Notes

DERİ VE EKLERİNİN HİSTOLOJİSİ
+Deri tüm vücudumuzu dışardan sarar(en dış kılıf)
+Vücud ağırlığının %15-20 sini oluşturur.

DERİNİN GÖREVLERİ

1.KORUMA
+Fiziksel bir bariyer oluşturur
+Mekanik aşınmalara karşı vücut yüzeyinin korur.
+Altındaki dokuları bakteri,termal hasar,UV ve radyasyon gibi
hasarlardan korur.
+Vücut sıvısının kaybından korur.
+Suya geçirgen değildir.(glikolipid tabaka)

2.ISI REGÜLASYONU
-terleme : fiziksel egzersiz,sıcak
-Kapiller kan akımı
sıcak:dilatasyon kan akımını düşürür
soğuk: kontraksiyon kan akımını yükseltir

3.İMMUNOLOJİK bİLGİ sağlar: antijenik bilgiyi lenfatik
dokudaki efektör hücreye iletir.

4.SENTEZ (D VİTAMİNİ)
+Güneşten alınan UV ışınlar:Epidermiste D vitamini sentezine
neden olur.Kalsiyum absorbisyonu için gereklidir.

5.DUYUSAL ALGILAMA
+Çok sayıda kapsülsüz ve serbest sinir sonlanmaları.
ısı,dokunma,acı,basınç

6.SALGI
+Ter,yağ ve apokrin bezlerin ekzokrin salgısı

**Deri 3 tabakadan oluşur.

1.Epidermis
+Ektodermden kökenlenir.
+Keratinize çok katlı yassı epitelden oluşur.
+Kan damarı içermez.

2.Dermis
+Mesodermden kökenlenir.
+Sıkı bağ dokusundan oluşur.
+Mekanik destek ve esneklik sağlar.
+Ter,yağ bezleri ve kıl folikülleri bulunur.

3.Hipodermis

Epidermisin kalınlığına göre :

1.Kalın deri ;
+En dışta bulunan çok katlı keratinize epitel kalındır.
+Çok sayıda ter bezi bulunur.
+Kıl folikülü, yağ bezi ve düz kas lifleri bulunmaz.
+Ayak tabanı ve avuç içinde bulunur.

2.İnce deri ;
+Epidermis incedir.
+Saç folikülü, yağ ve ter bezi bulunur.
+Saç foliküllerinin bağ doku tabakası düz kas lifleri ile bağlantıdadır : erektör pili

EPİDERMİSİN 5 tabakası ;
1.bazal Tabaka(stratum bazale)
2.Spinozum Tabakası (stratum spinozum)
3.Granulozum Tabakaso (stratum granulozum)
4.Lusidum Tabakası (stratum lusidum)
5.Korneum Tabakası(stratum korneum)

BAZAL TABAKA ;
+bazofilik prizmatik ve kübik hücreler.
+bazal membranın hemen üstünde.
+kök hücreler bulunur.
+kök hücrelerin mitotik bölünmesi ile keratinositler oluşur.
+bütün hücreler ara filamanları içerir ve üretir.
+bazal hücreler çok çeşitli miktarda melanin üretir.
++bazal hücreler
-Keratinositler desmozomlar ile birbirine
-Hemidesmozomlar ile bazal membrana bağlantıdadır.

SPİNOZUM TABAKA ;
+Hücrelerin çok sayıda sitoplazmik çıkıntıları vardır.
-Keratin filament demetleri ile doludur(Tonofilament)
+Filamentler önemli rol üstlenirler ;
-Hücreleri yapışmadan korur.
-Aşınma etkisinden korur.
+Hücreler matürasyonunu tamamladıktan sonra yüzeye
doğru ilerler.
+Giderek yassılaşırlar ve yüzeye paralel şekilde yerleşirler.

GRANULOZUM TABAKASI ;
+3-5 arasında yassı poligonal (çok yüzlü) hücrelerden oluşur.
+bazofilik granüller içerir ( Keratohiyalin granülleri)
+bu granüller hücre membranı ile birleşip içeriklerini stratum
granulozumun intersellüler aralıklarına bırakır.

LUSİDUM TABAKASI ;
+Yassılaşmış eosinofilik epidermal hücrelerden oluşan saydam
ince bir tabakadır.
+Organelleri ve nukleusu belirgin değildir.
+Sitoplazmaları keratin filamentleri içerir.
+Sadece avuç içi ve ayak tabanı derisinde (kalın deri)de bulunur
+UV den koruma sağlar.

KORNEUM TABAKASI:
+Yassı çekirdeksiz keratinize hücrelerden oluşur.
+Çekirdek ve organel yoktur.
+Keratin filamentleriyle dolmaya başlar.
+Organellerin yıkımında hidrolitik enzimler görev alır.
+Avuç içindeki hücreler her ay yenilenir.

EPİDERMİSİN HÜCRELERİ
1.Keratinositler
2.Melanositler
3.Langerhans hücreleri
4.Merkel hücreleri

1.KERATİNOSİTLER
+bazal epidermal tabakadan kökenlenirler.
+Epidermisde en sık görülen hücre tipidir.
+Keratin üretir
+Epidermal su bariyeri oluşumuna katılır.
+Serbest ribozomlar keratin sentezlerler.
**keratin : hücre çekirdeğini UV'nin radyasyon etkisinden
korur.

2.MELANOSİTLER
+Nöral kristadan köken alırlar.
+Epidermisden ayrılan ilk hücredir.
+Yuvarlak hücre gövdeleri vardır.
-Epidermise doğru uzun düzensiz uzantılar yaparlar.
--bazal ve spinozum tabakası arasında göçederler.
+hücre gövdeleri ; bazal tabakada
-bir melanositin sitoplazmik uzantıları yaklaşık 35 keratinosit
ile iletişim kurar.
-epidermal melanin ünitesini oluşturur
++Melanin Melanositde sentezlenir.

MERKEL HÜCRELERİ
+bazal tabakada değişmiş epidermal hücrelerdir.
+Hissiyatın fazla olduğu parmak uçlarında çok miktarda bulunur
+Afferent myelinli sinir lifleri ile bağlantılıdır.
+Nöronların ve epidermal hücrelerin kombinasyonu=Merkel cisimciği
-Duyusal mekanoreseptör

LANGERHANS HÜCRELERİ
+Kemik iliğinden köken alırlar,
-kan yolu ile deriye taşınırlar
+Yıldız şekilli hücrelerdir.
+Spinozum tabakasında bulunurlar.
+Epidermisde antijen sunan hücrelerdir.
-Antijenlere bağlanabilir,etkisizleştirir ve T lenfositlere sunar.

DERMİS
+Epidermisi destekleyen bağ dokudur.
+Dermisin üst yüzeyi düzensizdir.
-Dermal papillaya uzantılar gönderir.
-Sıklıkla basınca maruz kalan derinin dermisinde Dermal
papillalar çok fazladır.
-Dermal epidermal bağlantıyı güçlendirir.

Dermis 2 tabakadan oluşur
1.Papillar tabaka
+Gevşek bağ dokusu
+bu tabakada ki özel kolajen lifler bazal laminadan dermiseoğru uzantılar yaparlar.

2.Retiküler Tabaka
+Düzensiz sıkı bağ dokudur.

+Dermis de damarlanma çok fazladır.
-Kan damarı, lenf damarı ve sinirlerden zengindir.
**Vücut ısısının regülasyonunda çok önemli rol üstlenir.
+Dermis çok fazla duyusal reseptör içerir.

Derinin Ekleri
+Kıl folikülleri
+Tırnaklar
+Yağ bezleri
+Ter bezleri

KIL FOLİKÜLÜ VE KIL
+Kıllar ; epidermal epitelin girintilerinden kökenlenen uzanıma
duran kerantinleşmiş yapılardır.
+Vücudun heryerinde bulunur.
-Avuç içi , ayak tabanı , dudaklar , glans penis, klitoris,labiyum
minor hariç
+Saç folikülü
-korteks çok az keratinleşmiş iğ biçimindeki hücrelerden oluşur.
-medulla geniş vakuollü ve kısmen keratinleşmiş hücrelerden oluşur.
+Hücresel olmayan hiyalin tabakadan oluşan ''camsı membran''
ile saç folikülü dermisden ayrılır
+Erektör pili kasları; düz kas hücre demetlerinden oluşur

TIRNAKLAR
+Çok fazla oranda keratinleşmiş epitel hücrelerden oluşmuş
plaklardır
+Stratum korneumun kıl kökünü sarmasıyla ; eponşiyum ya da
kutikül oluşur.
+Tırnak plağı deride ki stratum korneuma eş değerdir.
+Tırnak plağının epiteli tırnak matriksinden kaynaklanır.
+Tırnak yatağı stratum bazale ve spinozumdan oluşur.

YAĞ BEZLERİ
+Dermise gömülü olarak bulunurlar.
+Saçsız bölgelerde bulunmaz.
+Asiner bezlerdir.
+Yağ (sebum) üretirler
+Derinin yüzeyine ulaştırırlar
+Holokrin bezler
+Yağ bezleri fonksiyonlarına pubertede başlar
+Zayıf antifungal ve antibakteriyal içerik
+Kontrol edilmesi
-Erkekte : testosteron
-Kadına : ovarian ve adrenal androjenler

TER BEZLERİ
-Ekrin ter bezleri
-Apokrin ter bezleri

Ekrin Ter bezleri :
+basit tubuler bezlerdir.
+Vücut ısısının regülasyonunu sağlarlar.
+bezin salgı bölümü dermise gömülü olarak bulunur.
-İki tip hücre bulunur
*Apikal koyu hücreler
-Piramidal hücreler
-Glikoprotein salgılar (merokrin sekresyon)
*bazal açık hücreler
-Su ve elektrolit salgılar

Apokrin ter bezleri
+Salgı yapılan bölümü ekrin bezlerden daha büyüktür.
+Salgı hücreleri kübiktir.
+Dermisde bulunur.
-Salgı kanalı kıl folükülünün kanalına açılır.
+Salgı aktivitesi pubertede başlar.
+Aksillar bölgede , anal bölgede ve mons pubisde bulunur.