Notes

1:Scharakteryzuj demokracje posrednia:

Demokracja pośrednia - lud wybiera swojego przedstawiciela i w ich imieniu występuje w państwie.

2:Scharakteryzuj demokracje bezpośrednia:

Demokracja bezpośrednia - lud nie ma swojego przedstawiciela, podejmuje decyzje przez głosowanie np.w plebiscycie lub referendum. W głosowaniu mogą wziąć udział tylko pełnouprawnieni obywatele.

3. Przedstaw geneze demokracji:

GENEZA DEMOKRACJI:kolebką demokracji była Grecja.Najwazniejszym organem władzy było zgromadzenie ludowe/składało się ono z wszystkich wolnych mężczyzn/.Rządzeniem państwem zajmowała się rada licząca 500 członków wybieranych drogą losowania.Idea demokratyczna stała się wzorem do naśladowania dla wszystkich,którzy byli zwolennikami wolności i równości ludzi.Już w średniowieczu powstały takie instytucje jak ogólnokrajowy parlament i samorządy lokalne.W Polsce w czasie rządów szlachty w XV i XVI wieku ukształtowała się demokracja szlachecka.To szlachta miała pełnię praw obywatelskich.Najwyższym organem władzy był sejm,którego członkami byli król,senatorowie i wybierani przez szlachtę posłowie.Postęp w rozwoju demokracji przypada na czas rewolucji w Anglii.Kolejny ważny etap w rozwoju demokracji wiąże się z Wielką Rewolucją Francuską i powstaniem Stanów Zjednoczonych w drugiej połowie XVIII wieku.W konstytucji Stanów Zjednoczonych po raz pierwszy pojawiła się zasada podziału władzy między prezydenta i Kongres.Dalszy rozwój demokracji nastąpił w XIX wieku,gdy poszerzał się krąg osób posiadających prawa obywatelskiei zaczęły powstawać partie polityczne.

4. scharakteryzuj ideologie:

Liberalizm -jego zwolennicy za najważniejsze wartości uważali wolność i nieskrępowany rozwój jednostki. Uważali, że człowiek nie powinien być ograniczony przez państwo i społeczeństwo, a granice wolności może wyznaczać jedynie moralność. Głosili oni również równość wysztkich obywateli wobec prawa, a cel ten mieli osiągnąć poprzez likwidację wszelkich przywilejów stanowych oraz wprowadzenia wolności słowa, prasy i wyznania. Zwolennicy: Alexis de Tocqueville i John Sturat Mill oraz Adam Smith.

lub

Liberalizm – ideologia według której wolność jest wartością nadrzędną

Konserwatyzm - jego twórcą był Edmund Burke, głosił on, że społeczeństwo, jako wytwór historii i tradycji, powinno rozwijać się w sposób ewolucyjny, a nie w wyniku rewolucji i przewrotów. Trwałymy podstawami było dziedziczenie tronu, religia oraz Kościół. Konserwatyści byli zwolennikami monarchii, w której władca pełnił rolę opiekuna i dobroczyńcy obywateli.

lub
Konserwatyzm – ideologia, która charakteryzuje przywiązanie do tradycji, określonych norm obyczajowyc

-Socjaldemokracja
• Równość, sprawiedliwość społeczna
• Główną przyczyną nierówności jest brak sprawiedliwości, a nie wady samego człowieka
• Państwo opiekuńcze – nierówności mogą być usuwane stopniowo, dzięki wprowadzaniu reform społecznych
• Duży nacisk na prawa socjalne – np. prawo do godziwego wynagrodzenia
• Redystrybucja dóbr i dochodów oraz programy socjalne jako zabezpieczenie niesprawiedliwości wolnego rynku – interwencjonizm państwowy
• Wysokie podatki dla ludności o najwyższych dochodach, aby uzyskane środki przeznaczyć na cele socjalne
• Ustrój demokratyczny oparty na pluralizmie, parlamentaryzmie i samorządności

5. wyjasnij
-Pacyfizm: ruch społeczno-polityczny dążący do pokoju, potępiający wszelkie wojny (a także przygotowania do nich) bez względu na ich przyczyny. Pacyfiści domagają się ustanowienia trwałego pokoju między narodami. Chcą, by wszelkie konflikty rozwiązywane były zgodnie z literą prawa międzynarodowego bez uciekania się do użycia sił zbrojnych. Znamienny dla pacyfizmu jest jednolity stosunek do każdej z wojen: i tej agresywnej, i tej obronnej, i tej narodowowyzwoleńczej - każda jest potępiana. Pacyfizm jest niemal tak stary, jak wojny. Pierwsze pisane wzmianki o nim pojawiły się już w starożytnej Grecji, np. w komedii Arystofanesa Lizystrata, opisującego zmowę kobiet, które postanawiają odstawić swoich mężów od łoża do czasu, aż ci zawrą między sobą pokój.

-Faszyzm:to kierunek polityczny powstały we Włoszech po pierwszej wojnie światowej.Faszyzm podkreślał wrogosć i głosił kult państwa.

-Feminizm (łac. femina ‘kobieta’) – ideologia, kierunek polityczny i ruch społeczny związany z równouprawnieniem kobiet


6. Wyjaśnij regułki
-NAZIZM:jest to nazwa wywodząca się z doktryny narodowego socjalizmu,hitlerowskiej partii NSDAP.Jej cechami był:rasizm,terror,kult wodza oraz wiara w istnienie "narodu panów"

-Komunizm-system spoleczno ekonomiczny wktorym nie istnieje wlasnosc prywatna a calosc wytworzonych dobr jest w posiadaniu wspolnoty przeciwienstwo Socjalizmu


7. Omów role religi w panstwach europejskich

8. przedstaw polityke interwencjonizmu państwa:

Interwenconalizm państwowy - polityka aktywnego oddziaływania państwa na przebieg procesów gospodarczych.

9. roznice pomiedzy fundacja a stworzyszeniem

Różnice między stowarzyszeniem a fundacją dotyczą:

-Ich powstawania ( Fundacja – w oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji (akcie fundacyjnym) fundator wskazuje cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację ) ( Stowarzyszenie – do założenia stowarzyszenia nie jest potrzebny żaden majątek, konieczne jest natomiast co najmniej 15 osób.)

-Celu działania ( Fundacja – może zostać ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami RP celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami ) ( Stowarzyszenie – może zostać utworzone w każdym celu prawnie dozwolonym pod warunkiem, że nie będzie to cel komercyjny, zarobkowy. )

-Zarządzania nimi ( Fundacja – wszystkie najważniejsze decyzje podejmuje zarząd fundacji. W fundacji nie ma obowiązku powoływania organu kontroli wewnętrznej. ) ( Stowarzyszenie – jest zarządzane w sposób demokratyczny: najważniejsze decyzje podejmują wszyscy członkowie, tzw. walne zebranie członków. )

-Nadzoru zewnętrznego ( Fundację – nadzorują ministrowie właściwi ze względu na prowadzoną przez organizację działalność (np. fundacja zajmująca się ochroną zdrowia podlega kontroli Ministra Zdrowia, fundacja zajmująca się ekologią – Ministra Środowiska) oraz starostowie właściwi ze względu na siedzibę fundacji. ) ( Stowarzyszenie – nadzorują starostowie lub prezydenci miast na prawach powiatu. Stowarzyszenia nie mają corocznych obowiązków sprawozdawczych wobec organu nadzoru )

10. omow funkcje prawa, prawo neutralne i pozytywne

11. scharakteryzuj systemu partyjne

System partyjny - wszystkie partie działające na terenie danego kraju.

-System wielopartyjny - występuje najpowszechniej w parlamencie zasiada wiele partii politycznych, jednakże żadna z nich nie jest w stanie samodzielnie rządzić. Nawet partia, która wygrała wybory musi wejść w koalicje z inną partią.

-System dwupartyjny - sprzyja stabilności rządów, w parlamencie istnieją dwie duże partie z których jedna jest partią rządzącą, a druga opozycyjną. (USA, Wielka Brytania)

-System jednopartyjny - występuje najczęściej w państwach totalitarnych, gdzie w parlamencie zasiada jedna partia będąca narzędziem w rękach dyktatora. (Chiny, Korea Północna, Kuba).


12. scharakteryzuj funkcje i formy panstwa

Funkcje państwa.

Biorąc pod uwagę zasięg przestrzenny działalności pańtwa, można wyróżnić jego dwie funkcje:

1. Funkcja zewnętrzna - boejmuje aktywność międzunarodową państwa, stosunkiz innymi państwami, działalność w organizacjach międzynarodowych, co ma na celu ochronę suwerenności zewnętrznej państwa. organami, które realizuje te funkcję, są m.in. służby dyplomatyczne i wojsko.

2. Funkcja wewnętrzna - obejmuje działania, które mają zagwarantować bezpieczeństwo i ład w karju. do tego celu są powołane odpowiednie organy administracji, policja, prokuratura, sądy oraz służby więzienne. w ramach realizacji tej funkcji mozna wyróżnic działalność: prawodawczą, porządkową, administracyjną, gospodarczo-organizatorską, socjalną oraz kulturalną.


Formy państwa.

Forma państwa to sposób sprawowania władzu oraz organizowania życia politycznego i społecznego w państwie. Formę państwa charakteryzuje się ze względu na: formę rządów - struktura najwyższych organów państwowych, ich wzajemne relacje i sposób powoływania głowy państwa; reżim polityczny - sposób rządzenia państwem, metody i techniki sprawoania władzy; ustrój terytorialny panstwa - struktura terytorilana, zakres samodzielności władz lokalnych, podział kompetencji między władze centralne a lokalne.

13. wymien organy kontroli panstwa i ochrony prawa oraz podaj ich zadania

*NIK(Najwyższa Izba Kontroli):

- kontroluje działalność między innymi organami administracji rządowej i Narodowego Banku, stosując kryteria legalności, gospodarności, rzetelności i celowości
- może przeprowadzić kontrolę działalności organów samorządu terytorialnego i jednostek komunalnych
- informacje o wynikach kontroli i wnioski przedstawia sejmowi
- w protokołach wykazuje się nieprawidłowości, ich skutki oraz odpowiedzialne za nie osoby

*Rzecznik Praw Obywatelskich;

- działa nie tylko w interesie obywateli polskich ale także cudzoziemców
- przyjmuje skargi na bezprawne i niesprawiedliwe działania administracji i ustosunkowuje się do nich w celu naprawy tych nieprawidłowości
- podejmuje czynności wyjaśniające na wniosek obywateli, ich organizacji, organów samorządowych a także z własnej inicjatywy
- musi rozpatrzyć każdy wniosek ale może odmówić działania w konkretnej sprawie przy czym musi poinformować skarżącego o powodach swojej decyzji

*Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji;

- określa warunki prowadzenia działalności przez nadawców
- ochrania podstawowe,społecznie akceptowane wartości
- udziela koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych
- ustala wysokość opłaty abonamentowej



14. omow gałęzie prawa

1) Prawo państwowe (konstytucyjne)- podstawowym jego źródłem jest ustawa zasadnicza, czyli Konstytucja, oraz inne akty prawne z nią związane, np. ordynacje wyborcze do Sejmu i Senatu. Prawo to reguluje działania najważniejszych instytucji wymienionych w Konstytucji oraz podstawowe prawa i obowiązki obywateli.
2) Prawo cywilne - wprowadza ład w stosunki majątkowe między podmiotami prawa oraz w niektóre sprawy niemajątkowe, jak np. prawo do nazwiska, ochrony czci, praw autorskich i związane z nimi roszczenia majątkowe.
3) Prawo rodzinne - normuje stosunki osobiste i majątkowe między małżonkami, stosunki między rodzicami i dziećmi oraz wynikające z przysposobienia, opieki i kurateli.
4) Prawo pracy - zawiera normy prawne regulujące stosunki pracy i płacy. W jego zakresie znajdują się także zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.
5) Prawo administracyjne - stanowi zbiór norm prawnych regulujących stosunki społeczne powstałe w wyniku działalności organów administracji publicznej.
6) Prawo finansowe - jest zbiorem norm dotyczących finansów publicznych i zajmujących się nimi instytucji. Dotyczy ono budżetów, podatków i opłat, działalności banków, zakładów ubezpieczeń i innych instytucji finansowych.
7) Prawo gospodarcze - stanowi swego rodzaju ujęcie w odrębną całość zagadnień z dziedziny prawa cywilnego, administracyjnego i finansowego. Przedmiotem jego regulacji są przedsiębiorcy, ich działalność oraz środki służące realizacji tej działalności, jak umowy, weksle, czeki, akcje, obligacje, itp.
8) Prawo karne - jest zbiorem norm określających, co w świetle prawa jest przestępstwem i jaka kara grozi za jego popełnienie. Z prawem tym łączy się problematyka wykroczeń (ujęta w odrębnym kodeksie) oraz prawo karne wykonawcze.
9) Prawo procesowe - ( cywilne, karne ) - stanowi zespół norm regulujących postępowanie przed sądami w sprawach cywilnych i karnych. Odmiennym systemem regulującym tok postępowania przed organami administracji publicznej są normy zawarte w kodeksie postępowania administracyjnego. Z prawem procesowym łączy się zbiór przepisów dotyczących organów ochrony prawnej, sądownictwa, prokuratury, adwokatów, radców prawnych, notariuszy oraz organów wykonawczych sądownictwa i organów ścigania.