Notes

Bilgisayar Nedir?

Bilgisayar, kendisine verdiğimiz bilgileri istediğimizde saklayabilen, istediğimizde geri
verebilen cihaza denir.


Kendisine verilen bilgiler ile daha önce programlandığı şekilde ;
● Mantıksal ve aritmetiksel işlemleri yapan;
● Yaptığı işlemlerin sonucunu saklayabilen ;
● Sakladığı bilgilere istendiğinde ulaşılabilen ;
● Donanım (hardware) ve yazılım (software)dan oluşan elektronik bir makinedir.


BİLGİSAYAR

Veri giriş ünitesi
klavye
fare
webcam
mikrofon
tarayıcı
optik barkod okuyucu

Veri işlem ünitesi
Merkezi İşlem Birimi (CPU)
Anakart
Ana bellek
Ekran kartı

Çıkış Ünitesi
Ekran
Yazıcı
Hoparlör
Projeksüyon



Bilgisayar donanımı (Hardware): Bilgisayarları oluşturan tüm fiziksel birimlere
donanım denilmektedir. Ekran, klavye, Sabit disk (harddisk), fare, yazıcı, bellek,
mikroişlemci, tarayıcı, vb.

Bilgisayar yazılımı (Software): Donanımı kullanmak için gerekli programlardır.
Bilgisayara nasıl çalışacağını söylerler.Örneğin: Kelime işlem (Word processor) programları
Tablolama (spread sheet), sunu(presentation), programlama dilleri (Pascal, C ...),
ses (sound) programı gibi.


Donanım Anakart üzerine
Doğrudan bağlananlara dahili (internal), dolaylı (kablo ile veya kasanın
dışından) bağlananlara harici (external) donanım denir.


Bilgisayardaki komut işleme performansı veriyollarının band genişliğine,
veriyollarının hızına ve disk erişimini azaltan RAM büyüklüğüne bağlıdır.


İşlemci üzerinde tanımlanmış komutlar
● Aritmatiksel işlemler : toplama, çıkarma, çarpma, bölme
● Mantıksal işlemler : ve, veya, değil
● Atama-Veri işlemleri : Hafıza, register arası veya kendi aralarında veri
transferleri
● Program kontrol işlemleri : Belirli şartlar oluştuğunda programı istenen
kodlara yönlendirme


İşlemcinin temel bileşenleri aşağıda sıralanmıştır :
● ALU (Aritmetik ve Mantıksal İşlem Birimi) : Toplama, çıkarma, çarpma,
bölme, mantıksal ve, veya, değil komutlarını icra eder.
● Komut çözücü (Instruction Decoder) : İşlemcinin yapması gereken kodların
icrası için gerekli işlemleri başlatır ve komutun çalıştırılması için gerekli
işlemleri belirler.
● Kaydediciler (Registery) : İşlemci içerisinde sayıları depolamak için kullanılan
hafıza çeşididir. İşlemci veri uzunluğu kadar genişliğe (32 ya da 64 bit)
sahiptirler. Literatürde test, EBX, EAX, BX, ES, IP gibi isimler alan kaydedici
hafıza gözleri vardır.
● Bayraklar (Flags) : İşlemlerin sonucuna göre 1 ya da 0 değerlerini alan 1 bit
genişliğe sahip hafıza gözleridir. Sıfır, işaret, elde, eşlik, taşma gibi çeşitleri
vardır. Örneğin bir çıkarma işleminde sonuç sıfır çıkarsa sıfır bayrağı değeri 1
değerini alır.
● Veriyolları (Busses) : İşlemcinin diğer donanım birimleri ile bağlantısını
sağlayan iletken elektriksel veri yollarıdır. Üç adet veriyolu bulunur: veri,
adres ve kontrol veriyolları



Yazılım
İşlemcinin ne yapacağını, hangi adımları izleyeceğini belirleyen kodlara (komutlara)
yazılım denir.
Bilgisayarın işlevselliğini kazandıran yazılımları üç ana tür olarak inceleyebiliriz;
1. Sistem Programları : Bilgisayarın kendisine ait olan işleri yerine getirir.
2. Programlama Yazılımları: Uygulama programları yazmak için kullanılan
yazılımlardır.
3. Uygulama Programları: Kullanıcının problemlerini çözer.

programlama dilleri bir işi bilgisayara yaptırmak için belirlenen
kaynak kodlara denilir. kaynak kod derleyici veya yorumlayıcı tarafından bilgisayar(makine) diline çevrilir.

Uygulama Programları
Belli bir amacı gerçekleştirmek üzere üretilmiş yazılımlardır. Örneğin, okul yönetim
sistemi programları, ofis programları, bilgisayar oyunları,
Bilgisayarın çok amaçlı
olmasına olanak tanırlar


Kelime işlemci. veritabanı uygulamaları.--Uygulama yazılmları
oyunlar,internet tarayıcısı....

derleyiciler, editör,komut yorumlayıcısı,--Sistem yazılımları
işletim sistemi

makine dili mikroprogram(rom) fiziksel cihazlar--donanım



Bilgisayar Açılırken Neler Olur?

ilk şey: "işletim sistemi"başlatmaktır.
İşletim sistemini getiren süreç, önyükleme
BIOS önyükleme yükleyicisi için önyükleme diskine bakmasını söyler.
Önyüklemeyükleyicisinin işi; gerçek işletim sistemini başlatmaktır
Yükleyici bu işi bir çekirdeği arayarak, belleğe yükleyerek ve başlatarak yapar.

İşletim Sistemi Nedir?

Bilgisayar kaynaklarını kontrol eden programların yazılıp çalışıcağı taban sistem yazılımıdır
donanımın yöneticisidir
İşletim Sistemlerinin Temel İşlevleri
1. “Kullanıcı arabirimi” tanımlamak,
2. Sistem açılışını sağlamak,
3. Donanımı, kullanıcılar arasında paylaştırmak,
4. Kullanıcıların verileri paylaşmasını sağlamak,
5. Giriş / çıkış işlemlerini gerçekleştirmek,
6. Hataları düzeltmek,
7. Programlama arabirimi(API:Application program interface) sağlamak

ÇEKİRDEK (Kernel)
Donanıma en yakın olan kesimdir. Bilgisayar açıldığı andan itibaren sistemi yöneten
programlardır.
İşletim Sistemi Bileşenleri
1. G/Ç Sistemi Yönetimi (I/O System Management)
2. İşlem Yönetimi (Process Management)
3. Ana Bellek Yönetimi (Main Memory Management)
4. Yan Bellek Yönetimi (Storage Management)
5. Dosya Yönetimi (File Management)
6. Güvenlik ve Koruma (Protection system)
7. Ağ Yönetimi (Networking)
8. Komut Yorumlayıcısı (Command Interpreter Mng.)

Kabuk (Shell)
Kullanıcının etkileşim kurduğu kesimdir. Uygulama yazılımları, hizmet programları,
komut yorumlayıcısı bu katmanda çalıştırılır.

Tek Görevli İşletim Sistemleri
örnek S-DOS
Çok Görevli İşletim Sistemleri
windows lınux Unix, Android
● Megahertz (MHz) veya Gigahertz (GHz) ile ifade edilir.
● Hertz = Bir sinyal döngüsü
● 1 MHz = Bir saniyede bir milyon sinyal döngüsü
● 1 GHz = Bir saniyede bir milyar sinyal döngüsü