Notes

FİNAL
• 2000’de Ahmet Necdet sezer cumhurbaşkanı oldu demirlin görev süresi dolmasıyla. 2002’de ak parti göreve geldi. Necdet Sezer sürekli gelen metinleri geri gönderiyordu.
1980 Askeri Darbesi: Darbe öncesi Türkiye’de 1977’de Ecevit 1.parti olmuştu. Ama hem işveren hem de isçilerden destek almıştı ama bir azınlık hükümeti kurmuştur. Güneş motel vakası zamanı. Bunun karşılığında meclisten güven oyu alamadı ve bu durumda Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk görevi hükümet kurma görevini Demirel’e verdi. Demirel birçok sağ parti hükümeti kurdu. Buna 2.milliyetci cephe hükümeti adını vermiştir. Ecevit bu durma karsı çıkmış ve milliyetçi cephe değil cephe hükümeti demiştir. 6 tane aynı oy havuzundan parti ve diğer tarafta CHP’ye ait bir oy havuzu vardır. 6 parti bir hükümet kuruyor ve hepsinin tek amacı var devleti ele geçirmek. Herkes devlete sahip olmak istiyor ve bunun için kadrolaşıyorlar.MSP yani Erbakan bunlardan farklıdır. Çünkü Erbakan din esaslı bir partidir. Diğer partiler bu tavırdan rahatsızdır. 1978’lerde siyasi cinayetler isleniyordu soygunlar isleniyordu ve bu olayların önüne bir türlü geçilemiyordu. Aynı zamanda sağ sol çatışması çok artmıştı. Ülke yönetilemiyordu. Bu olayların ertesinde 1979’da seçimlere gidiliyor. CHP ile Adalet Partisi tekrar ortaya çıkıyorlar. CHP bir hükümet kuruyor fakat ülke sağ ve sol olarak ikiye bölünmüş. Gaz yok petrol yok ekmek kuyrukları var elektrik yok fueloil olmadığı için dolayısıyla ülke bir kaosun içindedir. Bu arada Tuiad yani burjuva ilanlar veriyor ve ecevite karsı sırtını cevirmisti. Daha sonra iktidara Adalet Partisi geliyor ve önce ekonomiye önem vereceklerini söylüyor hatta sunu söylemiştir. 10 cente muhtacız diyor. 24 ocak kararlarıyla Turgut özalı sahnelere çıkarmıştır.
• Turgut özal toplumun hayran olacağı bir takım özelliklere sahiptir. İlk olarak cok iyi İngilizce konuşuyordu. Kırsal kesim için mühendisti ve son olarak beyni bilgisayar gibi calısıyordu yani zekiydi. Bu 3 özelligi toplum için onu önemli yapmıştır. Hem dindar özellikler gösteriyor hemde modern olduğu için türk sağın aradığı bulunmaz bir nimettir.
Fahri Korutürk’e Kenan Evren uyarı adında bir mektup göndermiştir.1979 yılının Aralık ayında yazılmış bir mektuptur. Sivil idarenin hiçbir görevini yerine getirmediğine dair ithamlarda bulunuyor.
• (ENTERNASYONEL = Uluslararası demektir. Komunist toplum sınıfsız toplum kurmak istiyor. Din ve özel mülkiyet bir sınıf yaratmak istiyor. Irklar yine sınıf yaratır. Dolayısıyla komünizm insanlar arasında sınıf yaratacak insanları ayrı düşürecek her etkiye karsıdır. Dolayısıyla nasyonalizm yani ulusçuluğa karsıdır. Enternasyonalizm dünyada komünizmi kurmak demektir.)
• (Faşizm: Irkcılık değildir. Fasizm senin gibi düşünmeyen hiçbir düşünceye geçit vermemektir. O düşünceyi yok saymak demektir. Örnek olarak ben mavi kazak seviyorum kimse mavi kazaktan başka kazak giymicek dersek bu faşizm olur. Yani kendi doğrularınızı karsınızdakine zorla dayatmak.)
Fahri Korutürk diğer partilere bu mektubu yolluyor fakat hiçbir parti üzerine alınmıyor. Ben kadrolaşmıyorum ben düzeni bozmuyorum diyorlar.
80 Darbesi oluyor. O dönemde alevi vatandaşların evlerine çarpı konulması diğer mezhep vatandaşlarının Türk kimliği altında birleşmesinin unutulması ve siyasal sivil yönetimin terörü desteklediğini söylemiştir mektubunda.
Darbeden sonra hersey son bulmuştur. Öyleki sag ve sol arasındaki uçurum cok fazlaydı. Sağcı solcu polis müdahale etmiyordu örnek olarak. 80 darbesi ile bir anda bu olaylar son buluyor. 1980 ile ic savaş tehlikesi ortadan kaldırılıyor.


24 Ocak Kararları:
Ekonomik kararlar nasıl uygulanır? Sessizligin sükünetin istikrarın olduğu yerde uygulanır. 24 ocak kararları uygulanması içinde askeri müdahalenin gerekliliği böylelikle savunulmuştur. Amerika bu olayı desteklemiştir çünkü 1950 de Marshal ve Truman doktrini ile ülkeleri komünizm tehlikesine karsı korunacaktı. Dolayısıyla 1950’den sonra Amerika orduda etkin olacaktı. Bu anlamda Amerika darbeyi desteklemiştir. Darbeyle birlikte Kenan Evren Nato ve Avrupa Konseyine baglılıklıklarını bildiriyor. Nato memnuniyetle karşılıyor, Avrupa konseyi ise sesini çıkarmıyor. Normalde Avrupa Konseyine üye olmak için ilk sart demokrasi ile yönetilmek. Avrupa konseyi ses çıkarmıyor hem gelenek oluştuğu için hemde ic savası durdurduğu için böyle bakmışlardır. Yeniden sivil idareye geçeceklerdir gözüyle bakmışlardır.
Ekonomik Anlamda Türkiye yurt dışıyla bir iletişim haline geçiyor. Hem ekonomik hemde toplumsal anlamda Türkiye Amerikan değerleri ile başlayan bir döneme giriyor. Amerikan dizileri vs kültürü de etkiliyor.
Banker faciası neden ortaya cıktı? Dalgalı kur kaldırılmış serbest kura geçilmesiyle ortaya cıktı. Bankerler parayı bankaya değil bana verin size daha fazla faiz vereyim demiştir.
1980-1983 Dönemi: Bu dönemde askerler is basında Kenan Evren Cumhurbaşkanıdır. Turgut özal ile iyi anlaşmışlardır. Bu dönemde yeni bir anayasa yapıyorlar. Kenan evren anayasanın geniş hürriyetler yüzünden böyle olduk dediği için 61 anayasasını değiştirme taraftarıydı. Yeni anayasa ile merkez güçlendiriliyor her karar merkezden alınıyor ve yerel yönetimler zayıflıyor. Buda demokrasi için zararlıdır.
Türkiye’de 1990’dan sonra bürokrasinin ne kadar büyük bir canavar olduğu artık devletin küçülmeye gittiği bir durum ortaya çıkmıştır. Ama Türkiye’de bu sıkıntıya neden olmuştur acaba özerklik gelirmi diye düşünülmüştür.
• Secim yasası değiştirilmiştir. %10 barajı getirilmiştir. Bütün siyasal partiler kapatılıyor ve bütün siyasi liderler yasaklı taki 1987’e kadar. Bütün siyasi dernekler kadın ve gençlik kolları kapatılıyor. Devlet memurlarına siyaset ile uğraşmamak yasağı getiriliyor. Bütün bunların hepsinin nedeni toplumun ayrışmasını engellemek. Bütün dernekler sivil toplum kuruluşları vs devlet denetimine alınıyor. Bu alanlar özel alana dahildi ama askeri darbe ile bunlar ihlal ediliyor.
Özel alanı devlet dolduramadığı için bu alanı kim dolduracaktır?
Cemaatler doldurmuştur. 15 Temmuza gelme nedenlerinden biri de cemaatlerdir.
• Yök Yasası Geliyor. Üniversitelerin özerkliğine adeta bir balyoz geliyor. Yök artık herseyi ben yöneteceğim diyor. Türk dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu özerk olarak kurulmuştur. Atatürk zamanında ama bunlar devlet tarafından artık yönetiliyor. Devletin atadığı tarihçiler tarafından yazılıyor artık. Siyasi alan tamamen devletin yönetimine geçiyor.
60-70-80 Sonlarına doğru neden sürekli şiddet vardır?
• Dış Mihraklar
• Jeopolitik Konum
• Siyasal ve toplumsal ayrışma
• Farklı ideolojiler
82 Anayasasında düşünme özgürlüğü yasası geliyor. Bu ne demek?
2001-2002 Ak Parti: İktidara geliyor. İlk dönemi çok özgürlükçü bir dönemdir. Avrupa Birligine yönelik özgürlükçü adımlar yapılıyor. 312 diye bir yasa var Türk ceza kanununda. Herkes yargılanıyor en son orhan pamuk yargılanıyor daha sonra bu kaldırılıyor.
Türkiye’de şiddetin temel nedenleri?
1- Dogmatizm: Bir düşüncesin katılaşması. Yani eleştiri kabul etmiyor. Dolayısıyla bir düşünce eleştiriye kapalı olduğu anda dogma oluyor. Dinde durum farklıdır dinde eleştiri yoktur bundan dolayı farklıdır.
2- Farklı görüşlere toplumca art niyetle bakıyoruz. Örnek olarak kitap okumak güzeldir dediğimizde kimin söylediğini soruyoruz. Kimin söylediğini sorgulamak yani onu söyleyen solcu ise iyi olsa bile kötüdür. Buda şiddeti doğurur.
3-Demokrasinin iktidarı yozlaştırması. Bu ne demek ben seçildim benim istediğim olacak demektir. Çoğulculuğu çoğunluğa dönüştürmek yasam hakkı tanımamaktır. Yani ya benim tarafımdasın ya da sana yasam hakkı yok demektir. Bu durumda muhalifleri şiddete yolluyorsun.
4-Muhalefetin yozlaştırılması: Her şeye hayır diyor. Buda sistemi tıkıyor. Buda Türkiye’de şiddete yönlendiriyor.
5-Sivil irade anlaşamıyor ve bir karmasa ortaya çıkıyor. Bu durumda halk sivil iradeye güvenemiyor. Bu durumda darbeyle bir askeri şiddet doğuyor.
6-80’lerden sonra bir değer bunalımı yaşanıyor. Değer ben kimin niye varım sorularına bir cevaptır. Bu bunalımı cemaatler dolduruyor. Bu değer bunalımı şiddetin bir diğer nedenidir.
7-Siyasal sistemden umudumuzu kesince düşüncelerimizi belirtemeyince insanlar özgür olamayınca ve yasaması için bir amacı bulunmayınca insanlar örgütlere katılıyor ve buda bir şiddetin dogmasına neden oluyor.
8-Dış Ülkelerin tehditleri de diğer bir siddetin nedenidir. Bu ülkeler kendi çıkarları için farklı fikirleri destekler ve karmasa çıkmasına neden olur.
• Boutelin bir sözü vardır. Senin söylediğin hicbirseyi inanmıyorum savunmuyorum ama senin bu düşünceleri savuna hakkını sonuna kadar savunacağım demiştir. Örnegin Türkiyede A ve B partisi var. A partisinin yaptığı yolsuzluğa sesimi çıkarmıyorum çünkü benim partimden. Herkes yanlısın karsısında durabilmeli.
Rahşan Ecevit Ecevit yasaklıyken DSP’yi kuran bir kişidir.
• Darbeden sonra kimler yasaklandı? 1983’de askerler sivil iktidarı teslim edecek. Demirel Erbakan Ecevit Türkeş yasaklı. Kenan evren de cumhurbaşkanı peki kime teslim edilecek sivil idare o kişi Turgut özaldır. Yusuf Özal adında bir kardeşi vardır. Yusuf özal naksibent tarikatına mensup bir cemaatçidir. Özal ilk olara AP’den siyasete katılmak istiyor. Süleyman Demirel rakip olarak gördüğü için kabul etmiyor. Daha sonra dincilere giderek MSP’den aday olmak istiyor fakat karısı adaylığına karsı çıktığı için aday olmuyor. Daha sonra darbe oluyor ve herkes yasaklı konuma düşüyor bu durumda yasaklı olmayan tek kişi özaldır.
Milliyetci Demokrat Parti kurduruyor kenan evren milliyetçi oyları oraya almak istiyor Halkcı Parti adında bir parti kurarak solcuların oylarını oraya almayı istiyor. 1983 deki seçimlere DYP VE SODEPin girmesini engellerliyorlar. 1983 ANAP kuruluyor özal tarafından. Ben 4 eğilimi tek parti içerisinde birleştirdim diyor.
- Liberal sağ
- Milletçi sağ
- Mukaddesatçı yani geçmişe saygı gösteren
- Demokratik sol bunların hepsi olduğu için ektra bir partiye gerek yok diyor. %45 oy alıyor ve iktidarı kuruyor.
1987’e kadar tek basına iktidardır. Özal denilince akla zam geliyor. 1984’e kadar ülkeyi zamla yönetiyor özal ve dıs dünyaya muhattap etmek istiyor. Özalın kendi bir görüsü var. Diyorki insiyatifi ben aldım hem dis hem ic ilişkilerde o döneme kadar inönünün yıllardır değiştirmediği tedbirli bir politikası vardır. Ailesinin büyük skandalları olmuştur. Kızı evliliği ile oglu kumar ile ilgili skandallara bulaşıyor. Özal ülkeyi kararnamelerle yürütmüştür. Cumhurbaskanı özal anayasayı bir kere delmekle birsey olmaz demekle skandala neden olmuştur. Özal sunu da demiştir ben zengin severim demiştir. Peki devlet memuru nasıl zenginleşebilir? Ek is yaparak olabilir ama devlet memurun ek is yapması yasaktır. Sorduklara zaman nasıl devlet memuru zenginleşecek özal benim memurum isini bilir demiştir.
• Bu dönemde engin civan skandalı patlıyor. Bir rüşvet bankadan rüşvet alınıyor ve paylaşılamayınca elde edilen rüşvet engin civan kurşunlanıyor bunun sonucunda su su bakan rüşvet aldı diyerek ifsa ediyor.
Özalın bir de bir siyasal İslamcı kısmı var ve ülke yönetimine bir cok cemaat mensubu kendisi tarafından yerleştiriliyor.
• Özal sivilleşmeyi sağlayan bir cumhurbaşkanıdır. Askeriyeye ait olan her alanı askerden ayırıp sivilleştiriyor. Kendine ait bir istihbarat birimi kuruyor. Devlet islerini kendi islerine göre yürütüyor. 1984’de bu dönemde terör örgütü Pkk çok fazla ivme kazanıyor.

• Siyasal yasakların anayasada ne isi var diyor halk. Özal ve evren bunu istemiyor ama anayasa degisikligi olsunmu siyasal yasaklar kaldırılsın mı diye bir referandum yapılıyor ve Ecevit ve demirelin siyasi yasakları kaldırılıyor.1987’de secimler oluyor ANAP %45 oyunu %36’a düşürüyor.

• 1989 yerel seçimlerde SHP 1.parti 2.dp 3.anap 4.mhp ve dyp 5.refah partisi olmuştur. 89’da SHP (sosyal halkçı parti) İstanbul Ankara İzmiri alıyor. Bu ne demek bir dahaki secimi bunlar kazanacak mutlaka demek. Cünkü İzmir Ankara İstanbulu alan bir dahaki seçimlerde iktidar olacaktır demektir. 1987’de Kenan Evrenin süresi doluyor ve özal cumhurbaşkanı oluyor. Özal giderken ANAP’ı tek basına bırakmak istemiyor hem cumhurbaşkanı hemde anapı yürütmek istiyor. Yıldırım akbulutu başkan yapıyor bir nevi kukla. Fakat 2 yıl sonra bu adam tasviye olacak ve mesut yılmaz ile catısmalar başlayacak özal ile.
1990 körfez krizi oluyor. Özal biz neden bıraktık petrol kuyularını misaki millide 1 koyacaz 5 alacaz diyor. Bunun üzerine genel kurmay başkanı istifa ediyor. Sizin başkomutan olacağınız bir savaşta ben yokum diyor. Fakat meclis özala izin vermiyor ve türkiye savaşa girmiyor. 141-142 diye düşünce özgürlüğünü kısıtlayan maddeler var. Seriat devletini dini irticayı engelleyen maddeler var özal bunu degistermek istiyor. Özal sadece dini cevreyi engelleyen maddeyi kaldırıyor. Solcuları engelleyen maddeyi kaldırmıyor.
1990’da Star kuruluyor. Biri Ahmet özal diğeri cem uzandır. Cumhurbaskanı anayasayı ihlal ederek kendi oğluna televizyon kurduruyor.
• Özal televizyonların olması büyük bir özgürleşme demektir çünkü. Müslüm gürses lütfü zivaneli vs trtde çıkarılmıyor. Kimisi arabesk olduğu için kimisi ise solcu olduğu için yasaklanıyor. Herkes bu insanların kasetlerini gizli gizli dinliyor özel televizyonlar ile bu yasaklar ortadan kalkıyor.
• Bu dönemde türk aile yapısının bozulacağına yönelik elestirilier başlıyor. Özel televizyonların kurulması ile özal çıkıp sunu diyor kardeşim televizyonun kumandası var istersen kapat diyor.
1991 Secimlerinde DYP ile SHP bir ortaklık kuruyor. Ama Shp başarılı olamıyor. Kazandıgı belediyelerin başarılarını yürütemiyor. SHP güneydoğuda farklı görüşleri savunan bir görüşle anlaşma yaptığı için ege ve karadenizdeki solcu oyların geri çekmesiyle dibe çıkıyor.
Demirel bu dönem diyorki karakollar şeffaf olacak demiştir. Bu döneme kadar karakolda işkence dayakmı vs ne var bilinmiyor. Demirelin bu söylemi cok büyük oy olmasını sağlıyor soldan dahil.
• Ecevit de bu dönemde DSP’yi kuruyor.
1993’de özal kalp krizi geçirip ölmüştür. Ertesi gün demirel cumhurbaşkanı olmuştur. Demirel cumhurbaşkanı olmasıyla birlikte DYP’yi emin ellere bırakmak istemiştir. Türkiyenin ilk kadın başbakanı tansu cillerle türkiye bu dönemde tanışıyor. SHP’nin basındaki İnönü aktif siyaseti bırakıyor ve karayalcın geliyor SHP’nin basına.
• 1987 Secimlerinde Refah Partisi kuruluyor. 1994 yerel seçimlerinde türkiye bir sokla uyanıyor. İstanbul ve Ankara Refah Partisinin oluyor. Cünkü Refah Partisi okumamış eğitimli olmayan eğitimli olmadığı için dini siyasete alet eden insanların oy verdiği bir parti olarak biliniyordu. Bütün gece kondular Refah Partisine oy verdi. Cünkü Refah Partisi çalınmadık kapı bırakmayacaz demiştir. Türkiyede sag partilerin brinci hedefi kapitalistleşmektir. Yani kalkınmaktır ama batının kalkınmasını sanaliesmesini savunuyor ama kültür ve faizine karsı çıkıyordu.

• Refah Partisi önlenemez yükselişiyle 1996 secimlerinde 1.parti olmuştur. DYP’nin basına Tansu Ciller ANAP’ın basında Mesut Yılmaz vardır. Mesut yılmaz laikliği ben korurum diyor. Cünkü türkiyede ciddi bir laiklik endişesi var gidecek diye. Sırayla ben korurum laikliği korurum diyorlar. Birbirlerini Refah Partisi ile siz koalisyon kurarsınız diye suçluyorlar. 1997’de Refah Partisine Hükümet kurma görevini demirel veriyor. Kimse kuramayınca DYP’a veriliyor bu görev. Daha sonra tansu ciller refah yol hükümetini kuruyor Necmeddin erbakanla. Bu dönemde türkiye bir darboğaza giriyor. Cünkü RY kendi secmelenlerine mesaj vermesi gerekiyordu. Daha sonra RF türbanlı kızlara rektörler selam duracak deniyor vs sekilde acıkmalar yapılmıştır. Yemeklere sarıklı vs cemaatçiler cagırıldı.
Bu olayların sonucunda Ankara Sincanda tanklar geçit yaptı. 28 Subat süreci yasandı. Buna demokrasiye balans ayarı dendi. Cevik Bir bu dönemin etkili askeridir. Refah Yol hükümeti ile 12 saat süren MGK toplantısı yapıldı. Ordu irtica faaliyetlerde bulunan subayları ordudan atmıştır.