Notes

**Mustafa Kemal Atatürk**

Mareşal, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanı, Gazi, Lider, Politikacı, İnkilapçı

Müslüman

Selanikte 1881 de 19 mayısta dünyaya geldi

Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938 sabahı saat 09.05'te Siroz hastalığından İstanbul Dolmabahçe Sarayı'nda hayatını kaybetti

Okuduğu okullar : Mahalle Mektebi, Şemsi Efendi Okulu, Selanik Mülkiye Rüştiyesi, Selanik Askeri Rüştiyesi, Manastır Askeri İdadisi, Harp Okulu ve en son olarak da Harp Akademisi

Katıldığı savaşlar :Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, 1. Dünya savaşı (Çanakkale, Kafkasya, Sina ve Filistin), Kurtuluş Savaşı (Turco - Greek War)

ilgi Alanları : Kitap okumayı, müzik dinlemeyi, dans etmeyi, ata binmeyi ve yüzmeyi severdi. Tavla ve bilardo oynamak hoşuna giderdi. Zeybek oyunlarına, güreşe, Rumeli türkülerine ilgi duyuyordu. Sakarya adını verdiği atına ve köpeği Foks'a çok değer verirdi. Bir yaveri zengin bir kitaplık oluşturan Atatürk'ü boş zamanlarında elinden tarihle ilgili kitapları düşürmeyen biri olarak anlatır. Başka meselelerle ilgilenmek yerine gereğinden fazla tarihi kitap okuyor olmasına bozulan bir politikacının ona "Kitap okuyarak mı Samsun'a çıktın?" demesi üzerine Atatürk şu yanıtı verir: "Ben çocukken fakirdim. İki kuruş elime geçince bunun bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydı, bu yaptıklarımın hiçbirini yapamazdım." Çankaya Köşkü'nde sık sık devlet adamlarının, sanatçıların, bilim adamlarının, dostların davet edildiği, ülke sorunlarının da konuşulduğu akşam yemekleri verilirdi. Temiz ve düzenli giyinmeye önem verirdi. Doğayı çok severdi. Sıkça Orman Çiftliği'ne gider, modern tarıma geçiş amacıyla yürütülen çalışmalara bizzat katılırdı. İleri derecede Fransızca ve az Almanca biliyordu.

Yaptığı Kurum Kuruluşlar :
Kurum Adı Kuruluş Tarihi Konum
Anadolu Ajansı 6 Nisan 1920 Ankara
Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaleti 2 Mayıs 1920 Ankara
Çocuk Esirgeme Kurumu 30 Haziran 1921 Ankara
İzmir Enternasyonal Fuarı 17 Şubat 1923 İzmir
Diyanet İşleri Başkanlığı 3 Mart 1924 Ankara
Türkiye İş Bankası 26 Ağustos 1924 İstanbul
Orman Çiftliği 1925 Ankara
Ankara Hukuk Fakültesi 5 Kasım 1925 Ankara
Anadolu Sigorta 1 Nisan 1925 İstanbul
Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası 1 Mayıs 1925 -
Devlet İstatistik Enstitüsü 26 Nisan 1926 Ankara
Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi 1927 Ankara
Merkez Hıfzıssıhha Enstitüsü 27 Mayıs 1928 Ankara
Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti 12 Nisan 1931 Ankara
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 3 Ekim 1931 Ankara
Halkevleri 19 Şubat 1932 Ankara
Türk Dili Tetkik Cemiyeti 12 Temmuz 1932 Ankara
Ziraat Okulları ve Yüksek Ziraat Enstitüsü 1933 Ankara
Devlet Havayolları 20 Mayıs 1933 İstanbul
Sümerbank 11 Temmuz 1933 -
Türkkuşu 3 Mayıs 1935 Ankara
Etibank 14 Haziran 1935 -
Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü 14 Haziran 1935 Ankara
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi 14 Haziran 1935 Ankara
Elektrik İşleri Etüd İdaresi 24 Haziran 1935 Ankara
Türkiye Şeker Fabrikaları 6 Temmuz 1935 Ankara
Bursa Merinos Fabrikası 2 Şubat 1938 Bursa

Yapıtları :
Takımın Muharebe Tâlimi, Selanik Asır Matbaası, Selanik, 1908 (Almancadan çeviri).
Cumalı Ordugâhı - Süvâri: Bölük, Alay, Liva Tâlim ve Manevraları, Selanik, 1909.
Ta’biye ve Tatbîkat Seyahati, Selanik Askeri Matbaası, 1911.
Bölüğün Muharebe Tâlimi, 1912 (Almancadan çeviri).
Ta’biye Mes’elesinin Halli ve Emirlerin Sûret-i Tahrîrine Dâir Nasâyih, Edirne Sanayi Mektebi Matbaası, 1916.
Taʼlîm ve Terbiye-i Askeriyye Hakkında Nokta-i Nazarlar, Edirne Sanayi Mektebi Matbaası, 1916.
Zâbit ve Kumandan ile Hasb-ı Hâl, Minber Matbaası, 1918.
Nutuk, Türk Tayyare Cemiyeti, Ankara, 1927.
Vatandaş için Medeni Bilgiler, Milliyet Matbaası, İstanbul, 1930.
Geometri, 1937.

İnkilapları :

Devletçilik:

Birinci ve ikinci Beş Yıllık Kalkınma Planlarının hazırlanması ve uygulamaya konulması
Etibankın kurulması
Denizbankın kurulması
Sümerbankın kurulması
Milli Koruma Kanununun çıkarılması
Özel girişimcilere ait kurumların millileştirilmesi

İnkılapçılık:

Şapka Kanununun çıkarılması
Kılık-Kıyafette yapılan değişiklikler
Latin Alfabesinin kabulü
Latin Rakamlarının kabulü
Takvim, saat, ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değiştirilmesi
Hafta tatilinin Cuma gününden Pazar gününe alınması


Milliyetçilik:

Yeni Türk Devletinin kurulması
Türk Tarih Kurumunun kurulması
Türk Dil Kurumunun kurulması
İzmir İktisat Kongresinin toplanması
Milli bir Türk devletinin kurulması
TBMM’nin açılması
Kapitülasyonların kaldırılması
Kabotaj Kanununun çıkarılması
Yeni Türk harflerinin kabul edilmesi
Okullarda derslerin Türkçe okutulması
Yabancıların kurduğu bazı işletmelerin millileştirilmesi
Türk Parasını Koruma Kanununun çıkarılması

Cumhuriyetçilik:

TBMMnin açılması (23 Nisan 1920)
Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922)
Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)
Siyasal partilerin kurulması
1921 ve 1924 Anayasalarının hazırlanması
Kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması (5 Aralık 1934)
Ordunun siyasetten ayrılması

Halkçılık:

Cumhuriyetin İlanı
Kılık-Kıyafet Kanununun Kabulü
Aşar Vergisinin kaldırılması
Medeni Kanunun kabulü
Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi
Soyadı kanunu
Yeni Türk Harflerinin Kabulü
İlköğretimin zorunlu hale getirilmesi
Millet mekteplerinin açılması
Sosyal hizmet kurumları ve sağlık örgütlerinin kurulması (Çocuk Esirgeme Kurumunun açılması, devlet hastanelerinin açılması, dispanserlerin açılması, Kızılayın güçlendirilmesi)
Devlet Demir Yollarının kurulması

Laiklik:

Saltanatın kaldırılması
Cumhuriyetin ilanı
Halifeliğin kaldırılması
Şeriye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılması
Tevhid-i Tedrisat kanunu
Tekke ,zaviye ve türbelerin kapatılması
Medeni Kanunun kabulü
Şapka inkılabının yapılması
1924 Anayasasından Devletin dini İslamdır maddesinin çıkarılması.
1924 Anayasasına laiklik ilkesinin girmesi
Milletvekillerinin yemin şeklinin değiştirilmesi
Maarif Teşkilatı hakkındaki kanunun kabulü
Medreselerin kapatılması
Kılık Kıyafet Kanununun kabulü (Peçe ve Çarşaf giyilmesinin yasaklanması)

Kaynakça:

https://www.neoldu.com/ataturk-ilke-ve-inkilaplari-33951h.htm
https://tr.wikipedia.org/wiki/Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk
https://www.tccb.gov.tr/cumhurbaskanlarimiz/kemal_ataturk/

(editlenmedi)