdir. Bu sınıflandırma sisteminin temel amacı, dünya ticaretine konu olan malların betimlenmesini Dünya Gümrük Örgütüne üye olan tüm ülkeler arasında tek düzen içerisinde ve yeknesak olarak gerçekleştirilmesini sağlamaktır.
Türk Gümrük Mevzuatının Dünya Gümrük Örgütü’nün konuyla ilgili düzenlemelerine uyum sağlayabilmesi amacıyla, 14 Mayıs 1964 tarihinde 474 Sayılı Türk Gümrük Tarife Cetveli Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir. 474 Sayılı Türk Gümrük Tarife Cetveli Hakkında Kanuna göre Gümrük Tarife Cetveli aslında dünyayla uyum içerisinde dünya ticaretine konu olan eşyaların ve ekonomik değerlerin sınıflandırılması indeksidir. Söz konusu bu indeks Türkiye’de her yıl Dünya Gümrük Örgütüne paralel olarak güncellenir ve Bakanlar Kurulu tarafından kabul edilerek, uygulamaya konulur.
Dünya Gümrük Örgütüne üye her ülkenin kendine has Gümrük Tarife Cetveli vardır. Gümrük Tarife Cetvelinde herhangi bir eşyayı veya eşya grubunu belirtmek için oniki rakamdan oluşan bir numara kullanılır ve bu numara Eşya Kodu veya Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon (GTİP) numarası olarak adlandırılır.