Notes

İnternetin küresel çapta hızlanarak yaygın hale gelmesi ve teknolojide yakınsama özelliğinin yaygınlaşması ile dijital görsel-işitsel platformlar 21. Yüzyılın önemli tüketim unsurları haline gelmiştir. Akıllı televizyonlar, tabletler ve telefonlar ile internet üzerinden erişilebilen içeriklerle her yerde seyir imkânı veren bu platformların küresel çapta en yaygını 130 milyonu aşkın abonesiyle Netflix olmaktadır (Statista, 2018). Türkiye’de de Netflix’in yerel şubesi açılmış olup, Puhutv ve BluTV isimlerinde yerli dijital platformların rakibi olarak ulusal pazarda faaliyet göstermektedir. Bunun dışında, YouTube ve diğer bazı çevrimiçi web sayfaları üzerinden içerik paylaşımları yapılmakta olup, YouTube’un sadece Eylül 2018’de yaklaşık 24 milyar ziyaretçisi olmuştur (SimilarWeb, 2018). Benzer şekilde, kişilerin oynadıkları oyunları gösteren ve bilgisayara bağlı kamerası ile takipçilerine o an oyun oynarken ne yaptığını gösterme imkânı sunan Twitch isimli platform da son yılların hızlı yükselen video paylaşım sitesi olmuştur. İnternetin yaygınlaşmasıyla birlikte oldukça büyük bir pazara yayılma imkânı bulan video/film paylaşım siteleri ve dijital platformlar, yarattıkları hızlı değişimle beraber tüketicilerine bolca içerik sunarak tüketicilerinin sürekli kendilerine geri dönmelerini amaçlamakta olup, onların dijital emeği üzerinden kâr elde etmektedirler.

Son zamanlarda televizyon dizilerinin internette yayınlanmasının yanı sıra tamamen internet mecrasına özel yapımlar (diziler) da ortaya çıkmıştır. Bir başka deyişle, internet dizileri televizyon dizilerinin basit bir şekilde doğrudan internet üzerinden yayınlanan versiyonları değil, yeni medya ortamı ve izleyicileri için özel olarak üretilen, internet üzerinden yayınlanan içeriklerdir. İnternet dizilerini bilgisayarlarda, akıllı telefonlarda, tabletlerde ve internet bağlantısı kurulabilen belli başlı cihazlardan izlemek mümkün hale gelmiştir. Medya kullanım alışkanlıklarının hızla değiştiği bir dünyada internete özgü diziler bu değişime öncülük etmektedir.

İnternetten dizi seyretmenin dizi siteleri, Torrent, Youtube gibi pek çok yasal olmayan yolu olsa da, hem dizilerdeki kalitenin artması, hem de emeğe ve telif haklarına saygı çerçevesinde, internet dizilerini yayınlamak amacıyla yeni ve yasal platformlar ortaya çıkmıştır. Önceleri “Sıfır Bir: Bir Zamanlar Adana’da”, “Kirli Hesap” ve “Siyah Beyaz Gri” gibi amatör internet dizlerinin yayınlandığı internet sitelerinin (Youtube, Dailymotion, Torrent vb. ) yanı sıra, şimdilerde internete özgü ve profesyonel diziler yayınlayan internet dizi kanalları ortaya çıkmaya başlamıştır. Doğan Grubu’nun Blu TV’sinin ardından Doğuş Yayın Grubu da Puhu TV ile yayınlara başlamıştır.

23 Ocak 2016’da yayın hayatına başlayan Blu TV, her ay en az 30 yeni film ve dizinin gösterime girdiği, kullanıcılarının bilgisayar, IOS ve Android uygulamalar, Smart TV ve Apple TV gibi büyük ekran servisler üzerinden de reklamsız binlerce içeriği seyredebildiği, istenildiği zaman kolaylıkla üyeliğin sonlandırılabildiği, günümüzün yeni trendlerini izleyiciye sunan Türkiye’nin internet televizyonudur. Blutv’de, 1000’lerce aksiyon, romantik, aile, drama, korku, gerilim, polisiye filmlerin, Shameless, Arrow, Friends, Fringe gibi yabancı dizilerin ve geniş yerli yapımların yanında, Amerika’yla eşzamanlı diziler ve Blu TV orijinal yapımları bulunmaktadır (https://www.kanald.com.tr). Blutv üzerinden yayınlanan Türkiye'nin ilk profesyonel internet dizisi 'Masum', 160-180 dakikalık televizyon dizilerinden farklı olarak yalnızca 60 dakika ve 8 bölüm olarak yayınlanmış ve yaklaşık 4,5 milyon kişi tarafından izlenmiştir.







Netflix, 2016 yılının başında Türkiye’de yayına başlamıştır (http://www.hurriyet. com.tr/teknoloji/netflix-turkiyede-yayina-basladi-40037018. Erişim tarihi: 12.06.2018). Netflix, Türkiye’de ilk yerli telekomünikasyon ortağı olarak mobil hizmet sağlayıcısı Vodafone ile anlaşma imzalamış, Türk televizyon üreticisi Vestel ile de işbirliği yaptığını duyurmuştur (https://media.netflix.com/tr/press-releases/ netflix-is-now-truly-turkish. Erişim tarihi: 12.06.2018). Küresel bir markanın yerel pazarlama çalışmaları ve işbirlikleri olarak ele alınabilecek bu çalışmalar, Netflix’in Türkiye’ye özgü, yerel içerik üretmesi ile devam etmiştir. Netflix, önce Türkiye’de geçmiş yıllarda yayınlanmış olan Türk dizilerine ve filmlerine platform içerisinde yer vermiş, daha sonra ise ilk Türk Netflix dizisi olan Hakan: Muhafız adında bir dizi üretmiştir (https://www.cnnturk.com/yasam/netflixin-ilk-turk-dizisi-hakan-muhafiz. Erişim tarihi: 18.11.2018).

Netflix, Puhutv, Blutv, Apple TV, Roku ve Boxee gibi dijital medya oynatıcılarının yükselişi, televizyonun geleneksel olarak korunmuş üstünlüğüne ana eğlence merkezi olarak meydan okumaktadırlar.
( Ayşegül Elif ÇAYCI, Celalettin AKTAŞ)