Notes

Hay Canı Arıyor
Hay belleğini yokladı. Acaba diğer hayvanlar içinde, annesinin uğradığı yıkıma uğradıktan sonra, eski durumuna dönen var mıydı? Böyle bir olayla hiç karşılaşmamıştı. Demek ki annesi için de böyle bir ihtimal yoktu. Yine de, annesinin söz konusu hastalıklı organını ele geçirip sağaltırsa, eski durumunu kazanacağı yolunda, az da olsa bir umut taşıyordu. Bu nedenle, zaman geçirmeden, annesinin göğsünü açmayı ve içinde bulunan organı incelemeyi kararlaştırdı.
Sert ve keskin taşlardan, kurumuş kamış parçalarından bıçağımsı araçlar yaptı ilkin. Bunlarla kemiklerin arasındaki eti, kaburga kemiklerini saran perdeye kadar yardı. Perde çok sağlam, çok dayanıklıydı. Böylesi bir sağlam korunak, ancak aradığı onurlu organ için olabilirdi. Perdeyi açabilirse, aradığı organı bulacağını umuyordu.
Perdeyi açmak için uğraşmaya başladı. Araçsız gereçsiz, taştan kamıştan uydurulmuş şeylerle çok güç bir işti bu. Araçlarını değiştirmek, keskinleştirmek zorunda kaldı. Perdeyi yarabilmek için değişik yollar, yöntemler denedi. Sonunda başardı.
Perdeyi aralayınca, akciğer çıktı karşısına. Önce, aradığı organı bulduğunu sandı. Evire çevire her yanını özenle inceledi. Hastalıklı bir yer bulamadı. Burası, akciğerin yalnızca bir parçasıydı. Bu parçanın, diğer yana doğru eğimli olduğunu gördü. Oysa, aradığı organın, boylamasına olduğu kadar enlemesine de gövdenin tam ortasında olması gerektiğini düşünüyordu. O nedenle araştırmasını sürdürdü.
En sonunda, son derece sağlam bir kılıfla sarmalanmış, dayanıklı askılarla bağlı, yardığı yandan akciğerle çevrili yüreği buldu. Bu organın, eğer diğer yandan da, bu yandan olduğu gibi korunmuşsa, tam ortada bulunacağını ve dolayısıyla aradığı organ olacağını düşündü. Üstelik bu organda biçimsel güzellik, dokusunun sağlamlığı, birtakım korunaklarla çevrelenmesi gibi, diğerlerinde benzerini görmediği özellikler de gözleniyordu.
Beklemeden göğsün diğer yanını da araştırmaya başladı. Yürek, bu yandan kılıflarla, askılarla, akciğerle korunmuştu. Bu nedenle, aradığı organın yürek olduğunu anladı. Şimdi yüreği çevreleyen kılıfı açmalıydı. Binbir güçlükle, bütün güç ve dikkatini harcayarak kılıfı açtı, yüreği çıkardı.
Yürekte herhangi bir oyuk yoktu. Belirli bir hastalık bulunup bulunmadığını araştırdı, hiçbir şey bulamadı. Kuvvetle sıkarak içini yokladı. Esnemesinden, içinde boşluk olduğunu anladı.
Kendi kendine, "İşte aradığım ve şimdiye değin bulamadığım şey, bu organın içinde olmalı," dedi. Kalbin içini açtı. Birisi sağ, diğeri sol yanda olmak üzere iki göz gördü. Sağ yandaki göz, pıhtılaşmış kanla doluydu. Soldaki ise, tümden boştu. Aradığı şey, bu iki gözden birinde olmalıydı.
Sağdaki gözde pıhtılaşmış kandan başka bir şey görünmüyordu. Kan, gövde canlılığını yitirmeden önce, pıhtılaşmış olamazdı. Çünkü bu kan da, gövdenin diğer yanlarında bulunan kandan başkası değildi. Kan gövdeden çıktıktan sonra pıhtılaşır, sonra da kururdu. Bir de gördüğü kadarıyla kan, salt bir organa özgü değildi. Diğer organlarda da bulunuyordu. Oysa aradığı şeyin bir an bile kendisinden ayrı olunamayacak bu organa özgü olması gerekirdi. Bütün araştırmaları da yalnızca onu ele geçirmek içindi.
Hayvanlar tarafından birçok defa yaralanmış, bu yüzden de çok kan kaybetmişti. Ne var ki bu durum, kendisini önemli bir zarara uğratmamış, hiçbir organının işleyişini engellememişti.
Öyleyse, aradığı şey bu gözde olamazdı.
Yüreğin sol yanındaki gözde ise hiçbir şey görülmüyordu. Bununla birlikte, bu gözün büsbütün gereksiz, yararsız olması da düşünülemezdi. Çünkü bütün organların, mutlaka kendine özgü bir işlevi vardı. Gözlemlediği bunca değerine karşın, bu gözün gereksiz ve işlevsiz olması mümkün değildi. Aradığı şeyin bu göz içinde bulunduğuna ve fakat buradan çıkmış olduğuna, kuşkusu kalmadı. O şey, yerini terk etmiş ve gövde canlılığını yitirmiş, algılayamaz, hareket edemez olmuştu.
Yüreğin sağ gözünde bulunan şey, ceylanın gövdesi sağlam, parçalanmamışken yerinden ayrıldığına göre, böyle harap olduktan, parçalandıktan sonra geri dönmezdi. Bunu kesin olarak anladı. Gövde, gözünde bütün değerini yitirdi. Değerli olanın, bir süre gövdede bulunduktan sonra onu terk eden şey olduğunu kavradı. Artık bütün düşüncesini, o şey üzerinde yoğunlaştırmalı, bütün çabasını o şeyi anlamak, bulmak için harcamalıydı.
O şey neydi? Nasıl bir şeydi? Onu gövdeye bağlayan neydi? Gövdeden ayrıldıktan sonra nereye gitmişti? Giderken hangi kapıdan çıkmıştı? Gövdeden kendi isteğiyle mi, yoksa istemeyerek mi çıkmıştı? İstemeyerek çıkmışsa, onu yerinden oynatan, çıkmaya zorlayan etken ya da etkenler nelerdi? Kendi isteğiyle çıkmışsa, onu gövdeden soğutan, tiksindiren nedenler nelerdi? Bu biçimde, türlü türlü sorular sormaya başladı kendi kendine.