Notes

Allah’ı n cüz’îleri, özellikle oluş ve bozuluşa tâbi olan cüz’îleri bilmediği iddiası, Ibn Sînâ’nın görüşünün yaygın olarak kabul gören yorumudur. Bu görüşü temellendirmek için dayanılan zemin ise, Ibn Sînâ’nın “Allah’ın cüz’îleri nasıl bildiğine” dair izahının ilâhî bilginin cüz’îleri nasıl ihtiva ettiğini göstermekte başarılı olmadığı iddiasıdır. Bu yoruma katılanlar, Ibn Sînâ’nın aklî bilginin mahiyeti konusundaki görüşünü dikkate alarak şu iki iddiada bulunurlar: 1. Cüzîler bilgi konusu değildir, zira bunlar kategorik olarak aklî bilgiye uygun olmayıp algılamaya uygundurlar. Bu durumda cüz’îleri, aklî bilgi anlamında, ne Allah bilir ne de insanlar bilir. Allah’ın bilgi nesneleriyle mekânsal ve zamansal ilişkisinin olamayacağı dikkate alınarak ortaya koyulan diğer iddia da şöyledir: 2. Allah oluş ve bozuluş âlemindeki cüz’îleri bilemez. Bu ikinci iddiaya göre, her ne kadar Ibn Sînâ’nın aklî bilgi ile ilgili miyârı (kriteri) oluş ve bozuluşa tâbi olmayan cüz’îlerin ve onlara doğrudan doğruya atfedilebilen hadiselerin aklen bilinmesine müsaade etse de, oluş ve bozuluş âlemindeki cüz’îleri aklî bilginin dışında bırakır.