Notes

Eyup (19.05.2014 11:06): SOMA KATLİAMINDA HUKUK TARTIŞMASI

Soma'daki katliamın ardından hukukun nasıl işleyeceği tartışılıyor. Başsavcılık soruşturmayı TCK 85/2, yani "taksirli olarak birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet verme" suçlaması üzerinden yürütüyor. Ancak pek çok hukukçu bu maddeden verilecek cezanın yeterli olmayacağı görüşünde. Hukukçulara göre Soma'da sıradan bir kaza olmadı, toplu bir katliam yaşandı.

CAN GÜRKAN SERBEST

Soma'daki maden faciasıyla ilgili soruşturma kapsamında gözaltına alınan 25 zanlıdan 5'i tutuklandı. Savcı, şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan'ı ise denetimli serbestlik yasasından yararlanarak, serbest bırakılması istemiyle mahkemeye sevk etti.

BİRER BİRER SERBEST KALABİLİRLER

Soma'daki fecî olayın ardından göz altına alınan şirket yöneticilerinin tamamının kısa bir süre sonra serbest kalabileceği belirtiliyor. Çünkü Başsavcılık soruşturmayı TCK 85/2 üzerinden yürütüyor ve ilgili kanun maddesi şöyle diyor: ​

​MADDE 85 - ​(2) (Taksirle) ... birden fazla insanın ölümüne ya da bir veya birden fazla kişinin ölümü ile birlikte bir veya birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmuş ise, kişi iki (2) yıldan onbeş (15) yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Mahkeme tarafından tutuklanan İşletme Müdürü Akın Çelik'in avukatı, bu maddeye dayanarak mahkemeden müvekkilinin serbest bırakılmasını istiyor.

"... Müvekkilime isnat edilen suçun alt sınırı 2 yıldır. Müvekkilimin tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmasını, mahkeme aksi kanaatte ise adli kontrol altına alınmasını mahkemenin uygun gördüğü ayni ya da nakti kefaret karşılığında müvekkilimin serbest bırakılmasını talep ediyoruz."

Mahkeme şimdilik Akın Çelik ve diğer tutuklu sanıkları, serbest bırakmış değil. Bunun kamuoyunun tepkisini çekmemek amacını güttüğü öne sürülüyor. Ama yargılama safahatının daha ilk evrelerinden itibaren (davaya kamuoyunun ilgisinin de azalmasıyla) sanıkların denetimli olarak serbest kalması mümkün olabilecek. Nitekim soruşturma Savcısının, Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan'ı mahkemeye "denetimli serbestlik yasasından yararlanarak serbest bırakılması istemiyle sevk etmesi" buna örnek teşkil edebilir.

NE KADAR CEZA ALACAKLAR?

301 kişinin öldüğü davada sanıklar 2-15 yıl arasında olabilecek cezalarla yargılanacaklar. Dava "taksirli suç" kapsamında yürütülmeye devam edildiği takdirde, 5275 sayılı Kanunun 17. maddesinin hükümleri uygulanacak. Buna göre dava en yüksek ceza ile (15 yıl hapis) sonuçlansa bile, mahkum edilen kişiler bu sürenin 2/3'ünü cezaevinde geçirecekler. Muhtemel mahkumlar 10 yıllık hapsin ardından "şartlı tahliye" müracaatında bulunabilecekler. Bu arada yargılama serencamında tutuklu kaldıkları süre de aldıkları cezadan düşülecek. Mahkemece 5 yıla kadar verilen cezaların infazı 1 yıl süreyle ertelenebilecek.

KAZA MI? CİNAYET Mİ?

Aralarında Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) avukatlarının da bulunduğu pek çok hukukçu ise işlenen suçun mahiyetinin "taksirle birden çok kişinin ölümüne sebebiyet verme" şeklinde görülmesini hatalı buluyor. Hukukçular resmi olarak 301 kişinin hayatını kaybettiği Soma'daki ölümlerin, kaza değil cinayet olduğu üzerinde duruyorlar. Davanın da "taksirli" değil "kasden" işlenmiş suç kapsamında ele alınmasını istiyorlar. Mahkemenin bu yönde bir yargılama yapması halinde, sanıkların "ağırlaştırılmış müebbet" talebiyle yargılanabilmesi mümkün olacak.

ÇHD "SOYKIRIM" DİYOR

ÇHD başkanı Avukat Selçuk Kozağaçlı ise Soma katliamının işçi sınıfına yönelik bir "soykırım" olduğunu savunuyor. Kozağaçlı, kendilerinin bu yönde bir hukuki mücadele yürüteceklerini söylüyor.