Notes

Bilimi iki açıdan ele almak mumkundur

a)dunyayi anlamada ve dogru bilgiye erismedi bir yaklasim tarzi arastirma usulu ve yontem olarak

b)bunların sonucuna ortaya çıkan bir ürün ve bilimsel bilgiler topluluğu olarak boyle bir ayrım yapmamız hem yararlı hem de zorunludur çünkü her bilimsel araştırma mutlaka bilimsel bir başarıyla,bilimsel bir sonuçla taçlanmak zorunda değildir yararlıdır çünkü bilimi bilim yapan şeyin bilimsel sonuçlara ulaşmanın yanında dünya'ya bilimsel olarak yaklaşmaktan,onu bilimsel yöntemlerle araştırmaktan gectiği yönünde değerli bir bulguyu ortaya koymaktadır bilim,bilsel sonuç veya ürün olarak herhangi bir şekilde düzenlenmiş doğru bilgiler bütünü şeklinde tanımlanabilir bunun yanında deney ve gözlemle test edilebilr (doğrulanabilir ya da yanlışlanabilir)bilgide bilim olarak tanımlanır.
Bir araştırma biçimi ve ya yontem olarak ise bir takim zihinsel ve uygulama ile igili işlemler toplamıdır gözlem yapma,varsayım ileri sürme,deneyimde bulunma,kuram oluşturma vb. Bu tür zihinsel veya uygulama ile ilgili işlemlerden bazılarıdır

BİR URUN VE YA SONUC OLARAK BİLİMİN OZELLİKLERİ

- Bilimsel bilginin veya bilimin en onemli ozelligi ilerleyici olmasıdır Bugun herhangi bir bilimin ornegin tıp ve ya fiziğin 50 yıl oncekinden daha ileride oldugunu soyleyebiliriz
-Bilim ve ya bilimsel bilginin bir diğer özelliği tarih boyunca birikmiş,artmış olmasıdır buna bilimin artmacı ve ya birikmeci ozelligi denir
- Bilimsel bilgiler herkese açıktır,toplumsaldır
Bu bir fizikcinin bilimsel bir yontemi kullanarak bir alanda ornegin gazların basıncı alanında varmış oldugu bir sonuca aynı yontemi kullanan herkesin aynı şekilde ulaşabileceği anlamında bir toplumsallıktır
- Buradan bilimsel bilginin bir başka özelliğine yani onun nesnelliğine geçmek mümkündür kuşkusuz bilimsel bilgiyi ureten insandır ama bu bilginin ozelligi insandan bagimsiz veya butun insanlar icin ortak olan nesnel bir alana ait olmasıdır
- Bilim bilimsel bilginin yukarıda sozu edilen ozelliklerden dolayı dinamiktir yani surekli değişme,gelişme ve ilerleme içindedir hiç bir zaman olmuş,bitmiş ya da statik(durağan) değildir
- Buradan bilimsel bilgilerin bir diger ozelligi,onların her zaman için geçici,eğerti olma ozelligi ortaya çıkmaktadır bilimsel kuralları sınama ifadelerini duzeltme ve onları birbiri ile ilişki içine sokma çabasının sonu yoktur
- Bilimsel bilgiler biribirleri ile tutarlıdırlar ve yine birbirleri ile mantıksal bir ilişki içerisindedirler bilim birbirleri ile çelişen iki onermenin aynı zamanda doğru olabileciğini kabul etmez
- Bilimsel bilgiye ve ya bilgiye dayanarak ondeyilerde bulunmanin mumkun olmasi gerektigi soyleyebiliriz

Bilimin Turleri
İclerinde formel yani dusuncenin formu bicimi ile ilgili bir araştırmanın,incelemenin hakim olduğu mantık ve matematik gibi disiplinlerle içerikle ilgilenen ve kaygıların hakim olduğu fizik,kimya,biyoloji gibi disiplinlerin arasında yapısal bir farklılık bulunmaktadır bundan hareketle genellikle birinci kısma Formel Bilim ikinci kısma ise Deneysel Bilim adı verilmektedir burada deneysel sözcüğü dar anlamda denenebilir ya da deneyi yapılabilir anlamında olmayıp insan deneyinin,insan yaşantısının konusu olan şey anlamına gelmektedir
Böylece tarih bilimi,konusu geçmişte olup biten tarihsel olaylar olduğu için denenebilir,deneyi yapılabilr şeyleri konu almaz ancak onun insan deneyi ve yaşantısının konusunu oluşturmuş ve oluşturmaya devam eden şeyleri incelediğini soylemek mumkundur.


1)Formel Bilimler
2)Deneysel Bilimler
a)Doğa Bilimleri
b)İnsan Bilimleri (sosyal - Kültür Bilimleri)

1)Formel Bilimler
Formel Bilimlerin koşullu-tümdengelimsel sistemler olduğu genellikle kabul edilir formel bilimci,yani bir matematikçi ya da mantıkçı önermelerin birbileriyle olan bağlantısı yani mantıksal bağlantısı üzerinde durur kendilerinden hareket ettiğimiz önermeler birer öncül ödevi görerek kendilerinden diğer sözüne ettiğimiz sonuclarin cikarilmasi beklenir bir başka deyişle zihnimiz burada bu onculleri kabul ettigimiz takdirde onlardan başka hangi onermelere veya hangi tastiklere gecmemiz gerektigini,kendisini dogru kullandğmz takdirde neyi zorunlu olarak bulmamiz gerektigini bize soylemektedir

2)Deneysel Bilimlerde tumdengelim yonteminden çok tumevarim yontemi izlenerek çeşitli olayları olguları ve kimi sorunları aydınlatma çabası içerisinde olunur bu noktada gozlem yapılması,varsayım oluşturması,bu varsayımın sınanması boylece bir yasaya ve ya yasa şeklinde bir sonuca ulaşılması beklenir

Gözlem
Gözlem,bilimsel araştırmanın konusunu teşkil eden olaylar grubu ile ilgili bir problemin ortaya konmasını bir sorunun sorulmasını mumkun kılan veri toplama etkinliğidir

Varsayım
Yeterli ölçüde,sayıda ve bilinçli olarak yapılan gözlemler sonucunda varlığı ortaya konulan problemin çözümü olarak gecici bir aciklama sunulması,bir oneride bulunulması,varsayım oluşturulması ve ya kurulması aşamasını oluşturur

Doğrulama (Tahkik)
Çeşitli yöntemlerle,gözlem yaparak veya mümkün olduğu durumda labaratuvar şartlarında deney yaparak ya da başka yollarla ortaya atılmış olan önerinin doğru olup olmadığını görme veya gösterme işlemidir.

Deney ve Gözlem Arasındaki Farklar

Gözlemde doğanın akışına müdahale etmeksizin olup bitenleri izlemek söz konusudur deneyde ise deneyi yapan kişi olguların kendi doğal akışı içinde ortaya çıkmasını beklemeksizin yapay olarak onları üretir

Bilimsel Açıklama
Bir olayın ve ya olaylar grubunun nasıl meydana geldiğini tasfir etmek ve niçin meydana geldiğini sorgulamak amacıyla yapılan açıklamalardır

Yasa
Gözlemlenen olaylara ilişkin olarak önerilen varsayımın sınama sonucunda doğru olduğu görüldüğünde kendisine ulaşılan bilgidir yasa bir genelleme ve genel modeldir tek bir olgu ve ya nesne değil bir olgular ve ya nesneler grubuna ilişkindir.

Bilimsel Yasa - Doğa Yasası
Doğa yasası ve bilimsel Yasa arasında temel olarak gerçeklik ile doğruluk arasındaki ilişkiye benzer bir bağlantı söz konusudur doğa yasası bilinen varlığa aittir; bilimsel Yasa ise bilen varlık yani özne tarafından üretilmektedir

Bilimsel Yasa - Toplum Yasası
Bilimsel Yasa ile toplum yasası arasında kesin bir ayrılık olduğu açıktır Toplum Yasası toplum tarafından konulan ve kendisine uymamız istenen kural,normdur buna karşılık doğa yasası olguların davranış tarzı;bilimsel Yasa ise bu davranış tarzının betimlenmesi'dir

Kuram (teori)

Bilimsel kuram, bilimsel varsayım anlamında da kullanılabilmektedir burada kastedilen ise bir bilimsel yasadan daha geniş olan ve zaman bakımından herhangi bir bilim dalında elde edilen bilimsel sonuçlardan sonra gelen bilimsel kuram'dır bu tür bir kuram da bir olgu ve ya olgular sınıfına ait yasalar göz önüne alınır ve bu yasalarla hareket edilir