Notes

Dünya dönüyor, hem de hiç durmadan. Bir hastane odasında gözünü açmanla başlıyor her şey, bir ateş misali hızla sönüyor. Düşün şimdi, ne yaptın o kısacık ömürde? İnsanlığa, bilime bir katkın oldu mu, yoksa bir iz bile bırakamadan göçtün mü dünyadan? Bir iz, bir katkı sağlamak gerek bu insanlığa! Bilime yönelmek gerek, sanata, tarihe…
Etrafınıza bir bakınız. Eldeki telefon, koldaki saat, okulda görülen coğrafya ve matematik gibi ilimlerin kökeni, tarihi ne? Düşünüp, araştırınız. Müslümanlar bugün hayatlarını uçaklarda, trenlerde, otomobillerde gezmekle geçiriyorlar. Oysa onların düşünmeleri ve düşünüp fikirlerini geliştirmeleri gerekir. Ama unutmamak gerek, vakit geçiyor vakit! Dinlenmeye vaktimiz bile olmamalı.
Tanrı dünyayı yarattı, sonra da onun yüceliğini anlamamız için bizi bu dünyaya gönderdi. Bir takım şeyleri keşfedelim, öğrenelim istiyordu. Sanıyorum ki dünyayı ne kadar gezsek bile onun tam hükmüne varamayız. Fakat bilinmelidir ki, temel elementlerin keşfini yapmak bile büyük bir buluştur! Bilim, bir ülkenin uygarlık seviyesine yükselmesi için en gerekli olan şeydir. Yüzyıllardan beri Müslümanlar bilimin peşinden koşarak Batıya örnek olmuştur. İslam-Bilim tarihini iki sayfaya sığdırmak çok zor olacağından, örnekler vererek bu önderliğimizi iyice anlamanızı istiyorum. Müslümanlar, dünya’nın gerçeğe yakın ilk haritalarını çizdi, hemde 16. Yüzyılda! Bu, bilim alanında bir dönüm noktasıdır. Gel gelelim, Avrupa ülkelerine göre ilk haritaları Müslüman bilim adamları değil, Alman oryantalist Karl Litter’in yazdığını kabul ederler. Fakat Litter hiç seyahat etmediği halde bu bilgileri nasıl bilebilir? Düz mantıkla düşündüğümüz zaman aslında her şey çok kolay, bunu bilmek imkansız. Örneğin, İspanya dışında tüm Avrupa ülkelerinin haritaları 19. Yüzyılda yapılmış. Peki, İspanya’nın bu kadar erken haritasının çizilmesinin sebebi nedir? Tabi ki orada Müslümanların yaşaması bilim ve coğrafyanın bu denli ilerlemesi.
Herhangi bir objenin tarihine baktığımızda sahnede hep Antik Yunan’ı görürüz. Peki bu yüzde yüz doğru mu? Hayır. Mesela rasathane Yunanlılarda yoktu. Keşke tek sıkıntı bu olsa, kaynak vermemenin sıkça görüldüğü Avrupa'da İbni Sina'nın kitabı Aristo'nun adıyla yayınlanıyor! Bu, emek hırsızlığı değil de nedir? O vakitlerde Müslümanlar için bilimin önünü açmak çok önemliydi. Bu sebeple aşağılık duygusu hissetmeyerek bilmediklerini yabancı hocalardan öğrendiler. Örneğin bilgiyi bilim adamından alınca onu düşman olarak görmek yerine üstat olarak görmeyi tercih ettiler. Yazının başında da belirttiğim gibi, dünya durmadan dönüyor yani bilim sürekli gelişiyor. Kim hata yapmadan mükemmele ulaşmış ki? Denemek, sonunda yanlış çıksa bile denemek gerek. Biruni diyor ki; "Ben herkesin kendi çalışmasında yapması gerektiğini yaptım: Öncüllerinin başarılarını minnettarlıkla karşılamak, onların yanlışlarını ürkmeden doğrultmak, kendisine gerçek olarak olarak görüneni gelecek kuşağa ve sonrakilere emanet etmek."
Müslümanların bilimlerin tarihinde ne kadar önemli bir yerde olduğunu bilmek gerek. Bununla beraber bu yerin ne kadar büyüklükte olduğunu belki bileceğiz, belki de bu gizemi hiçbir zaman çözemeyeceğiz. Fuat Sezgin, bu engelleri aşmaya çalışarak bize biri Frankfurt'ta diğeri ise İstanbul'da olan iki güzel müze bıraktı. Tek dileği bu gizemi çözmek, bilimler tarihinde önemli bir yerimiz olduğu bilincini anlamamızdı. İslam bilimini yücelten ve onu anlamaya çalışmaya teşvik eden deha, geçtiğimiz yıl hayata veda etti. Mekanı cennet olsun.